U centry vioski Damavick, što ŭ Červieńskim rajonie, staić škoła. Dakładniej, budynak, u jakim škoła kaliści źmiaščałasia. Siońnia dziaciej u Damavicku niašmat, da taho ž budynak škoły byŭ pryznany avaryjnym. U vyniku ŭ 2011 hodzie jaho razam ź ziamloj vystavili na prodaž.
Jaho vykupili braty Uładzimir i Vadzim Čarnahałovyja, ułacniki kampanii «Słavstrojćviet», jakaja zajmajecca ŭsim na śviecie. Kampanija maje dačynieńnie i da vytvorčaści katłoŭ, i da vytvorčaści kavanych vyrabaŭ, i da pierapracoŭki charčovych adkidaŭ.
Paśla hetaha budynak pacichu pryvodzili ŭ paradak. A ŭ 2016 hodzie na terytoryju byłoj škoły paciahnulisia hruzaviki sa śmiećciem.
«Vieźli sapsavanyja małočnyja pradukty: johurty, tvaroh… Jany na tym pradpryjemstvie nibyta ŭtylizujuć adkidy. Ale jany lažać tam pastajanna. Kali vyvalvajuć u pakietach, to valajucca pakiety, nichto ich nie źbiraje. A heta centr vioski! Za 50 mietraŭ ad škoły staić vodanapornaja vieža. Vakoł samoj škoły — damy, u ich žyvuć ludzi. Jak možna rabić śmietnicu? — aburajecca miascovaja žycharka Alena. — Pastajanna staić pach. Uletku nielha adčynić vokny. Z kacielnaj idzie naturalna sini dym.
Moža, tyja adkidy tam i ŭtylizujucca, ale ž da hetaha — lažać kučami na ziamli i hnijuć».
Adnojčy na pradpryjemstva pryjechała vialikaja cysterna ź viarškami. Dyk ludzi sabralisia i nie dali vylić, raskazvaje Alena.
«Pryvozili bulbu. Pa ŭsioj terytoryi byli nasypany kučy. Jaje, vidać, zahadali prybrać. Dyk tuju bulbu prosta raskidali «roŭnym płastom» pa terytoryi, voś i ŭsia pryborka. Jana praciahvała hniści i śmiardzieć.
Atrymlivajecca, što viaskoŭcy vyvoziać svaje adkidy ź vioski, a toj «Słavstrojćviet» adkidy ŭ viosku zavozić. U tych, chto žyvie zusim pobač z toj škołaj, źjaŭlajucca pacuki, — śćviardžaje žančyna. — My pisali ŭ Červień, pisali ŭ Minsk. Nam kažuć, što tak, peŭnyja parušeńni jość, pytańnie nakiravana dla razhladu ŭ Červieński vykankam. A kolki jon budzie jaho razhladać? Nam pastajanna adkazvajuć: pytańnie razhladajuć. A tym časam śmiećcie viazuć i viazuć».
Alenie adkazaŭ adzin z ułaśnikaŭ TAA «Słavstrojćviet».
«U mianie było 20 pravierak. Ja i vybačaŭsia, i tłumačyŭ… Sprava ŭ tym, što ja zajmajusia navukova-daśledčaj pracaj, — raspavioŭ «Našaj Nivie» Vadzim Čarnahałovy. — My adzinyja ŭ śviecie, chto vyrablaje z adkidaŭ karmavy białok. I ŭ ramkach nou-chau, zakrytaj infarmacyi, my zrabili sabie techničnyja ŭmovy i zaraz adpracoŭvajem hetuju temu. Za hetym budučynia! Ale ludziam heta nie patłumačyš».
Ale Čarnahałovy pryznajecca, što trochi niapravilna raźličyŭ abjomy adkidaŭ.
«Nu, tak, trochi bolš śmiećcia było, i ja nie paśpiavaŭ pierapracavać. A žychary ž da mianie i nie pajšli, ničoha nie kazali. Pajšli skardzicca, panieślisia pravierki — bolš za 20, adna za adnoj! I voś u hetym miesiacy ja byŭ na viaskovym schodzie i tolki tam daviedaŭsia pra prablemu. Ja vybačyŭsia i paabiacaŭ, što da 1 krasavika ŭsio budzie prybrana», — zapeŭniŭ biznesoviec.
Praŭda, kaža jon, viaskoŭcy paśmiajalisia ź jaho i nie pavieryli.
«Ale voś apošnija papierki faktyčna prybirajucca. Bolš takoha nie budzie. Nie budzie i pachu. Śmiardzieła, bo my adpracoŭvali technałohiju pieraapracoŭki. Ciapier jana naładžanaja. Da taho ž ludzi bolš zajdrościli mnie, čym im śmiardzieła. Voś, pobač na ŭčastku hnoj lažyć — i im narmalna. A kali ja bulbu tuju pryvioz — oj, usio, nibyta śmiardzić, — skazaŭ Čarnahałovy. — Ale ciapier usio, ničoha ŭ nas śmiardzieć nie budzie. A my budziem praciahvać pracu. Mnie treba skončyć hetaje navukovaje daśledavańnie. Bo heta žyćciova važna dla Biełarusi!»
