У 2009 годзе ў выдавецтве «Мастацкая літаратура» ў сэрыі «Школьная бібліятэка» выйшла новая кніга прозы Івана Пташнікава з сымбалічнай назвай «Пагоня».
У яе ўвайшлі хрэстаматыйныя апавяданьні майстра беларускай прозы «Львы», «Тры пуды жыта», «Францужанкі» ды інш.
У 2005 годзе пісьменьнік перанёс інсульт, да таго ж ён ніколі не даваў інтэрвію — прынцыпова. Але дзеля перадачы «Дом літаратара» Іван Пташнікаў згадзіўся парушыць ім самім усталяванае правіла і адказаў на пытаньні Міхася Скоблы.
Міхась Скобла: «Спадар Іван, віншую вас з выхадам новай кнігі. У вас вельмі своеасаблівая, пташнікаўская, манера пісьма. Каго вы лічыце сваім настаўнікам у літаратуры?»
Іван Пташнікаў: «Сваім літаратурным настаўнікам, у першую чаргу, я лічу Кузьму Чорнага, яшчэ — Максіма Гарэцкага. З больш сучасных — Івана Мележа і Янку Брыля. Васіль Быкаў таксама вельмі блізкі мне. Расейскую клясыку я ўсю перачытаў, пачынаючы ад Гогаля. Так што вучыцца было ў каго. Як правіла, мне цяжка прыходзіць першая фраза.
Прыходзіцца многа думаць, шукаць варыянты. Памятаю, доўга ня мог пачаць апавяданьне «Львы». Пакуль у «Іслачы», на праходцы ў лесе, не пабачыў зялёны парастак, што прабіўся праз бэтонны ходнік. І тут раптам прамовілася: «Джукі блажыла». І — далей пайшло».
Скобла: «Вас шмат перакладалі — на польскую, на расейскую мовы. Ці задаволеныя вы перакладамі?»
Пташнікаў: «Больш-менш задаволены. Хоць часам і карцела нешта паправіць, асабліва ў расейскіх перакладах. Сам сябе, як некаторыя пісьменьнікі, я ня браўся перакладаць, таму што ў кожнай мове ёсьць свае амаль няўлоўныя нюансы і асаблівасьці».
Скобла: «Сёньня нават цяжка згадаць тэму, якой бы не краналася літаратура. У сёньняшняй літаратуры ёсьць усё. А чаго вы катэгарычна не прымаеце ў прыгожым пісьменстве?»
Пташнікаў: «Баюся паказацца старамодным, але вельмі шмат чаго непатрэбнага сёньня палезла ў літаратуру: сэкс, парнаграфія, разбой, наркаманія… Ці трэба гэта ў такіх вялікіх дозах — нават цяжка вымераць? Тут трэба ведаць меру».
Скобла: «А як гэтую меру ўсталяваць? Няўжо ізноў уводзіць цэнзуру?»
Пташнікаў: «Ведаеце, нам не пашкодзіла б цэнзура нораваў. Як гаворыцца, што дазволена Юпітэру, тое не дазволена быку. Нейкія эстэтычныя рамкі павінны быць. Моладзь павінна вучыцца на лепшых прыкладах гераізму, самаадданасьці, любові да Радзімы, чыстай любові і адносінаў паміж людзьмі».
Скобла: «Гадоў шэсьць таму ў Саюз беларускіх пісьменьнікаў, тады яшчэ адзіны, зьвярталася Міністэрства культуры з просьбай тэрмінова падрыхтаваць дакумэнты дзеля наданьня вам званьня «Народны пісьменьнік Беларусі». Аднак потым усё заціхла. Што вы можаце сказаць з гэтай нагоды?»
Пташнікаў: «Нават і ня ведаю, што сказаць. Такое пытаньне, па-мойму, нават ня ставілася. Можа, хто дзе і зьбіраўся вылучаць. Я памятаю, як яшчэ Пятрусь Усьцінавіч Броўка, які быў тады ў камісіі па Дзяржаўных прэміях, прачытаў мае творы і сказаў: «Пташнікаў — гэта такі пісьменьнік, такі пісьменьнік, што няма з кім і параўнаць, ха-ха-ха.»
Скобла: «Гэта Броўка з іроніяй гаварыў ці сур’ёзна?»
Пташнікаў: «Сур’ёзна гаварыў, з такім сур’ёзным гумарам».
Скобла: «Ці спрабавалі вы пасьля хваробы пісаць?»
Пташнікаў: «Пакуль не спрабаваў. Усё абдумваю. Неяк па-новаму трэба на сябе паглядзець, многа ад чаго адрачыся. Многа новага зьявілася ў жыцьці. Час падкажа новыя тэмы».
Скобла: «А вам хочацца адмовіцца ад нейкіх сваіх раньніх твораў?»
Пташнікаў: «Не, такога няма, вы мяне няправільна зразумелі. Канешне, ёсьць у мяне і пасрэдныя творы. Першыя мае апавяданьні, асабліва кніга «Чакай у далёкіх Грынях», былі слабаватыя ў мастацкіх адносінах. А пасьля неяк знайшоўся свой стыль».
Скобла: «Што вы чытаеце апошнім часам? Ці дапільноўваеце кніжныя навінкі ці перачытваеце клясыку?»
Пташнікаў: «Рэдка апошнім часам чытаю. Чытаць і перачытваць няма магчымасьці — вельмі цяжка пасьля хваробы. От, варушыш у памяці свае старыя творы, абдумваеш».
Скобла: «Дзякуй вам за згоду паўдзельнічаць у «Доме літаратара». Здароўя вам і — новых твораў. Іх зачакаліся».
Пташнікаў: «Дзякуй, што ўспомнілі. Буду старацца яшчэ нешта зрабіць.»
