vitsbichy.by
Чыноўнікі, дэпутаты і педагогі актыўна абмяркоўваюць змены і дапаўненні ў Кодэкс аб адукацыі. Некаторыя прапановы аб тым, як рэфармаваць школьную і дашкольную адукацыю, ужо сфармаваныя. Адно з новаўвядзенняў, якія прапануюць замацаваць заканадаўча: зрабіць платнымі яслі для дзетак да 3 гадоў і групы для тых дзяцей, якім ужо споўнілася шэсць.
Дзяржава зэканоміць каля 300 мільярдаў рублёў у год
У канцы мая нястомны Анатоль Тозік выступіў з міні-рэформай дашкольнай адукацыі. Ужо тады віцэ-прэм'ер прапанаваў абмежаваць да 6 гадоў узрост знаходжання дзяцей у садках, калі на іншае няма адпаведных медыцынскіх паказанняў. Пры гэтым нагадаем: адна з ініцыятыў Анатоля Тозіка, якая тычылася дзіцячых садкоў, ужо знайшла рэальнае ўвасабленне. Гаворка пра стопрацэнтную аплату за харчаванне ў дзіцячых садках. Яна была агучана віцэ-прэм'ерам у лютым, і ўжо ў красавіку была замацаваная заканадаўча.
«Цяпер выдаткі бюджэту на ўтрыманне аднаго дзіцяці ва ўстанове дашкольнай адукацыі складаюць у сярэднім 1,5 мільёна рублёў у месяц, бацькі аплачваюць усяго каля 20% выдаткаў, — пракаментавалі тады дакумент ва ўрадзе. — Пасля прыняцця пастановы бацькі будуць аплачваць у поўным аб'ёме толькі кошт набору прадуктаў, г.зн. плата бацькоў павялічыцца ў сярэднім на 150 тысяч.
Такім чынам, бацькі сталі плаціць за сад больш прыкладна на 150 тысяч рублёў у месяц. Ва ўрадзе паабяцалі, што атрыманыя сродкі пойдуць на павышэнне заробкаў выхавальнікаў.
Чарговыя змены, якія могуць увайсці ў дапоўнены Кодэкс аб адукацыі, абмеркавалі падчас круглага стала, які прайшоў на базе мінскай гімназіі № 22.
У ім прынялі ўдзел прадстаўнікі галіновага міністэрства, Пастаяннай камісіі савета рэспублікі нацыянальнага сходу Беларусі па адукацыі, навуцы, культуры і сацыяльным развіцці, камітэта па адукацыі Мінгарвыканкама і педагогі.
Што тычыцца груп для дзяцей, якім ужо споўнілася 6 гадоў, то ў гэтым пытанні чыноўнікі салідарныя з віцэ-прэм'ерам. На іх думку, для дзяцей ва ўзросце 6—7 гадоў такія групы павінны функцыянаваць толькі на платнай аснове з поўным пакрыццём бацькамі расходаў на іх утрыманне
(па падліках гэтая сума складае каля 1,5 мільёна рублёў у месяц). Выключэнне складуць дзеці, якім рэкамендавана падоўжыць тэрмін атрымання дашкольнай адукацыі на 1 год па медыцынскіх паказаннях.
Урад ужо праводзіў разлікі: больш за 30 тысяч дзяцей ва ўзросце ад 6 да 7 гадоў наведваюць дзіцячыя сады па ўсёй краіне, але толькі каля 7 тысяч — па медыцынскіх паказаннях. Калі абмежаваць да 6 гадоў узрост знаходжання дзяцей у садках, то гэта дазволіць дзяржаве зэканоміць каля 300 мільярдаў у год.
Яшчэ адно дапаўненне ў Кодэкс аб адукацыі, якое прапануюць дэпутаты і чыноўнікі, датычыцца груп ва ўзросце да 3 гадоў. Такія групы павінны функцыянаваць толькі на платнай аснове з поўным пакрыццём бацькамі расходаў на ўтрыманне. Шматдзетныя сем'і і іншыя льготныя катэгорыі грамадзян гэтая норма не закране. У той жа час працуюць маці, дзецям якіх яшчэ не споўнілася 3 гады, прапануюць выплачваць дапамогу па догляду за дзіцем у поўным аб'ёме (зараз - 50%).
Мінчанка Алена — мама чатырохгадовага малога. На ўсе новаўвядзенні, якія прапануюць чыноўнікі, яна глядзіць скептычна.
«Гэта даўно відавочна, што наша сістэма адукацыі крытычна мае патрэбу ў рэформе. Але тыя метады, якімі рэфармуюць гэтую сістэму нашы чыноўнікі, не вытрымліваюць крытыкі, — лічыць Алена.
— Я ніколі не была супраць плаціць за дзіцячы сад больш, але толькі на карысць павелічэння заробкаў выхавальнікаў. 100% аплачваць харчаванне? Добра. Але на колькі выраслі зарплаты выхавальнікаў пасля гэтага? Вераснёўскае павышэнне аказалася зневажальным.
