Ab prahramie Dnia biełaruskaha piśmienstva ŭ 2018 hodzie, biełaruskaj movie ŭ litaratury i ŚMI, samych papularnych vydańniach telekanału STB raspavioŭ ministr infarmacyi, piśmieńnik Aleś Karlukievič.
— Alaksandr Mikałajevič, nabližajecca vierasień, pačatak navučalnaha hoda i naša lubimaje śviata — Dzień biełaruskaha piśmienstva. Sioleta ŭ Ivanavie. Skažycie, čym paradujecie?
— Vielmi chvalujučaje śviata. Spadziajusia, nie tolki dla tych, chto pracuje ŭ Ministerstvie infarmacyi, halinie ajčynnaha knihadrukavańnia, ale ŭvohule dla ŭsich žycharoŭ našaj krainy, dla ŭsich hramadzian. Pa tradycyi napiaredadni Dnia biełaruskaha piśmienstva projdzie finał respublikanskaha konkursu, jaki ažyćciaŭlajecca Ministerstvam adukacyi, Sajuzam piśmieńnikaŭ Biełarusi, Ministerstvam infarmacyi i Staličnym telebačańniem, darečy. Heta konkurs najlepšych čytalnikaŭ «Žyvaja kłasika».
— Na Dni biełaruskaha piśmienstva daloka nie zaŭsiody masava čuješ biełaruskuju movu. Skažycie, vas heta nie biantežyć?
— Nikolki. U kožnaha jość svoj vybar. U našaj krainie dźvie dziaržaŭnyja movy, i kožny prymaje sam rašeńnie. Mnie asabista chaciełasia b, kab čaściej hučała biełaruskaja mova. Ja spadziajusia, što ŭ suviazi z zapatrabavanaściu hramadstva, u suviazi z novymi peŭnymi admietnaściami ŭ školnaj adukacyi, mahčyma, mova budzie hučać i čaściej.
Ale kali havaryć pra knihavydańnie ajčynnaje, kali havaryć pra biełaruski pieryjadyčny druk, to dziaržava prykładaje vielmi šmat namahańniaŭ, kab biełaruskaja mova hučała ŭsio šyrej i šyrej.
Siońnia pry tych 10—11 tysiačach nazvaŭ knih štohod pryblizna vypuskajecca da 30% knih na biełaruskaj movie. Pieryjadyčnyja vydańni, litaraturna-mastackija časopisy, kulturałahičnyja vydańni ŭ bolšaj stupieni vychodziać jakraz na biełaruskaj movie. Kali ŭziać adukacyjnyja vydańni, jany taksama źviazany ź biełaruskaj movaj jak z nośbitam našaj nacyjanalnaj kultury i našaj nacyjanalnaj śviadomaści.
— A nakolki jany zapatrabavanyja?
— Ja liču, što heta zaležyć ad zacikaŭlenaści kožnaha hramadzianina, ad jaho śviadomaści, ad jaho peŭnych pryjarytetaŭ — hramadskich, kulturałahičnych, nacyjanalnych.
Ja viedaju, što ŭ «Biełknizie» składajucca peŭnyja rejtynhi. Chaču pryvieści taki prykład, što siarod lidaraŭ knih na biełaruskaj movie vydańnie, adrasavanaje školnikam, dzieciam — «Dziciačy atłas Biełarusi». Za pieršaje paŭhodździe bolš za 500 asobnikaŭ hetaj knihi, litaralna vypuščanaj letaś, było pradadziena ŭ sistemie tolki «Biełknihi».
A kali havaryć pra kłasiku, to popytam karystajucca pa-raniejšamu knihi Uładzimira Karatkieviča.
— Nacyjanalnaja litaraturnaja premija projdzie ŭ ramkach Dnia biełaruskaha piśmienstva.
— Dakładniej budzie padsumoŭvańnie vynikaŭ Nacyjanalnaj litaraturnaj premii. Hetaja premija stała bolš važkaj pa svajmu nasyčeńniu, piśmieńniki atrymajuć bolš vysokich uznaharod u materyjalnym płanie, čym letaś. U Nacyjanalnaj litaraturnaj premii svoj udzieł zaśviedčyli niedzie bolš 70 aŭtaraŭ. Ich knihi razhladajucca ŭ roznych naminacyjach. Ja spadziajusia, u vieraśni i ŭ kastryčniku i čytačy, i krytyki buduć šmat havaryć pra tyja tvory, jakija adznačany Nacyjanalnaj litaraturnaj premijaj. Mnie zdajecca, što heta važki dziaržaŭny prajekt.
— Papraŭki ŭ zakon ab ŚMI ŭstupiać u siłu z 1 śniežnia. Apošniaja viersija dakumienta, napeŭna, jak maha lepš pakazała, što ŭdasca dasiahnuć zhody?
— Mnie zdajecca, što tyja kroki, jakija byli zrobleny ŭvohule žurnalisckaj supolnaściu, jany spryjajuć kansalidacyi i samoj supolnaści, i samoha hramadstva. Chacia, biezumoŭna, kali havaryć pra tyja zakanadaŭčyja papraŭki, jakija pačnuć pracavać z 1 śniežnia, to mnie zdajecca, što jość nam jašče nad čym pracavać. I, biezumoŭna, chaciełasia, kab hramadskija žurnalisckija arhanizacyi ŭnosili inicyjatyvy, kab my ruchalisia dalej.
— A što dalej? Nad čym ciapier pracujecie ŭ płanie zakanadaŭstva?
— Kali havaryć pra ministerstva, to, biezumoŭna, my ličym, što jość ceły šerah momantaŭ, jakija źviazany z tymi ž fejkami, z toj ža terminałohijaj u adnosinach da ŭdzielnikaŭ miedyjnaj prastory. Mnie zdajecca, treba viarnucca da razhladu samoha termina fryłansier i bolš hruntoŭna pahavaryć pra heta i pryŭnieści peŭnyja inicyjatyvy. My budziem vielmi šyroka prysłuchoŭvacca da žurnalisckaj hramadskaści ŭ vyznačeńni ŭsich hetych pazicyj.
— Dla nas jak dla telebačańnia asabliva važnaje paniaćcie nacyjanalnaha televizijnaha kantentu.
— Zakon, jaki budzie dziejničać z 1 śniežnia, dastatkovy, kab vyznačycca z razumieńniem nacyjanalnaha televizijnaha praduktu, nacyjanalnaha televizijnaha kantentu. Zaraz budzie raspracavany ŭ dadatak da zakona jašče šerah narmatyŭnych dziaržaŭnych aktaŭ. I adzin ź ich — heta pastanova Savieta Ministraŭ — budzie pryśviečana vyklučna nacyjanalnamu televizijnamu kantentu. Nad im zaraz pracujuć supracoŭniki Ministerstva infarmacyi, i nad im zaraz pracuje žurnalisckaja televizijnaja supolnaść.
Litaralna ŭ najbližejšy čas prajekt hetaj pastanovy budzie ŭniesieny jak prajekt. I papiarednie, ja jašče raz paŭtarusia, my jaho šyroka budziem ambiarkoŭvać.
