U vieraśni 2018 hoda ŭ horadzie Dziunkierk, što na poŭnačy Francyi, adbyłasia radykalnaja transframacyja: sistema hramadskaha transpartu stała biaspłatnaj. 200 tysiač žycharoŭ atrymali biaspłatny dostup da 18 aŭtobusnych maršrutaŭ, piša BBC.
Takaja palityka dapamahła skaracić vykidy čadu ŭ atmaśfieru. Daśledčyki vyjavili, što paśla pierachodu na biaspłatny hramadski transpart, jaki byŭ prafinansavany nievialikim pavieličeńniem padatkaŭ na biznes, pasažyrapatok pavialičyŭsia na 60% u budnija dni i ŭdvaja na vychadnyja. Ludzi masava pačali addavać pieravahu hramadskamu transpartu, a nie piersanalnamu aŭtamabilu.
«Heta vidavočny pośpiech, choć prajekt znachodzicca jašče na stadyi raspracoŭki», — adznačaje Arno Pasałakłava, prafiesar Paryžskaj škoły haradskoha płanavańnia. «Heta prykmieta taho, što biaspłatny hramadski transpart moža pracavać i ŭ jašče bolšych maštabach», — dadaje ekśpiert.
Adnak mierkavańni padzialilisia adnosna taho, ci zmohuć takija vialikija harady, jak Paryž ci Łondan, paŭtaryć madel Dziunkierka. Prychilniki biaspłatnaha prajezdu pierakonvajuć, što hety źmienšyć vykidy hazaŭ i źmienšyć zabrudžvańnie pavietra. Adnak krytyki vystupajuć suprać hetaj idei, bo ŭ vialikich haradach heta budzie prosta ekanamična niavyhadna.
U 2013 hodzie estonski horad Talin staŭ pieršaj stalicaj ES, dzie ŭviali biaspłatny prajezd na hramadskim transparcie, a letaś Luksiemburh z nasielnictvam 626 tysiač čałaviek staŭ pieršaj krainaj u Jeŭropie, jakaja całkam pierajšła na biaspłatny hramadski transpart.
Ciapier u Francyi pačałasia novaja chvala padtrymki biaspłatnaha prajezdu. U Paryžy z 2020 hoda hramadski transpart staŭ biaspłatny dla dziaciej da 18 hadoŭ. Strasburh, dziaviaty pa vieličyni francuzski horad, budzie prytrymlivacca takoj ža palityki ź vieraśnia hetaha hoda. A ŭ paŭdniovaj Aksitanii, francuzskim rehijonie, dzie žyvie šeść miljonaŭ čałaviek, maładyja ludzi ad 18 da 26 hod, jakija jeździać na ciahniku nie mienš za 30 razoŭ za miesiac, taksama karystajucca hramadskim transpartam biaspłatna. Takim čynam urad žadaje dapamahčy maładym rabotnikam finansava i ŭ toj ža čas skaracić vykidy vuhlakisłaha hazu.
U Strasburhu ŭzrovień zabrudžvańnia vielmi vysoki, a hałoŭnaja krynica zabrudžvańnia — aŭtamabili. Pa acenkach ekśpiertaŭ praź niespryjalnyja ekałahičnyja ŭmovy štohod u horadzie pamirajuć kala 500 čałaviek. Tamu klimatyčny kryzis — hałoŭny arhumient, čamu ŭłady horada imknucca skasavać apłatu za hramadski transpart.
Druhi faktar — sacyjalna-ekanamičnyja pryčyny. Biaspłatny prajezd dla ludziej da 18 hadoŭ značna dapamoža siemjam ź nizkim dachodam.
Da taho ž, heta miera zabieśpiačeńnia terytaryjalnaj roŭnaści pamiž tymi, chto žyvie ŭ centry horada, i tymi, chto na ŭskrajku.
Adry Pulvar, namieśnica mera Paryža, paabiacała biaspłatny hramadski transpart u pieradvybarnaj kampanii, kali jaje abiaruć kiraŭnikom Il-de-Fransa — rehijona z nasielnictvam 12 miljonaŭ čałaviek, u jaki ŭvachodzić i Paryž.
Na dumku Pulvar, takaja palityka akupicca, kali ŭvieści padatak na transpartnyja srodki, što bolš za ŭsio zabrudžvajuć navakolnaje asiarodździe, a taksama na kampanii elektronnaj kamiercyi nakštałt Amazon.
Varta adznačyć, što biaspłatny prajezd uvodziać krainy z vysokimi zarobkami. Tak, u Estonii siaredni zarobak pieravyšaje 1800 dalaraŭ.
