Chto moh zarabić miljony na mihracyjnym kryzisie na miažy Biełarusi i ES?
Na miažy Biełarusi ź ES naśpiavaje novy mihracyjny kryzis. Na hety raz — pry sadziejničańni Rasii. Za kožny vydatkavany na pierapraŭku mihrantaŭ miljon dalaraŭ arhanizatary schiemy atrymlivajuć bolš za $5,5 młn čystaha prybytku.
Mihranty na miažy Biełarusi i ES ŭ 2021-m. Fota: BiełTA
U 2021 hodzie, u razhar pieršaha kryzisu, patoki nielehalnaj mihracyi kantralavali biełaruskija ŭłady, jak piša ŭ rasśledavańni Biełaruski rasśledavalnicki centr. Jany nadzialili 12 firmaŭ ekskluziŭnym pravam na vydaču zaprašeńniaŭ dla afarmleńnia biełaruskich viz hramadzianam krain Blizkaha Uschodu. Piać ź ich zarehistravanyja na byłych supracoŭnikaŭ orhanaŭ abo na blizkich i svajakoŭ siłavikoŭ.
Aryfmietyka nielehalnaj mihracyi
U kancy sakavika 2023 hoda situacyja na miažy Biełarusi i krain ES znoŭ abvastryłasia. Kala sotni sprobaŭ jaje niezakonnaha pierasiačeńnia fiksujucca štodnia, jak paviedamlajuć polskija pamiežniki. Čaściakom kančatkovaja meta mihrantaŭ — Hiermanija. Ministry ŭnutranych spraŭ ziemlaŭ Brandenburha i Saksonii zapatrabavali ŭvieści stacyjanarny kantrol na miažy z Polščaj i Čechijaj, kab spynić ich patok. U asnoŭnym heta hramadzianie Afhanistana, Siryi, Jemiena i Turcyi. Spačatku mihranty prylatajuć u Rasiju, adtul adpraŭlajucca ŭ Minsk ci Brest, zatym — da biełaruska-polskaj miažy. Płot vyšynioj piać z pałovaj mietra, pabudavany letaś, jany pierałaziać z dapamohaj leśvic, papiarednie pierakanaŭšysia, što pablizu niama polskich pamiežnikaŭ. Zatym iduć u les na niekalki kiłamietraŭ, dzie ich padbirajuć zahadzia naniatyja kiroŭcy i viazuć u Hiermaniju.
Padpracavać takim šafioram moža luby achvotny. Abjavy raźmiaščajuć u adkrytych telehram-supolnaściach praz ananimnyja akaŭnty. Žurnalisty BRC adhuknulisia na adnu z takich prapanoŭ i patrapili ŭ čat, dzie raźmiaščajucca zakazy na pieravozku mihrantaŭ.
Fota: BRC
Za krasavik jany naličyli bolš za 1400 zakazaŭ. Tady za transparciroŭku adnaho čałavieka prapanoŭvali ŭ siarednim $650. Heta značyć, za miesiac arhanizatary nielehalnych pieravozak mahli zapłacić kiroŭcam prykładna $1 młn.
Prykładna stolki ž, pa padlikach BRC, jany patracili na avijabilety ŭ Maskvu z Afhanistana, Irana i Turcyi, a taksama dastaŭku mihrantaŭ da biełaruska-polskaj miažy. Heta značyć, kaardynatary hetaha patoku vydatkavali za miesiac kala $2 młn. Kab acanić ich dachody, žurnalisty BRC pahavaryli ź niekalkimi mihrantami, jakija karystalisia hetaj schiemaj. U siarednim na šlach da Hiermanii sa svaich krain kožny płaciŭ $9,5 tys.
Jak vyśvietliŭ BRC, za miesiac arhanizatary niezakonnych pieravozak mahli dastavić u Hiermaniju 1400 čałaviek. Heta pryniesła b im prykładna $13,5 młn. Paśla vyliku $2 młn na kvitki dla mihrantaŭ i hanarary kiroŭcam u ich zastałosia amal $11,5 młn čystaha prybytku.
BRC nieviadoma, chto kaardynuje ciapierašniuju chvalu mihracyjnaha kryzisu. Adnak rasśledavalniki vyśvietlili, chto stajaŭ la jaho vytokaŭ dva hady tamu. Dla hetaha jany vyvučyli zapisy prasłuchoŭki biełaruskich siłavikoŭ, jakuju im dali «Kibierpartyzany».
Ad dziaržaŭnaha złačynstva da pryvatnaha
Kali ŭ 2021-m pačaŭsia mihracyjny kryzis na miažy Biełarusi ź ES, zaprašeńni ŭ Biełaruś mihrantam vydavali dziaržaŭnyja kampanii.
