Вярхоўны суд Беларусі прысудзіў да расстрэлу Дзмітрыя Канавалава і Ўладзіслава Кавалёва за тэракт у мінскім метро. Абодва прызнаныя вінаватымі ў выбуху на станцыі «Кастрычніцкая» 11 красавіка, у выніку якога загінулі 15 чалавек.
Рашэнне суда абскарджанню не падлягае. Цяпер Канавалаў і Кавалёў могуць разлічваць толькі на памілаванне з боку Аляксандра Лукашэнкі, які за 17 гадоў прэзідэнцтва захаваў жыццё толькі аднаму асуджанаму, замяніўшы яму смяротнае пакаранне на 20 гадоў пазбаўлення волі.
Абвяшчэнне прысуду, а гэта 114 старонак, працягвалася каля 5 гадзін. Слухалі стоячы. Вердыкт ўсе ўспрынялі
У самым вялікай зале Палаца правасуддзя — 500 месцаў. Вольных — не было. На лаве падсудных — двое
Станцыя метро «Кастрычніцкая». Самы цэнтр горада. Адзіная прыпынак, дзе ёсць пераход на іншую галіну. Зараз тут ужо амаль нічога не нагадвае аб трагедыі. Усе памянялі: сцены, столь, лесвіцу. Але месца, дзе адбыўся выбух, вылучаецца да гэтага часу: плітка іншага колеру, новая. Выбух быў настолькі магутным, што ўтварылася глыбокая варонка, а аскепкі пліткі разляталіся паўсюль, наносячы людзям сур’ёзныя траўмы.
У той красавіцкі вечар Аляксандр вяртаўся з вучобы. Кажа, што выйшаў з вагона, раптам шум, ўспышка і ён ляжыць на падлозе. Асколкам пліткі пашкоджаная нага. З метро юнака вынеслі акрываўленым на руках. Ззаду пяць месяцаў у бальніцы, дзесяткі найскладаных аперацый, а наперадзе яшчэ доўгія месяцы аднаўлення.
«Усё было ціха і спакойна, праз хвіліну ўсе ператварылася ў кашмар. Жыццё пасля — новая. У ёй я не магу хадзіць, я павінен сядзець. Цяжка пераломваць сябе», — кажа Аляксандр Александрыя.
Тады ад выбуху загінулі 15 чалавек, больш за 200 атрымалі раненні. Сышчыкі выйшлі на след падазроных на трэці дзень. Затрымаць іх дапамагла запіс з камер відэаназірання ў метро.
«Уяўляеце, у гэты момант ўвечары сутыкнуцца лоб у лоб, калі раздалі праваахоўным органам арыентоўку і фатаграфіі. І лоб у лоб сутыкнуліся, калі яны ці то па гарэлку, ці то за чым ішлі. І нават не лоб у лоб, яны яго па постаці вылічылі — ён горбіцца. Пайшлі за ім у кватэру, пераканаліся, што ён, і тады ўжо ўзялі гэтую кватэру, імгненна «, — распавёў прэзідэнт Беларусі Аляксандр Лукашэнка.
Віну падсудных, тлумачылі сьледчыя на судзе, даказваюць паказанні сведак, здымка з метро і галоўнае — прызнальныя паказанні. Дзмітрый Канавалаў з дзяцінства захапляўся хіміяй і піратэхнікай. Па версіі шпікоў, ён разам з Кавалёвым арганізаваў і іншыя выбухі: у Віцебску ў 2005 і ў Мінску ў 2008. Адна бомба тады не ўзарвалася, на ёй знайшлі адбіткі пальцаў. Дактыласкапію тады прымусілі зрабіць усіх мужчын Беларусі.
Адбіткі Канавалава ўзялі толькі 9 красавіка гэтага года. Следчыя лічаць, што ён спалохаўся арышту, і праз два дні зладзіў выбух у метро. Сам абвінавачваны на пытанне «Чаму», адказваў: каб дэстабілізаваць сітуацыю ў рэспубліцы. Ужо пасля арышту стала вядома: адбіткі пальцаў на выбуховай прыладзе належалі менавіта Канавалаву. Усё гэта ўлічваў суд пры вынясенні прысуду.
З вердыкта: «Зміцер Канавалаў і Уладзіслаў Кавалёў ўяўляюць выключную небяспека для грамадства і да іх неабходна ўжыць выключную меру пакарання. Пры прызначэнні пакарання Канавалаву суд ўлічваў сістэмнасць здзяйсняных ім злачынстваў, неаднаразова здзяйснення актаў тэрарызму, якія носяць цынічны характар, якія пацягнулі прычыненне шкоды здароўю людзей».
На судзе Уладзіслаў Кавалёў адмовіўся ад прызнальных паказанняў, якія ён даваў адразу пасля арышту. Заявіў, што на яго аказвалі ціск. Яго маці лічыць, што сын невінаваты і ўжо звярнулася да Прэзідэнта Беларусі з просьбай аб памілаванні.
Гэта справа разглядаў Вярхоўны суд. А значыць, абскарджваць прысуд нельга. Адзінае, што можа выратаваць падсудных ад расстрэлу — памілаванне прэзідэнта рэспублікі, і тады смяротнае пакаранне можа быць заменена пажыццёвым зняволеннем.
