Niejtrynny detektar Super Kamiokande u Japonii. Fota ŭniviersitetu Tokia.
Prafiesar prapanavaŭ nie vymiarać chutkaść niejtryna naŭprost, a znajści jaho masu. Šeść niezaležnych nazirańniaŭ nie abviarhajuć (a pry peŭnych umovach mohuć paćviardžać), što kvadrat masy niejtryna maje admoŭnaje značeńnie m2νe=-0.11±0.016eV2 [eV — mižnarodnaje abaznačeńnie elektronovolta; eV]. To značyć, masa čaścinki źjaŭlajecca ŭjaŭnym likam, a chutkaść musić być vyšejšaj za chutkaść śviatła. Hetkaja čaścinka i jość tachijonam.
Isnavańnie takoha tachijona viadzie da niavyrašanych paradoksaŭ u razumieńni času i ŭzajemadziejańniaŭ, pryčyn i nastupstvaŭ. Naprykład, vynikaje, što tachijony nibyta mohuć vandravać nazad u časie.
Ale isnavańnie tachijonaŭ vyrašyć niamała paradoksaŭ u vynikach, atrymanych z nazirańnia kaśmičnych pramianioŭ.
Śpiecyjalnaja teoryja relatyŭnaści śćviardžaje, što luby abjekt niemahčyma razahnać da chutkaści, vyšejšaj za chutkaść śviatła. Ale ŭ 1968 hodzie było pakazana, što čaścinka moža pieršapačatkova ruchacca chutčej za śviatło — tady supiarečańnia z teoryjaj niama. U 1985 hodzie navukoŭcy prapanavali na rolu takoj čaścinki niejtryna. Masa niejtryna dakładna nie vyznačanaja dahetul.
U 2011 hodzie navukoŭcy zajaŭlali pra dokaz zvyšśvietłavaj chutkaści niejtryna. Tady siensacyjny vynik paŭtaryŭsia 15 tysiač raz u miežach adnoha prajektu, ale vyjaviłasia, što ŭ samich pryborach była zakładzienaja pamyłka.
Pravierka hipotezy, prapanavanaj navukoŭcami z univiersiteta Mejsana adbudziecca ŭ 2015 hodzie ŭ miežach niamieckaha praktu KATRIN. Pryčym, aŭtary prapanavali try šlachi pravierki ich teoryi.
