Што з беларускім айці? Dev.by апублікаваў вынікі вялікага анкетавання

На пачатку чэрвеня сайт dev.by запусціў анкетаванне сярод працаўнікоў беларускай сферы ІТ. Пыталіся пра лакацыі, праблемы, умовы працы. Журналісты сабралі 5175 анкет. Яны дзеляцца асноўнымі вынікамі ў графіках.

Калі меркаваць па адказах, то пасля пачатку вайны, 24 лютага, ІТ-спецыялістаў з'ехала больш, чым у прамежак са жніўня 2020-га па люты 2022 года.

Але гэта не канец. Як сведчыць апытанне, на чамаданах сядзіць яшчэ палова ад колькасці тых працаўнікоў, што з'ехалі. Столькі ж людзей цвёрда ведаюць, што застаюцца.

Сярод тых, хто з'ехаў, нямала тых, хто працягвае працаваць на офіс у Беларусі. Разам з тымі, хто застаўся і рыхтуецца, гэта 57%. Кожны трэці чалавек плаціць падаткі ў бюджэт РБ, астатнія — краіне пражывання. Але больш за траціну ўсіх удзельнікаў апытання аддаюць падаткі за мяжу.

Толькі палова ўдзельнікаў апытання ўпэўненыя, што офіс іх кампаніі ў Беларусі працягне працу. Для яшчэ 40% будучыня іх офіса — у тумане, амаль 20% канстатуюць або прадракаюць закрыццё бізнэсу ў краіне.

Супрацоўнікаў, якія мяркуюць, што іх кампаніі не адчуваюць цяпер асаблівых праблем, менш за 10%. Пераважная большасць пералічвае класічныя сімптомы «геатаксікозу» — знікненне заказаў, рэпутацыйныя выдаткі, складанасці з грашовымі пераводамі.

Прыпыненне найму — першая рэакцыя кампаній на шок. Паводле апытання, 40% з іх перасталі наймаць людзей.

Колькасць супрацоўнікаў, чые кампаніі па-ранейшаму наймаюць спецыялістаў, карэлюе з колькасцю тых, хто ніяк не адчуў на сабе ўплыў крызісу — і тых, і іншых у раёне 40%. Супадзенне ў іншай пары груп — «найму няма», «адчуваюць уплыў крызісу» — такое ж. Тыя ж 40%. Самыя частыя праблемы ў тых, каго крызіс закрануў, — замарозка перагляду ЗП, звальненні.

Кампаніі, у якіх зусім няма праграм рэлакацыі, — у абсалютнай меншасці. Як і тыя, дзе пераезд — абавязковая ўмова працы. Выбар — заставацца ці з'яжджаць — у большасці ўсё ж ёсць.

Выбіраць краіну таксама могуць амаль усе. У кожнага чацвёртага працаўніка ёсць выбар з двух лакацый, дзве траціны могуць ехаць на ўсе чатыры бакі, праўда, часцяком за свой кошт. Тых, каму задаюць строгі напрамак, менш за 10%.

Самыя хадавыя напрамкі пераезду прадказальна — Польшча, Грузія, Літва. Пасля 24 лютага ў лік папулярных лакацый увайшоў і Узбекістан, а яшчэ Турцыя.

Больш за 80% удзельнікаў анкетавання паведамілі, што кампаніі дапамагаюць ім з пераездам.

Акрамя традыцыйных формаў падтрымкі (візы, рэлакейт-бонусы, лагістыка) важнае месца займае індэксацыя заробкаў для новых рэгіёнаў. Яе прапанавалі 35% удзельнікаў.

А што, калі нікуды не ехаць? Магчымасць працягваць працу з Беларусі ёсць больш чым у 70% апытаных, праўда, многім не даюць ніякіх гарантый. Частка супрацоўнікаў адзначыла, што давядзецца шыфравацца, шукаць «мыліцы» або адкрываць ІП за мяжой.