2091-ы год. Інтэр’ер таверны-дымсама ў кантонскім стылі «Юны Маа» на вуліцы Лепельскіх Хунвейбінаў (былая Валадарская) у Горадзе Шэрага Неба (былы Міньск).
Над блюдам з дайканамі, ламайгаем, спрынг-роламі і дзяадзы сабралася невялічкая грамада. Мужчын толькі шасцёра, але крычаць яны так, быццам тут прысутнічаюць усе незадаволеныя Каланіяльнай Адміністрацыяй Паўночна-Заходніх зямель (магчыма, такіх незадаволеных толькі шасцёра і засталося). Яны спрачаюцца на рускім дыялекце кітайскай мовы, але часцяком у іх гаворку праціскаюцца мясцовыя лексічныя адзінкі, якія яны выклікаюць у адным, самым верхнім, тоне: «Gan Ba (o)!», «Zdra-Dao»! і г. д. Падышоўшы бліжэй, можна расчуць, пра што ідзе гаворка:
— І колькі тая «дзяржаўнасць» трывала? Сорак гадоў?
— Меней! З 1991-га і пакуль Чырвонае Сонца Нашых Сэрцаў не закацілася ў свой Нябесны Палац.
— Вось дзе кіраўнік быў! За незалежнасць рогам стаяў!
— І калі тое адбылося? У 2030-м? Хто памятае?
— Мы не гісторыкі! Мы — ваяры! Толік, падлі гарбаткі!
— І чаму мы гэта мусім святкаваць? Лепей забацаем шэсце! Каб ва ўсяго Палітбюро срачкі пападціскаліся! За дабрабыт і незалежнасць!
— Дык незалежнасць — гэта і ёсць юбілей РБ! 100 гадоў! Лепей добра адзначыць!
— Ганьба-о! Ты сікун, браце!
— Сі-кун? Як гэта?
— Гэта не кітайская! Гэта РБшная, старажытная. Ад «сікаць»!
— Трэба выйсці ўсім, хто не збаяўся. Шчыльнымі радамі.
— Папусціся!
— Са сцягамі нашай Незалежнасці! Чырвона-зялёным! З гербам нашай Годнасці! Каласы і канюшына! І ў сонечных прамянях — Контур! Наш! Які на мапах пазначаць нельга!
— Папусціся!!!
— І вось калі Палітбюро пабачыць гэты натоўп, маўклівую арду, не, хай яна будзе не маўклівай! Хай яна спявае! Гучна! З рэхам! З розгаласам! Старажытны гімн! «Мы, беларусы, з братняю Руссю»! У дзядоў валасы іх пафарбаваныя на дыбкі стануць ад плыткай чалавечай ракі!
— Нас шасцёра! Шасцёра на ўсю краіну! Якая рака?
— Але нават шасцёра — гэта шмат! Мы возьмемся за рукі! І заспяваем!
— Нас павяжуць яшчэ да таго, як Ваньк’я сцяг разгорне! Лепей ціхенечка ў парчык і там патанчым, паслухаем Лі Вона — ён пад баньху з гонгам ды цымбаламі спяе «Простае рэ чы». І радасна будзе! Трэба пашыраць кола свядомых!
— Дык я пра што — станем такой моцнай, нястрымнай ракой! І — да рэзідэнцыі Палітбюро!
— Ты ж толькі адседзеў за мінулы раунд!
— А ты — сі-кун! У сэнсе сікун!
— Цікава, што пра РБ тую ў школах нічога не кажуць. Значная ж была падзея!
— Для сікуна любая падзея значная, абы пад дручкі не лезці. Абы ў кустах патанцаваць.
— Першая паўнавартасная беларуская дзяржава! За ўсю гісторыю. Без немцаў. Без палякаў. Без летувісаў!
— Ой, слухай, вось прымоўк бы ўжо пра тую дзяржаву! Хіба дзяржава можа трываць так каротка?
— 30 гадоў — не каротка. А там, можа, і 40 было! Ніхто ж не памятае. Толік, што скажаш? 30 ці 40? Ты ж у школе пайса гісторыю праходзіў!
— РБ твая ўвесь час была пад знешнім кіраваннем! Эканоміка ўся складалася з усходніх даванняў! І як толькі яны скончыліся — пачаўся крызіс!
— Але ж валюта была!
— Хіба тое валюта?
— Нават манеты засталіся, Ваньк’я, пакажы! Два рублі. Адзін рубель!
