Prablema biaspłodździa stanovicca z kožnym hodam usio bolš vostraj, bo kožnaja šostaja para sužonkaŭ u našaj krainie nie moža mieć dziaciej. Heta tym bolš aktualna, bo i tak naradžalnaść znachodzicca nie na dastatkova vysokim uzroŭni. Šmat chto bačyć vyjście ŭ pracedury EKA (ekstrakarparalnaje apładnieńnie) abo in vitro. U ŚMI možna ŭžo natknucca na materyjały, jakija z zachapleńniem rekłamujuć takuju mahčymaść. Adnak ci sapraŭdy EKA źjaŭlajecca vyjściem? Davajcie pryhledzimsia da prablemy z punktu hledžańnia ahulnačałaviečaha i chryścijanskaha.
favim.com
In vitro i bačańnie čałavieka: samy važny pastułat
Katalickuju Carkvu časta krytykujuć za toje, što jaje maralnaje vučeńnie nakładvaje šmatlikija zabarony. Adnak takija krytyki redka žadajuć razabracca ŭ pazicyi Carkvy, pahłybicca ŭ sutnaść maralnaha vieravučeńnia, a miž tym jano zaŭsiody razumna i racyjanalna abhruntavanaje. Vučeńnie Katalickaj Carkvy nikoli nie supraćpastaŭlaje siabie navucy. U navuki i vučeńnia Katalickaj Carkvy adna meta — zrabić čałavieka ščaślivym.
Mnie zdajecca, što kali my ščyra pasprabujem razabracca ŭ adnym z samych hałoŭnych pastułataŭ chryścijanskaj antrapałohii (navuki pra čałavieka), to mnostva etyčna-maralnych pytańniaŭ, źviazanych z prablematykaj in vitro (ekstrakarparalnaje apładnieńnie — EKA), aŭtamatyčna adpadzie.
Što ž heta za pastułat? Maralnaje vučeńnie Katalickaha Kaścioła śćviardžaje: čałaviečaje žyćcio pačynajecca ŭ momant začaćcia. Niekatoryja mohuć tut zapiarečyć, što, maŭlaŭ, «chaj žyćcio čałavieka i pačynajecca ŭ momant začaćcia, ale heta zusim nie aznačaje, što čałaviečy embryjon źjaŭlajecca čałaviekam».
U hetym artykule ja nie staŭlu mety abhruntavać hety tezis, abo adkazać na zhadanaje piarečańnie. Na dadzienuju temu ŭžo nie raz vykazvalisia inšyja ludzi, jak miedyki, tak i teołahi.
Jak bačym, uźniknieńnie etyčna-maralnych prablem ekstrakarparalnaha apładnieńnia, abo lepš skazać, «rašeńniaŭ etyčna-maralnych prablem EKA», lažyć u płoskaści antrapałohii, h.zn. navuki pra čałavieka. Voś čamu tak važna nam, chryścijanam i ŭsim ludziam dobraj voli, pa-pieršaje, samim razumieć asnovy praŭdzivaj antrapałohii, a pa-druhoje, dzialicca hetym razumieńniem ź inšymi ludźmi ŭ našym postsavieckim hramadstvie.
Voś, naprykład, lekar akušer-hiniekołah Raman Hietmanaŭ (lekar! A lekara ciažka zapadozryć u schilnaści da mistycyzmu) naŭprost havoryć ab tym, što prablema biaspłodździa časta lažyć u duchoŭnaj płoskaści:
«Časta prablema biaspłodździa — duchoŭnaja prablema. Byvaje, kali ŭ žančyny źbiraješ anamniez i zadaješ pytańnie ab kolkaści pałavych partnioraŭ, to mnohija ź ich hladziać sa ździŭleńniem i kažuć — a ja nie pamiataju, kolki ich u mianie było… I heta typovaja situacyja siońnia. Ja nie chaču kazać pra ŭsich, ale vielmi mnohija vypadki biaspłodździa, ź jakimi my sutykajemsia, nažytyja samimi žančynami. Naprykład, nieprachodnaść trub, pry jakoj mnohija źviartajucca da EKA, uźnikaje, jak praviła — a z hetaj nahody jak raz isnuje aficyjnaja statystyka — kali ŭ žančyny za žyćcio było bolš za piać pałavych partnioraŭ. Paśla hetaha amal zaŭsiody ŭźnikajuć chraničnyja zapalenčyja zachvorvańni prydatkaŭ i nieprachodnaść trub. Heta, paŭtarusia, nie abaviazkova charakterna dla kožnaj žančyny, heta siaredniaja statystyka. A jašče mnohija ź biaspłodnych žančyn nieadnarazova rabili aborty. A potym jany kažuć — my pakutujem bieź dziaciej, zrabicie nam EKA. Zakony duchoŭnaha žyćcia isnujuć niezaležna ad taho, prymajem my ich ci nie. A mnohija žančyny nie chočuć čuć pra hetyja zakony».