5 maja 2021 hoda były supracoŭnik upraŭleńnia MUS pa baraćbie z ekanamičnymi złačynstvami Dźmitryj Korabaŭ ad imia kampanii «Askartur» zaklučyŭ damovu ź firmaj «Centrkurort», jakaja ŭvachodzić va ŭpraŭleńnie spravami Łukašenki. Pradmiet pahadnieńnia — supracoŭnictva ŭ halinie mižnarodnaha turyzmu pamiž krainami arabskaha śvietu i Biełaruśsiu.
Užo praz 5 dzion, 10 maja, pramy rejs u Minsk adkryła avijakampanija Fly Baghdad, i ŭ Biełaruś pačali źjazdžacca «turysty» ź Blizkaha Uschodu. Mnohija prylatali pa zaprašeńni «Centrkurorta». BRC atrymaŭ chadajnictvy za travień — červień 2021 hoda, jakija kampanija sotniami adpraŭlała ŭ biełaruskaje MZS dla vydačy viz hramadzianam krain Blizkaha Uschodu.
Bolšaść «turystaŭ» pryjazdžali ŭ Minsk nibyta dla palavańnia ŭ respublikanskim abjadnańni «Biełaruskaje tavarystva palaŭničych i rybałovaŭ». Pa rekamiendacyi Savieta Ministraŭ jaho staršynioj u kancy kastryčnika 2021 hoda staŭ eks-ministr MUS Ihar Šunievič.
Raźmiaščalisia irakskija «palaŭničyja» ŭ haścinicach Kiraŭnictva spraŭ Łukašenki.
Paśla taho jak infarmacyja pra heta trapiła ŭ miedyja, schiema źmianiłasia: zaprašeńni ŭ Biełaruś pačali vydavać nie źviazanyja z Łukašenkam struktury, a pryvatnyja kampanii.
Takoje prava atrymali 12 firmaŭ — ich pieralik apublikavała ambasada Biełarusi ŭ Damasku. BRC praanalizavaŭ śpis uładalnikaŭ i kiraŭnikoŭ kampanij. Bolšaść ź ich źviazanyja ź siłavymi viedamstvami: pahraničny kamitet, MUS, armija.
U vajskovaj formie pad prykryćciom turfirmy
U śpis 12 manapalistaŭ biełaruskija ŭłady ŭklučyli firmu «Ńju fłet». Na toj momant jana naležała Irynie Raviency — žoncy milicyjanta.
Kudy bolš važnuju pasadu zajmaje jaho brat, Valeryj Ravienka. Z sakavika 2022 hoda jon načalnik Departamienta mižnarodnaha vajennaha supracoŭnictva i pamočnik ministra abarony pa pytańniach mižnarodnaha vajennaha supracoŭnictva. Da pavyšeńnia Valeryj pracavaŭ u tym ža Departamiencie na pasadzie namieśnika načalnika.
U śniežni 2021-ha, kali mihracyjny kryzis urehulavali, Iryna Ravienka pradała «Ńju Fłet» Natalli Šnitoŭskaj.
Jaje muž pracuje kamandziram uzvoda roty patrulna-pastavoj słužby milicyi HUUS Minharvykankama.
Z sacyjalnych sietak Šnitaŭskaj BRC daviedaŭsia, što jana tavaryšuje z uładalnicaj inšaj firmy sa śpisa ŭpaŭnavažanych na vydaču biełaruskich viz irakcam. Havorka pra kampaniju «Ńju viza» i jaje kiraŭnicu Marynu Babovik. Ciapier jana, chutčej za ŭsio, u razvodzie, tamu što ŭ novych biznesach vykarystoŭvaje dziavočaje proźvišča Adamčuk.
Razam sa Šnitoŭskaj jany z 2022 hoda napałovu vałodajuć turfirmaj u Smalensku.
U tym ža hodzie žančyny razam adpačyvali na Teneryfe.
Jašče adna turfirma, jakaja vydavała irakcam vizy, — «Ksaman Trevieł». Jaje saŭładalnica Volha Šarak była zamužam za Dźmitryjem Šarakom.
Jon słužyŭ pa kantrakcie ŭ vajskovaj čaści 30151 u Fanipali.
Hetaja čaść — punkt pastajannaj dysłakacyi štaba 15-j zienitnaj rakietnaj bryhady Paŭnočna-Zachodniaha apieratyŭna-taktyčnaha kamandavańnia VPS i vojskaŭ SPA. Dźmitryj pracuje ŭ Vajennaj akademii. Da 2022 hoda dasłužyŭsia da zvańnia padpałkoŭnika i ŭ Vajennaj akademii zajmaje pasadu načalnika kafiedry aŭtamatyzavanych sistem kiravańnia vojskami fakulteta suviazi i aŭtamatyzavanych sistem kiravańnia.
U pryvilejavanym śpisie apynułasia kampanija «Vizak» pad kiravańniem irakca Šarvani Haracha Abasa Kurtasa.
U Biełaruś jaho zaprasiŭ Alaksandr Pajukoŭ — kiraŭnik firmy «Bajlinh tur». Jana taksama ŭvachodziła ŭ lik 12 manapalistaŭ mihracyjnaha trafiku.
