Los Biełarusi — dałučycca da Rady Jeŭropy (RIE). Takoje mierkavańnie vykazaŭ kiraŭnik dyrekcyi pa palityčnych pytańniach RIE Alaksandr Hiesel 3 listapada na sustrečy ź biełaruskimi žurnalistami ŭ Strasburhu.
Tut siońnia adkryŭsia treci Suśvietny forum u padtrymku demakratyi, arhanizavany RIE. U im udzielničajuć pryblizna 1.200 pradstaŭnikoŭ 80 krain — palityčnyja lidary, deputaty, pradstaŭniki hramadzianskaj supolnaści i ŚMI.
Hiesel adznačyŭ, što kantaktaŭ pamiž RIE i Biełaruśsiu vielmi mała. «My drenna viedajem vas, vy ničoha nie viedajecie pra nas. Ale stvarajucca pieradumovy dla taho, kab raźvivać kantakty», — skazaŭ jon.
Biełaruś, padkreśliŭ Hiesel, — adzinaja jeŭrapiejskaja kraina, jakaja nie źjaŭlajecca členam Rady Jeŭropy. Ale biełaruskaje členstva ŭ RIE tolki pytańnie času, pierakanany jon. «Hetaje pytańnie zajmaje nas apošnija 20 hadoŭ, i zaraz nichto nie moža dać na jaho adkaz. Zaležyć heta ad subjektyŭnych i abjektyŭnych momantaŭ», — skazaŭ kiraŭnik dyrekcyi pa palityčnych pytańniach RIE.
Hiesel adznačyŭ, što status Biełarusi ŭ Parłamienckaj asamblei Rady Jeŭropy ciapier nie jasny. «U pierakładzie na ruskuju movu heta hučyć pryblizna jak «status śpiecyjalnaha zaprošanaha, ale časova zamarožany». Status śpieczaprošanaha ŭ luby momant moža być viernuty Biełarusi — dla hetaha nieabchodnaje žadańnie abodvuch bakoŭ», — zajaviŭ jon.
Hiesel taksama dadaŭ: «My ŭsie pavinny razumieć, što Biełaruś — niezaležnaja dziaržava, u jakoj pavinna być jak minimum žadańnie dałučycca da nas. Nie ŭpeŭnieny, što Biełaruś na ŭsie 100% chacieła b atrymać i hatovaja atrymać paŭnavartasny status u Radzie Jeŭropy. Dla hetaha nieabchodnyja peŭnyja zachady z boku ŭład, na jakija ciapier vielmi ciažka pajści».
Pavodle jaho słoŭ, 20 hadoŭ tamu pajści na dałučeńnie da RIE dla Biełarusi było značna praściej, čym ciapier, kali ŭsie krainy-susiedzi źjaŭlajucca členami hetaj arhanizacyi i ŭ Biełarusi jość prykłady ŭ tym liku i niehatyŭnych momantaŭ ad členstva ŭ Radzie Jeŭropie.
U pieršuju čarhu, skazaŭ Hiesel, heta Jeŭrapiejski sud pa pravach čałavieka (JESPČ), jaki «visić nad uładami ŭsich krain-členaŭ». «Hety sud — niebiaśpiečnaja štuka, bo heta niezaležny sud, jaho nielha kupić, ź im nielha damovicca. Tam siadziać vielmi prystojnyja ludzi, jakija prymajuć rašeńni ŭ strohaj adpaviednaści ź mižnarodnymi i nacyjanalnymi zakonami. I heta toje, što adčuli na sabie ŭsie krainy-členy. Ni ŭ adnoj krainy niama poŭnaj lubvi z sudom, u dačynieńni da kožnaj krainy razhladalisia spravy», — zajaviŭ jon.
Pavodle słoŭ Hiesela, JESPČ daje mahčymaść atrymać spraviadlivaje rašeńnie pa spravie, ale adnačasova heta i ryzyka. U jakaści prykładu jon pryvioŭ situacyju z Rasijaj. Jon nahadaŭ, što niadaŭna JESPČ abaviazaŭ Rasiju vypłacić 1,9 młrd. jeŭra pa spravie «JUKASa». «Zrazumieła, u Rasii heta vyklikała vialikuju niezadavolenaść, tamu što heta vielmi doraha [być pryhavoranym da takoj kampiensacyi] za svaje ž uznosy ŭ RIE. Ź inšaha boku, dva hady tamu toj ža sud vynies rašeńnie, što Michaił Chadarkoŭski nie źjaŭlajecca palitźniavolenym, — i tady Rasija była zadavolenaja», — nahadaŭ Hiesel.
Zrešty, adznačyŭ jon, «kali žyć bolš-mienš sumlenna, sud nikomu nie pieraškadžaje». «A časam i dapamahaje, — padkreśliŭ Hiesel. — Dahetul nivodnaja z 47 krain nie vyrašyła vyjści z RIE, choć niekatorych ź ich (Rasiju i Azierbajdžan) vielmi mocna zaraz krytykujuć. Znachodžańnie ŭ RIE — heta prynaležnaść da jeŭrapiejskaj sistemy kaštoŭnaściaŭ, a heta niemałavažna».
«Biełaruś dałučyłasia da niekatorych našych kanviencyj. Heta chaj i maleńkija kroki, ale jany ŭ pravilnym napramku. Biełaruś abaviazkova budzie členam Rady Jeŭropy. I budzie praściej, kali da taho času ŭžo budzie napracavanaja niejkaja baza», — skazaŭ Hiesel.
Na jaho dumku, i Biełarusi, i Radzie Jeŭropy siońnia «vielmi važna złamać ścianu niedavieru, jakaja isnuje z abodvuch bakoŭ». «I heta zojmie niejki čas», — dadaŭ jon.