Razvažańni Ramana Hietmanava dapamahajuć mnie pryjści da nastupnaj vysnovy: farmiravańnie ŭ hramadstvie praŭdzivaha pohladu na čałavieka, na duchoŭny aśpiekt čałaviečaha žyćcia, na samy pačatak čałaviečaha žyćcia, źjaŭlajecca svajho rodu prafiłaktykaj uźniknieńnia maralnych pytańniaŭ, źviazanych z prablematykaj EKA.
Mietad «in vitro» i zabojstva čałavieka
U ŚMI časta možna sustreć naśmiešlivyja vykazvańni ab tym, što voś, maŭlaŭ, Katalickaja Carkva ličyć začaćcie dziaciej u prabircy amaralnym. Sa svajho boku ŚMI redka sprabujuć razabracca i abjektyŭna aśviatlić pazicyju Carkvy. Čaściej za ŭsio heta ahulnyja frazy, vyrvanyja z kantekstu, a kali raptam i zdarycca padać arhumient, to budzie padadzieny arhumient samy słaby z punktu hledžańnia abyvaciela-niechryścijanina (naprykład, raźjadnańnie etapaŭ začaćcia, atrymańnie śpiermy šlacham masturbacyi i inš.).
Časta Katalickuju Carkvu sprabujuć pradstavić ciemrašalskaj i fanatyčnaj u svaich pierakanańniach. U adnym artykule žurnalistka zadajecca pytańniem «ci stanuć kataliki karystacca EKA» i sama adkazvaje na hetaje pytańnie tak: «U maštabach dziaržavy heta nie tak važna. Važna zakanadaŭča zabiaśpiečyć im heta prava, a skarystajucca jany im ci nie — ich vybar. Viadomyja vypadki, kali pradstaŭniki niekatorych kanfiesij u siłu svaich relihijnych pierakanańniaŭ admaŭlajucca, naprykład, ad pieralivańnia kryvi, i heta ich prava, ich vybar».
Ciažka sustreć bolš hrubuju i niaŭmiełuju manipulacyju. Pa-pieršaje, ad pieralivańnia kryvi admaŭlajucca tolki «Śviedki Ijehovy», jakija ŭ mnohich krainach pryznanyja siektaj, i ŭžo tym bolš ich niedarečna nazyvać kanfiesijaj; pa-druhoje, ździejśnienaja pamyłka z punktu hledžańnia farmalnaj łohiki, bo paraŭnoŭvajucca dźvie nieparaŭnalnyja rečy: pieralivańnie kryvi i žyćcio čałavieka.
Bo mienavita za žyćcio čałavieka zmahajecca Katalickaja Carkva, kali asudžaje ekstrakarparalnaje apładnieńnie. Davajcie ž (apuskajučy inšyja maralnyja aśpiekty) pierakanajemsia ŭ hetym, bolš padrabiazna pahłybiŭšysia ŭ sutnaść technałohii in vitro. Nahadaju, što technałohija in vitro dzielicca na nastupnyja etapy:
- atrymańnie jajcakletak.
- atrymańnie śpiermy,
- apładnieńnie in vitro,
- pieranos embryjonaŭ u matku,
- znachodžańnie embryjonaŭ u matcy i «redukcyja» «zališnich» embryjonaŭ.
Dadatkovyja manipulacyi: 1) kryakanservacyja embryjonaŭ i 2) preimpłantacyjnaja hienietyčnaja dyjahnostyka (PHD).
Zabojstva čałaviečaha žyćcia adbyvajecca na čatyroch etapach dadzienaj technałohii:
1. Etap apładnieńnia, dakładniej, apošniaja jaho faza, kali adbyvajecca sielekcyja, vybar tych embryjonaŭ (čytaj: ludziej), jakija buduć pieraniesienyja ŭ matku.
2. Etap znachodžańnia ŭ matcy, kali adbyvajecca t.zv. «redukcyja», inakš kažučy, źniščeńnie embryjonaŭ.
3. Etap kryakanservacyi embryjonaŭ (zamarozka), a dakładniej budzie skazać, ich razmarožvańnie, bo mienavita pry razmarožvańni vialikaja častka zamarožanych embryjonaŭ hinie.
4. Varta asobna zhadać ab preimpłantacyjnaj hienietyčnaj dyjahnostycy embryjonaŭ (PHD). Sutnaść jaje ŭ tym, što doktar moža pravieści analiz hienietyčnaha materyjału embryjona da taho, jak jon budzie pierasadžany ŭ matku. Inšymi słovami, lekar robić «adsieŭ» «anamalnych» embryjonaŭ. Adnak, ci darečna kazać pra «adsieŭ», kali havorka idzie pra čałaviečaje žyćcio? Varta zadać sabie pytańnie: a ci nie źjaŭlajecca PHD raznavidnaściu jeŭhieniki, kali peŭnaja hrupa ludziej vyrašaje, kamu naradžacca i žyć, a kamu pamierci jašče nie narodžanym. Ci treba nahadvać, što ŭ historyi ŭžo mieli miesca takija tendencyi?
