Historyk Uładzimir Lichadziedaŭ nadrukavaŭ Bibliju pa technałohijach Skaryny FOTA
Biełaruski historyk, fiłakartyst i kalekcyjanier Uładzimir Lichadziedaŭ z dapamohaj technałohij XVI stahodździa ŭznaviŭ Bibliju pieršadrukara Francyska Skaryny. Unikalnaje vydańnie aŭtar prajekta pradstaviŭ 3 vieraśnia na pres-kanfierencyi ŭ Minsku.
Lichadziedaŭ raspavioŭ, što ideja adnaŭleńnia hetaj knihi «łunała niekalki hadoŭ». Historyk zanuryŭsia ŭ vyvučeńnie drukarskaj spravy, źviarnuŭsia da dakumientaŭ, u jakich apisvałasia technałohija stvareńnia papiery i praces druku. Pa hraviurach časoŭ Skaryny byŭ vyrableny drukarski varštat, śpiecyjalna dla hetaha aparata adlili matrycy i formy z tekstam Biblii.
Pa słovach aŭtara prajekta, kniha addrukavanaja na samarobnaj ilnianoj papiery, vyrablenaj pa staradaŭniaj technałohii vyčerpvańnia. Usiaho na adnoŭlenym stanku było vyrablena siem asobnikaŭ skarynaŭskaj Biblii. «Stanok dziejny, i heta vialikaja redkaść, pakolki ŭ śviecie adnavili ŭsiaho niekalki takich stankoŭ», — padkreśliŭ Lichadziedaŭ.
Adnoŭlenuju knihu Skaryny spačatku chacieli abkłaści ŭ skurany pieraplot, adznačyŭ historyk, adnak paźniej ad hetaj idei admovilisia, pakolki Biblija nie vyhladała b aŭtentyčna. Tady było vyrašana zrabić dla Biblii miakkuju vokładku, taksama pa staradaŭniaj technałohii. Vokładku prailustravaŭ biełaruski mastak-hrafik Barys Citovič.
«Ekśpierty z Sankt-Pieciarburha, Maskvy, a taksama Biełarusi dali knizie vysokuju acenku, — skazaŭ Lichadziedaŭ. — Kniha praktyčna nie adroźnivajecca ad aryhinała. Adnak varta razumieć, što pry siońniašnim raźvićci arhtechniki zrabić faksimilnaje abo repryntnaje vydańnie nieskładana, u toj čas jak adnoŭlenaja kniha — redkaść».
Na svaim varštacie historyk maryć addrukavać «pieršyja knihi, jakija vydavalisia ŭ drukarniach Biełarusi ŭ XVI-XVII stahodździach». Jon taksama adznačyŭ, što acanić vynik jaho pracy «niemahčyma», bo «adnoŭlenaja kniha nieacennaja». «U dadzieny momant kupić jaje [adnoŭlenuju Bibliju] nidzie nielha, ale kali budzie zacikaŭlenaja dziaržava abo miecenat, dumaju, takaja kniha pavinna prysutničać u biblijatekach krainy», - padkreśliŭ jon.
Drukarski varštat razam z vyrablenymi na im knihami budzie pradstaŭleny na fiestyvali knihi i presy ŭ ramkach XXI Dnia biełaruskaha piśmienstva, jaki projdzie 6-7 vieraśnia ŭ Zasłaŭi (Minskaja vobłaść). Haściam hetaha śviata budzie prapanavana pasprabavać samastojna vyrabić list ilnianoj papiery i paŭdzielničać u druku.
