Пасля чарговага затрымання Паўла. 2 мая 2017 года. Фота Сяргея Гудзіліна
«Цікава, колькі ўсяго можа вытрымаць чалавечае сэрца. Кожны раз здзіўляюся. Прыслухаешся. Трывае? І праўда, трывае. А здавалася, больш не вытрымае.
Праз сэрца як праз сітца… Кап, кап, кап, сок з роспачы, надзеі, болю і шчасця…
Пакой напоўнены зімовым мяккім святлом, так, што амаль не відаць закратаваных вокнаў, і сонечныя зайчыкі кладуцца на твары трох цалкам шчаслівых людзей, якія, абняўшыся, ляжаць на ложку — мужчына, жанчына і іх маленькі хлопчык.
Гэта мы! Вось проста цяпер, разам, у шыкоўным гатэлі для доўгіх спатканняў Шклоўскай калоніі нумар 17. Цуд даўжынёй у два дні. Слоў не хапае, і паветра таксама.
Абняць адзін аднаго зноў роўна праз паўтара года. Бог быццам адмервае чарговы этап суцяшэннем — трымайцеся, родныя, і нічога не бойцеся. Я з вамі.
І кожная будзёная рэч як дзіва — разам прачнуцца, разам паснедаць, памыць посуд, разам спяваць і маліцца, адкрыць бляшанку з аліўкамі, разам прайсціся па калідоры. І глядзіш на ўсе вочы і не верыш — вось ён. Пахне дрэвам. Усміхаецца. Такі ж родны, такі ж уважлівы, толькі яшчэ больш мяккі, быццам цярпенні, якія шчодра сустракаюцца на яго шляху, размякчаюць яго сэрца, а не ачарсцвяюць.
«Приятного времяпрепровождения», — кажа мясцовы зэк, як швейцар. І ты ліхаманкава ловіш кожную хвіліну і ведаеш, што кожная міне.
А наш хлопчык, быццам і не было гэтага доўгага расстання, сустрэў тату словамі: «О, тата, прывітанне, давай лётаць самалёцікам».
А пасля: абняцца, быццам на вечнасць, слухаць як б’ецца сэрца адзін аднаго, стварыць у гэтым пакоі свой уласны свет і назіраць, як ён зноў знаёміцца з сынам. Несанкцыянаванае шчасце. І як хочацца ў два дні змясціць усё, што скрадзена за паўтара года.
Не ведаю, ці спаў гэтыя дзве ночы Паша — заўсёды, як я прачыналася, ён глядзеў на нас. Я лавіла яго позірк, стоены і глыбокі: «Уся Беларусь глядзіць на мяне праз твае вочы», — кажа.
А Францішак ціхамірна спаў між намі, раскідваючы ручкі ў розныя бакі. Для яго гэта звыклыя рэчы: збіраць перадачы, ездзіць па судах і СІЗА, чакаць лістоў з турмы і маліцца, каб тата хутчэй вярнуўся.
Сціскаеш сэрца да болю і думаеш — няхай будзе праклятае ўсякае зло на нашай зямлі. Паша… Родны, схуднелы, стомлены, але моцны, сабраў сябе на гэтае спатканне — рыхтаваўся, і толькі ў адзін кароткі момант угледзела, як слязінка скацілася па чыста паголенай «рэжымнай» шчацэ: «Прабач, каханая мая, расслабіўся».
Праз каханне Бог асвячае беларускія турмы. Праз цярпенні народа Бог асвячае Беларусь. Мы частка гэтай зямлі, яе гісторыі, у якой лёсы плятуцца габеленамі, у якой вераць, любяць, спадзяюцца, ахвяруюць сабой.
Мы не адарвемся ад яе, бо прараслі ў гэтую зямлю карэннем, куды мы без яе, куды яна без нас. Як цяжка казаць пра каханне словамі… Гэтыя два дні зноў адчувала сябе як нявеста. А пасля спаткання сэрца ўзяць і вырваць. Пакладу ўспаміны ў самы каштоўны куфар свайго сэрца і пакуль замкну, бо марыць балюча.
Але… «Няхай не сумняваецца сэрца вашае». Яшчэ, яшчэ і яшчэ раз… Дзень за днём, быццам грукае ў грудзях, то ліхаманкава, то з радасцю, то з атупеннем — Яна 14:1 — «няхай не сумняваецца сэрца вашае»! Сярод бруду і холаду, у цемры, ёсць светлая зорка — надзея, што гэты сон сярод многіх бясконцых дзён стане явай, і жыву гэтым днём, і рыхтуюся, ён будзе!»