Invalidy «z prabirki»?
Alaksandr Baranaŭ, hałoŭny rasijski piedyjatr, ličyć, što ŭ dziaciej, začatych pry dapamozie EKA, zanadta vysokaja ryzyka naradzicca z zahanaj raźvićcia i atrymać invalidnaść. Na dumku doktara Baranava, invalidami naradžajucca 75% dziaciej, jakija źjavilisia na śviet z dapamohaj štučnaha apładnieńnia.
U toj ža čas amierykanskija navukoŭcy ŭ 2008 hodzie apublikavali vyniki analizu dadzienych, zhodna ź jakimi pavyšanaja ryzyka dla takich zahan, jak zajačaja huba, defiekty raźvićcia straŭnikava-kišačnaha traktu, defiekty pieraharodki serca, sapraŭdy majuć miesca być u dziaciej z prabirki, ale ŭzrovień ryzyki značna nižejšy, čym 75%. Da taho ž, hetyja zahany nie zaŭsiody pryvodziać da invalidnaści. Adnak ža zastajecca pytańnie: na padstavie vybarki jakich dadzienych byli zroblenyja hetyja vysnovy?
Šmatlikija daśledavańni na hetuju temu, praviedzienyja ŭ roznych krainach śvietu, dali vielmi supiarečlivyja vyniki. Voś jak pra heta kaža akušer-hiniekołah Raman Hietmanaŭ:
«Ja staranna sprabavaŭ na praciahu doŭhaha času znajści mienavita miedycynskuju, a nie prosta papularnuju litaraturu pa hetym pytańni. I vyjaviŭ, što nijakaj miedycynskaj statystyki pa dzieciach, začatych mietadam EKA, nie apublikavana. Dla mianie heta prykmieta taho, što tut nie ŭsio dobra. Niama ŭpeŭnienaści, što paśla EKA naradžajucca zusim zvyčajnyja dzieci. I jašče ja chacieŭ by skazać usim prychilnikam EKA, kab jany dobra razumieli, što EKA — heta vielmi vialikija hrošy. Płaci, i atrymaješ, byŭ by popyt, a prapanova budzie. EKA — heta biznes».
Doktar Tadevuš Vasileŭski, jaki praktykavaŭ EKA na praciahu 14 hadoŭ u Polščy, kaža pra 30-40% pryrodžanych zahanaŭ dziaciej, narodžanych pry dapamozie EKA:
«Užo dakazana, što dzieci EKA na 30-40% čaściej pakutujuć na hienietyčnyja zachvorvańni, čym dzieci, narodžanyja naturalnym sposabam. U 20-30 raz čaściej u takich dziaciej adbyvajucca mutacyi hienaŭ. Hienietyki pryznajuć, što bajacca rabić prahnozy adnosna taho, jak hetyja mutacyi adabjucca na čałavieku i čałaviectvie ŭ budučyni».
Napratechnałohija jak adzinaja alternatyva
Natural Procreative Technology — Technałohija Naturalnaha apładnieńnia. Heta mietad raspaznańnia i lačeńnia biaspłodździa, zasnavany na pavazie da žyćcia i zakonaŭ pryrody.
Klučavym instrumientam napratechnołohii źjaŭlajecca tak zvanaja madel Krejtana, zasnavanaja na vielmi dbajnych nazirańniach za naturalnym mienstrualnym cykłam žančyny. U dadzienym mietadzie vielmi važnyja nazirańni za vyłučeńniem ślizi šyjki matki, što adbyvajecca niekalki razoŭ na praciahu dnia. Žančyny pavinny apieratyŭna zapisvać vyniki svaich nazirańniaŭ — heta krynica važnaj infarmacyi, z ulikam jakoj lekar, śpiecyjalist pa napratechnałohii, raspracoŭvaje stratehiju lačeńnia biaspłodździa.
Napratechnałohija amal u try razy bolš efiektyŭnaja za EKA. U vypadku, kali čyńnikam biaspłodździa źjaŭlałasia adsutnaść avulacyi, naturalnym šlacham było atrymana 81,8% začaćciaŭ, pry polikistoznych jaječnikach — 62,5%, pry endamietryjozie — 56,7%, pry nieprachodnaści fałopijevych trub — 38,4%. U toj ža čas dla EKA anałahičnyja pakazčyki z 1986 pa 2001 hod — usiaho ad 21 da 27% ciažarnaściaŭ.
Reziume
Robiačy padsumavańnie, mnie chočacca skazać, što ŭ vypadku prablemy biaspłodździa maralna prymalnaje rašeńnie jość. Robiačy vybar pamiž EKA i napratechnałohijaj, my robim vybar pamiž žyćciom i śmierciu, pamiž harmonijaj i chaosam, pamiž sapraŭdnym i skažonym bačańniem čałavieka. Jakim budzie vybar — heta zaležyć ad nas.
