14 красавіка пры Саюзе беларускіх пісьменьнікаў стварылі Таварыства ўкраінскай літаратуры, якое будзе займацца гуртаваньнем украінамоўных беларускіх аўтараў і папулярызацыяй украінскай літаратуры ў Беларусі.
Радыё Свабода паразмаўляла зь літаратаркай Наталкай Бабінай, якая абраная кіраўніцай Таварыства.
— Спадарыня Наталка, цяпер усё, зьвязанае з Украінай, выклікае павышаную цікавасьць. Якую мэту ставіць перад сабой Таварыства ўкраінскай літаратуры, і ў якой ступені яго зьяўленьне можна разумець як яшчэ адзін знак салідарнасьці з боку беларусаў?
— Ідэя Таварыства ўзьнікла досыць даўно. Прыкладна год таму я яе агучыла перад кіраўніцтвам Саюзу беларускіх пісьменьнікаў. Гэтая ідэя ўзьнікла як адказ на культурную і грамадзкую патрэбу, што адчуваецца ў грамадзтве. У Беларусі жыве шмат украінцаў, шмат хто зь іх займаецца літаратурнай творчасьцю: ствараюцца вершы, проза, літаратуразнаўчыя дасьледаваньні. Апроч гэта ёсьць беларусы — асабліва іх шмат на Берасьцейшчыне — для якіх украінская мова і ўкраінскія гаворкі зьяўляюцца роднымі. Яны таксама займаюцца літаратурнай творчасьцю. Культурны фэномэн: нягледзячы на тое, што ў Беларусі няма ніводнай украінамоўнай школы ці хаця б украінамоўнага клясу, людзі, для якіх украінская мова родная, не жадаюць яе страчваць і нават ствараюць на ёй досыць якасныя ў літаратурным сэнсе творы. Для падтрымкі такіх людзей і было створанае Таварыства ўкраінскай літаратуры. Адпаведна мэты Таварыства: падтрымліваць тых, хто ў Беларусі піша па-ўкраінску, і тых, хто ва Ўкраіне піша па-беларуску. Яшчэ адна мэта — гэта спрыяньне таму, каб у Беларусі больш пазнаёміліся з культурай Украіны, асабліва з сучаснай літаратурай. Зараз для многіх беларусаў гэта «тэра інкогніта». Але беларусы мусяць яе больш ведаць, і гэта будзе карысным і для беларусаў, і для ўкраінцаў.
Вядома, стварэньне гэтага Таварыства можна разглядаць і як жэст салідарнасьці з Украінай. Мы ведаем, што ўкраінцы зараз змагаюцца з расейскай агрэсіяй, і мне здаецца, што кожны нармальны чалавек шукае шляхі, каб падтрымаць Украіну ў гэтым змаганьні. Гэтае Таварыства — спроба ўзаемнай культурнай дапамогі паміж украінцамі і беларусамі.
— Колькі людзей далучыліся да Таварыства? І ўвогуле, хто можа гэта зрабіць?
— Далучыцца да Таварыства могуць як сябры Саюзу беларускіх пісьменьнікаў, так і тыя, хто не зьяўляецца сябрам саюзу, але цікавіцца ўкраінскай літаратурай, піша па-ўкраінску, перакладае з украінскай і на ўкраінскую мову. Да працы Таварыства ўжо далучылася больш за 20 чалавек, але мы адкрытыя і вельмі запрашаем да супрацоўніцтва ўсіх, каму блізкія нашыя мэты.
— Чым будзеце займацца?
— Падчас арганізацыйнага паседжаньня мы ўжо абмеркавалі прыкладны плян працы. У хуткім часе будзе выданьне альманаху твораў аўтараў, якія жывуць у Беларусі і пішуць па-ўкраінску ці на ўкраінскіх гаворках. Таксама будзем перакладаць найбольш значныя творы сучаснай украінскай літаратуры на беларускую мову. За нашай дзейнасьцю можна будзе сачыць у сацыяльных сетках Facebook, Вконтакте, LiveJournal, а таксама ў новай украінскай сацыяльнай сетцы Weua.info. Далучыцца таксама можна будзе як праз гэтыя сацыяльныя сеткі, так і зьвярнуўшыся наўпрост у Саюз беларускіх пісьменьнікаў. Зараз па зразумелых прычынах адбываецца ўсплёск цікавасьці да ўкраінскага і ўсплёск узаемнай салідарнасьці. Мы як сябры Таварыства ўкраінскай літаратуры акурат і будзем спрыяць падтрыманьню гэтай цікавасьці.
— У сучаснай беларускай культурнай прасторы час ад часу фігуруюць ўкраінскія аўтары — Сяргей Жадан, Аляксандр Ірванец. Як вы лічыце, украінская літаратура запатрабаваная сярод беларускіх чытачоў?
— Украінская літаратура надзвычай зразумелая і цікавая беларускай публіцы. Трэба сказаць, што сучасная ўкраінская літаратура знаходзіцца на вельмі высокім узроўні: ёсьць шмат аўтараў, якія працуюць у самых розных жанрах, што дае магчымасьць задаволіць густы самых розных чытачоў. Вядома, некаторыя ўкраінскія аўтары выдаюцца ў Беларусі, друкуюцца як асобнымі выданьнямі, так і ў літаратурных часопісах. Але зашмат добрай літаратуры быць ня можа. Усё ж на фоне засільля з боку расейская поп-культуры беларусы павінны мець магчымасьць пазнаёміцца і зь іншымі культурамі, у прыватнасьці, з украінскай. Папулярызацыя выдатных аўтараў, якія ўздымаюць глыбокія тэмы, закранаючы аспэкты нашай супольнай гісторыі і культуры, — гэта таксама тое, чым мы будзем займацца.