— А мова ўласная хіба толькі на грашах і мільганула! Ні ва ўніверсітэтах, ні ў школах, ні ў садках! Дык што гэта за дзяржава? Калі нават выгляду не рабілася, што знешняга кіравання няма!
— Слухай, мову тую проста не ўсе жыхары разумелі!
— Дык каб была дзяржава — яна навучыла б! Жыхароў! Адно слова: эРБэ! Скажы, Вя Чык?
— Згадайма войска! Хіба ў той РБ было войска?
— А хіба не было? У Ваньк’і нават шаўрон застаўся! І два пагоны. І пас з кукардай!
— Пра кукарду не трэба, на ёй савецкая зорка!
— Якое ж гэта войска, калі ўсе каманды на чужой мове? Якое ж гэта войска, калі галоўная падзея — сумесныя вучэнні мы самі памятаем з кім.
— Не будзем прозвішча згадваць!
— На «Пэ».
— Ха-рэ, тут кітайская ўстанова, паўсюль аўдыёсканеры, не хапала яшчэ за згадку таго «Пэ» трыста юаняў штрафу сплаціць.
— эРБэ была патрэбная, пакуль «Пэ» не ўразумеў, што асноўная для яго небяспека ідзе зусім не з Захаду.
— А калі зразумеў, ужо запозна было!
— Бо прыйшло Палітбюро і «Пэ» забараніла! Трыста юаняў штрафу! За любую вусную згадку!
— І вось, каб абараніцца ад Еўразвязу…
— І ад Піньдану!
— «Пэ» і зрабіў такую засцерагальную паласу. І даў ёй дэкаратыўную незалежнасць. Піньдан і еўропцы пасля крушэння Савецкай Саюзі не спяшаліся сюды наступаць, «Пэ» не наважваўся ўключаць у склад — пасля Крыма ведаў, што дорага.
— Крым пазней за 1991-ы быў! Гэта ўжо апошняя стадыя!
— Не, праз Крым Савецкая Саюзь якраз пачала распадацца! І тады і з’явілася Чырвонае Сонца Нашых Сэрцаў! Які скарыстаў шанец!
— Вось дзе кіраўнік быў! Усіх памірыў!
— А чаму незалежнасць не пратрывала пасля таго, як Чырвонае Сонца Нашых Сэрцаў закацілася ў свой Нябесны Палац? «Пэ» ж ужо слабы быў! Праз Палітбюро! Мусіла захавацца дзяржава!
— Таму што перасварыліся ўсе! І народ, гледзячы на гэта, сам Палітбюро паклікаў!
— А чаго ж сварыліся?
— Дамовіцца пра найменшае не здольныя былі.
— Хлопцы, гарбата скончылася, трэба тэрмінова вырашаць, што робім на ўгодкі эРБэ! Бо давядзецца яшчэ замаўляць, а гэта ўжо за свой кошт.
— Шэсце! Пакажам Старэйшым! Каб срачкі пасціскаліся!
— Канцэрт! Так бяспечней! Прыйдзе болей людзей!
— Шэсце! А хто не выйдзе — той сікун!
— Канцэрт! Ха-рэ правакаваць!
— Шэсце, баязліўцы! Ці вам вашы куратары зусім ашыйнікі пераціснулі?
— «Нашы куратары»? Нашы? Да цябе яшчэ ў першую сідку загіпнатызавалі, каб ты пад іх гучжэны танчыў! І нас прымушаў!
— А сам сядзеў? Не сядзеў? Вось і не пі-дзі!
Пачынаецца штурханіна, яна пераходзіць у нешта, падобнае на далікатную бойку. Калі адзін з аматараў гісторыі бярэцца за тэракотавы імбрык, уладальнік дымсама ўключае сірэну. Спрэчка адразу ж канчаецца, бо ўсе ўдзельнікі ведаюць: праз хвіліну сістэма аўтаматычна ўключыць Справядлівасць Балючага Уціхамірвання. Мужчыны, свідруючы адзін аднаго зласлівымі позіркамі, разыходзяцца. Назаўтра яны пачнуць падрыхтоўку да сваіх асобных Подзвігаў: Шэсця Годнасці і Канцэрта Незалежнасці. Большасць насельнікаў Горада Шэрага Неба не даведаецца ні пра Шэсце, ні пра Канцэрт. Бо ў афіцыйным календары 25-га жніўня — Свята Вета, у гонар першага скарыстання вета Кітаем у ААН у 1972 годзе. Ніхто з жыхароў Паўночна-Заходніх Зямель ніколі не чуў пра РБ.