Алена ўважліва сочыць за ўсімі прапановамі чыноўнікаў аб рэформе дашкольнай адукацыі.
«Калісьці ўжо казалася пра тое, што пакідаць дзяцей да 7 гадоў у садзе — недазваляльная ў нашых умовах раскоша, і тады гаворка ішла аб эканоміі садкоўскіх плошчаў.
Бо ўжо неяк былі прыняты рашэнні аб пераводзе «нулевікоў» у школы, аб пераводзе школьнікаў у сады і гэтак далей. Усе гэтыя «рэформы» на практыцы аказваліся нежыццяздольнымі, - перакананая Алена. - У гэты раз ідзе гаворка аб эканоміі і грошай таксама. На што пойдуць гэтыя зэканомленыя 300 мільярдаў?
На рамонт у класах, які педагогаў абавязваюць рабіць самастойна, калі ў іх няма класнага кіраўніцтва, або за кошт бацькоўскага камітэта? Або на рэканструкцыю школ, каб яны не бурыліся перад 1 верасня? Або на прэміі педагогам і даплаты на метадычныя дапаможнікі і паперу для раздруковак?
Мінчанка перакананая: прапанова прымаць дзяцей з 6 да 7 гадоў у сад з умовай 100%-й аплаты не вырашыць ніякіх праблем, а толькі створыць новыя.
«Майму сыну зараз 4 гады. Я не магу прадказаць, як складуцца абставіны, але я схільная прыслухацца да яго бабулі-педагога і пачакаць са школай да 7 гадоў. І я без праблем буду аплачваць 1,5 мільёна за дзіцячы сад гэты дадатковы год, — разважае Алена.
— Але калі прапановы прымуць, бацькі з нізкім прыбыткам, каб зэканоміць 1,5 мільёна ў месяц (для некаторых гэта — палова месячнай зарплаты) будуць імкнуцца аддаць дзіця ў школу ў 6 гадоў - нягледзячы на яго эмацыйную, інтэлектуальную, псіхалагічную падрыхтоўку. Тыя ж настаўнікі будуць абурацца на тое, «якія пайшлі дзеці, працаваць у школе стала немагчыма».
Я ведаю, пра што кажу, - мая мама - педагог, і гэта я чую ад яе пры кожнай сустрэчы. Яшчэ яна часам хваліцца мне: ня думай, што ў мяне няма грошай, я ў гэтым месяцы працавала на замене, стамілася, але затое добра зарабіла - 4 мільёны. Плакаць хочацца.
Тата пяцігодкі Максім перакананы: калі за апошні год знаходжання ў садзе давядзецца плаціць, то ў такім выпадку трэба будзе заняцца разлікамі.
«Мы з жонкай сядзем і палічым, ці не будзе танней пакінуць дзіця дома з мамай ці ж скараціць дні наведвання садка — нам гэта дазваляе сітуацыя. Бо мы наведваем яшчэ гурток у садзе, а таксама ходзім у школу ранняга развіцця і басейн. Нагрузка на наш бюджэт узрасце», — прагназуе Максім.
Муж і жонка ўпэўненыя: калі сямейны бюджэт не здужае новыя сумы за садок, яны самі здолеюць забяспечыць дзіця неабходную сацыялізацыю ў калектыве.
«А наогул, які раз бачу, як сацыяльны кантракт дзяржавы з грамадзянамі растаптаны і скасаваны. Хочам у сувязі з гэтым структурныя рэформы эканомікі. Усё ж такі ў нас вельмі шмат людзей, якія жывуць на маленькі заробак. З гэтым нешта трэба рабіць, і, мабыць, не гэтага ўраду».
Малому Ганны яшчэ няма 3 гадоў, і ў дзіцячы садок ён пакуль яшчэ не ходзіць.
«Прапанова браць 100% аплаты за сад з бацькоў дзяцей, якія прыйшлі да 3 гадоў, выглядае зусім неабдумана, - лічыць яна. - Апісваю асабістую сітуацыю. Мой сын нарадзіўся ў сакавіку. Нашу групу-яслі сфарміруюць ў красавіку, а працаваць яна пачне ў жніўні-верасні. Сын пойдзе ў сад у 2,5 года, але да 3 гадоў і афіцыйнага выхаду з дэкрэта я не выйду на працу. Паўгода мы вырашылі аддаць на адаптацыю. Досвед іншых мам кажа пра тое, што ў гэты час дзеці часцей хварэюць, ходзяць у сад на паўдня. Але затое калі я выйду з дэкрэта па спаўненні 3 гадоў дзіцяці, я буду ўжо паўнавартасным працаўніком — без частых бальнічных. Але атрымліваецца, усе гэтыя паўгода, пакуль я не буду працаваць, мне давядзецца плаціць за садок 100%? У чым логіка?»
Нагадаем, праект закона «Аб унясенні змяненняў і дапаўненняў у Кодэкс аб адукацыі» пакуль знаходзіцца на стадыі абмеркавання.
