Літаратар Ігар Тумаш у момант трагедыі 11 красавіка апынуўся ў адным з вагонаў пацярпелага цягніка на станцыі метро «Кастрычніцкая».Выбух прагрымеў за некалькі метраў ад яго. Для Ігара ўсё абышлося спалохам, павышаным ціскам і страшнымі ўспамінамі ўбачанага «пасля хлапка».
Перажытае змяніла яго погляды на «стабільнасць у краіне». Ігар прыйшоў у рэдакцыю TUT.BY са словамі падзякі машыністам, поўны захаплення самаадданым паводзінамі суграмадзян, і заявай, што ён пакідае шэрагі дзяржаўнага Саюза пісьменнікаў Беларусі.
— Уладныя структуры, якія не змаглі забяспечыць бяспеку шараговых грамадзян, мусяць сысці ў адстаўку. Таму што кроў нявінных крычыць. Што рабіў спецназ на кожнай станцыі метрапалітэна некалькі апошніх месяцаў? Чым было занятае велізарнае войска сілавікоў? — кажа Ігар.
Метрапалітэн аказаўся непадрыхтаваным да надзвычайнай сітуацыі: пасля выбуху станцыя была пагружаная ў цемру, запоўненая дымам і ўгарным газам. Дзе вентыляцыя і аварыйнае асвятленне?..
На знак пратэсту супраць праяўленага дзяржаўнымі структурамі Беларусі разявацтва заяўляю пра свой выхад з Саюза пісьменнікаў Беларусі, які з’яўляецца адной з ідэалагічных восяў існай уладнай сістэмы.
Карыстаючыся выпадкам, хачу адзначыць самаадданыя паводзіны
…Дзесьці ў 17.50 я зайшоў у метро на станцыі «Уручча». Народу было яшчэ не вельмі шмат, таму я сеў, забіўшыся ў тарэц, што мяне і выратавала потым… Мне трэба было рабіць перасадку на Купалаўскай, таму я зайшоў прыкладна ў трэці вагон з канца. Недзе са станцыі «Акадэмія навук» вагоны перапоўненыя: людзі ехалі з працы, і ўжо большасць стаяла, а не сядзела. Толькі цягнік спыніўся на станцыі метро «Кастрычніцкая» і дзверы адкрыліся, як раздаўся ціхі, такі глухі хлапок, быццам адкаркавалі шампанскае. Усяго адно імгненне — і змена карціны. Мірна людзі едуць — і раптам апакаліпсіс: імгненна ўсё запоўнілася чорным дымам, выляцела шкло, прычым так вылецела, што нават шчарбінаў па баках не засталося. Усіх, хто стаяў, выбухная хваля паклала. Я не паспеў падняцца, калі б устаў, быў бы траўмаваны, таму што выбух быў зусім блізка. Я думаў, што ён адбыўся ў вагоне за нашым, але мне потым сказалі, што ён быў на платформе.
Я курткай закрыў нос, каб не дыхаць угарным газам, і папоўз да выхаду. Жанчыны пачалі крычаць. Усіх, хто стаяў ля дзвярэй вагона, проста выкінула выбухной хваляй — целы былі раскіданыя па ўсёй станцыі.У мяне няма поўнай карціны, таму што ўсё было схавана чорным дымам, бачнасць была
Угарны газ быў настолькі моцны, што ўсе, хто ляжаў без прытомнасці, былі на мяжы смерці… Параненыя імкнуліся запаўзці ў нейкі кут, каб хоць неяк дыхаць.
Ніякага паху пораху не было — менавіта падпалены пластык, такі чорны дым і ўгарны газ.
Метро аказалася негатовае! Аварыйнае асвятленне мусіць быць абавязкова, але святло не гарэла. Вентыляцыя — не працавала… Людзі былі прадстаўленыя самім сабе, ніякай інфармацыі не было…
«Я прабег міма, а потым сумленне заела — і я… вярнуўся назад»
Паніка была, але ўмераная — дзверы адчыненыя, выхады адкрытыя, эскалатары вольныя. Натуральна, хацелася ўдыхнуць паветра. Не да крыкаў было, спачатку ўсе ратаваліся як маглі, не дапамагаючы адно аднаму, усюды былі лужыны крыві. Я накіраваўся да выхаду, калі ўбачыў пажылога мужчыну з парванымі нагамі і рукой, потым высветлілася, што яму 65 гадоў… Я прабег міма, а потым сумленне заела — я развярнуўся і вярнуўся назад, бачыў, што многія мужчыны вярнуліся…
Я бачыў абгарэлых хлопцаў без валасоў у аплаўлены куртках… Калі мы ўжо ўсталі і былі ля самага выхаду, насустрач нам беглі работнікі метро ў жоўтых касках: яны выцягвалі людзей з зоны, бо была вялікая верагоднасць учадзець… Добра, што насілкі ў іх былі і адзін жгут, але ніякіх шпрыцаў і лекаў…
Метрапалітэн быў зусім не гатовы. А ахвяр магло быць больш! Калі адбыўся выбух, на станцыі насупраць нашага цягніка спыніўся іншы цягнік. Тут выдатна спрацавалі машыністы — наш дзверы адкрыў, а той паляцеў без прыпынку.
Калі выйшлі на вуліцу, яшчэ нікога не было — ні МНС, ні «хуткай», толькі карэспандэнты, бо там побач рэдакцыі газет. Ужо пасля з’явіліся выратавальнікі. Першыя рэйсы — у найбліжэйшыя бальніцы: № 1, 2 і ваенны шпіталь на Казлова. Мяне з высокім ціскам, у шокавым стане «хуткая» забрала другім рэйсам у