Historyk pravioŭ pramuju liniju na karcie pamiž Ryhaj i Navahradkam i vyjaviŭ mistyčnaje
Kandydat histaryčnych navuk Mikoła Vołkaŭ vyjaviŭ adzin zajmalny fakt.
Ujavicie sabie, kali pravieści pramuju liniju z rynka ŭ Ryzie da rynka ŭ Navahradku (adlehłaść 388 km), to jana projdzie roŭna praz Ratušu ŭ Vilni.
Na malunku nižej bačnyja dźvie linii: aranžavaja vyraznaja — prosta pramaja linija pa karcie, tonkaja karyčnievaja — linija dla vymiareńnia adlehłaści, jakaja ŭličvaje skryŭleńnie ziamnoj pavierchni. Jakraz apošniaja i trapiła na Ratušu.
Supadzieńnie heta ci nie? Kali nie, to možna sfarmulavać spakuślivuju hipotezu. Pryhadajcie, što pra siaredniaviečny Navahradak pisali, jak pra niezvyčajna bahaty horad, pryčym krynica hetaha bahaćcia nieviadomaja. Hetaja hipoteza trochi inačaj tłumačyć pačatki stalicy Litvy, jakaja, takim čynam, paŭstała nie prosta siarod śviatych dubroŭ ci ŭ lubimaj rezidencyi adnaho z kniazioŭ. Zrešty i pačatki VKŁ užo buduć vyhladać krychu inačaj…
Sam płan staroj Vilni — šykoŭnaja krynica pa historyi horada, tolki pračytać jaho nie tak prosta. Kali my hladzim na staryja vulicy, to padśviadoma razumiejem, što jany niekudy ŭ važnyja miescy viali, ale nie nadta ŭvahi nadajem ich kirunku. Tym bolš jany tak dziŭna i ramantyčna kruciacca. Zrešty nie tak daŭno nie było takich instrumientaŭ, kab spałučyć mikra— i makraŭzrovień (vulicy i darohi). Ciapier heta moža kožny. Darečy, možacie pa QGIS pravieryć maje linii!
I voś źviarnicie ŭvahu, što linija z Ryhi na Navahradak idzie roŭna praź Zialony most. Jon, viadoma, paźniejšy, a pieršy most ci pieravoz byli la samaha zamka. Dalej linija idzie ŭzdoŭž Niamieckaj vulicy (Vokieciu), praz Ratušu i pa Vostrabramskaj vulicy. Apošniaja, takim čynam, pieršapačatkova viała ŭ Navahradak (praz Rudaminu i Hieraniony). Nakirunki na Kreva i Lidu — paźniejšyja, kali Litva nabrała siły i pačała ŭpeŭniena pašyrać svaje ŭpłyvy.
«Mietafizičnaja urbanistyka atrymlivajecca», — napisali Vołkavu ŭ kamientaryjach.
«Miescami navat mistyčnaja», — adkazaŭ jon.