Pajukoŭ — były pamiežnik, aficer vajskovaj čaści 1250.
U miedyja paviedamlałasia, što jakraz tam prachodziŭ terminovuju słužbu Viktar Łukašenka. U toj ža čaści bazujecca pamiežny śpiecnaz. U 2001 hodzie Pajukova ŭznaharodzili miedalom «Za adznaku ŭ achovie dziaržaŭnaj miažy» pa asabistym ukazie Łukašenki. BRC miarkuje, što jon kaardynavaŭ patoki niezakonnaj mihracyi 10 hadoŭ tamu.
U 2012 hodzie sud u polskim Lublinie zavioŭ kryminalnuju spravu ŭ dačynieńni da 47-hadovaha majora HPK Biełarusi Alaksandra P. Stolki ž hadoŭ tady było Alaksandru Pajukovu, supracoŭniku pamiežnaj słužby RB. Alaksandra P. padazravali ŭ pierapraŭcy praź biełaruska-polskuju miažu kala 1,3 tys. mihrantaŭ pieravažna z Azii. Polskija śledčyja vyśvietlili, što jon uvachodziŭ u skład arhanizavanaj złačynnaj hrupy, jakaja dziejničała na praciahu 8 hadoŭ. Mihranty płacili kaardynataram za dastaŭku na terytoryju ES z Vjetnama $5 tysiač, z Kitaja — €6 tysiač.
Pavodle paviedamleńniaŭ u miedyja, padazravanaha ŭ arhanizacyi hetaj schiemy biełaruskaha pamiežnika Alaksandra P. zatrymali pry ŭjeździe ŭ Polšču ŭ sakaviku 2011 hoda. Ad «Kibierpartyzan» BRC daviedaŭsia, što Alaksandr Pajukoŭ 15 sakavika 2011 hoda jakraz adpraviŭsia ź Biełarusi ŭ Polšču praz brescki punkt propusku. Brest — najbližejšy bujny biełaruski horad da Lublina, u sudzie jakoha razhladali kryminalnuju spravu Alaksandra P.
U telefonnaj razmovie z BRC Alaksandr Pajukoŭ nie zmoh vyrazna rastłumačyć pryrodu hetych supadzieńniaŭ abo abvierhnuć ich.
U kiraŭnikoŭ kampanii «Alirci» suviaziaŭ ź siłavymi strukturami BRC nie znajšoŭ, adnak fihury jaje kiraŭnikoŭ nie mienš cikavyja. Biznes zapisany na Irynu Civunovu i jaje dačka Darju.
U 2011 hodzie Irynu asudzili pa kryminalnym artykule — uchileńnie ad pahašeńnia kredytorskaj zapazyčanaści ŭ bujnym pamiery. Darja ž pracavała na prakramloŭskich telekanałach «Rasija 1» i «NTV». Baćka siamiejstva Aleh Civunoŭ — zasłužany artyst Biełarusi. U 2015 jon vystupaŭ u samaabvieščanaj «DNR».
U liku 12 vizavych manapalistaŭ jość i kampanija «Prestyž Trevieł». Da žniŭnia 2021-ha joj kiravała Darja Tesa.
U jaje jość sudzimaści za arhanizacyju niezakonnaha ŭjezdu ŭ Biełaruś zamiežnych hramadzian, padrobku chadajnictvaŭ na vydaču viz i falsifikacyju dahavoraŭ ab akazańni turystyčnych pasłuh.
Ź listapada 2021 hoda, kali ES i ZŠA abviaścili ab padrychtoŭcy novaha pakieta sankcyj suprać Biełarusi, usie firmy sa śpisa 12 manapalistaŭ prypynili dziejnaść. Pra heta BRC raskazali ŭładalniki dźviuch kampanij. Rasśledavalniki sprabavali źviazacca z astatnimi firmami, adnak hetyja zvanki zastalisia biez adkazu. Ad blizkaha da Dźmitryja Korabava čałavieka žurnalisty BRC daviedalisia, što ź lutaha 2023 hoda jon znachodzicca pad śledstvam u minskim SIZA №1 za arhanizacyju niezakonnaj mihracyi praz kampaniju «Askartur».
Realny košt pravakacyi
Ciapier niezadakumientavanyja mihranty traplajuć u Biełaruś nie naŭprost sa svaich krain, a praz Rasiju. Hetaja płyń uzmacniłasia letaś — paśla taho, jak Maskva skasavała kavidnyja abmiežavańni na avijarejsy ź Blizkaha Uschodu.
Da maja 2023-ha polskija pamiežniki znajšli na miažy ź Biełaruśsiu 26 achviar mihracyjnaha kryzisu. Pavodle acenak žurnalistaŭ i aktyvistaŭ, realnaja ličba — 45 zahinułych pa abodva baki biełaruska-polskaj miažy.
