Jaŭhien Juškievič u 2017 hodzie zvolniŭsia z pasady staršaha śledčaha adździeła pa rasśledavańni ekanamičnych złačynstvaŭ Upraŭleńnia Śledčaha kamiteta pa Minsku, a ŭ 2020-m staŭ raspracoŭščykam i inicyjataram prajekta bychange.me, jaki dapamahaŭ u navučańni, pierapadrychtoŭcy siłavikoŭ, dziaržsłužačych i ludziej, jakija syšli z pracy pa mierkavańniach sumleńnia ci jakich zvolnili.
Jaho abvinavačvajuć pavodle art. 342 («Arhanizacyja i padrychtoŭka dziejańniaŭ, jakija hruba parušajuć hramadski paradak, albo aktyŭny ŭdzieł u ich») i art. 289 («Akt teraryzmu»). Z 19 krasavika znachodzicca pad vartaj.
— Ja dla siabie i pra siabie zrazumieŭ dakładna: pałamać mnie ničoha nie pałamajuć. Naadvarot, zrobiać mnie bijahrafiju. A zachočuć mianie zakryć — zakryjuć, ja ž prosta źmianiŭ paradyhmu: ciapier ja nie «časova ŭ SIZA», ciapier ja tut žyvu. I žyvu valniej, čym tyja, chto mianie siudy pasadziŭ. Znachodzicca ŭ SIZA ŭ ciapierašni čas — heta amal jak «być na froncie» — pachvalna.
— Ščyra, ja ŭžo nie viedaju, jak žyć narmalnym žyćciom. Prosta zabyŭsia. Ale kali adhružany mnie taki dośvied — budu vykarystoŭvać jaho jak jašče adzin univier.
— Supakojvaju siabie tym, što ja pražyŭ užo vielmi cikavaje, aktyŭnaje, šalonaje žyćcio, jakoje, moža, 10 inšych ludziej i nie pražyli. Čaho ŭ im pakul nie było — bahaćcia i dabrabytu. Tak chočacca hetych rečaŭ dasiahnuć užo, ale pakul usio idzie ŭ procilehły bok.
— Jašče vosieńniu 2020 hoda chacieŭ z adnym chłopcam zapuścić prajekt pa adpraŭcy materyjałaŭ dla navučańnia i mientarstva źniavolenych pa roznych dyscyplinach. Ale analiz i zapusk prajekta pastajanna pieranosiŭsia — i voś mianie zatrymlivajuć pieršy raz.
— U SIZA ja siadzieŭ i dumaŭ: «Voś vyjdu — dakładna zrablu». Na toj momant u krainie było jašče 150 palitviaźniaŭ. Vyjšaŭ — to adny prablemy, to inšyja, stała nie da hetaha. I bach — ja znoŭ tut. I znoŭ razumieju, što samaje strašnaje tut — heta dehradacyja. Razumnych ludziej vielmi mała. A nierazumnyja — nierazumnyja nastolki, što strašna ŭjavić. I znoŭ tyja ž prablemy. Voś tak ja staŭ achviaraj svajoj arhanizacyjnaj lanoty. I prosta maru, kab taki prajekt isnavaŭ i pracavaŭ. Maral hetaj bajki nastolki prostaja, što jaje možna navat nie ahučvać.
— Śniŭsia mini-kašmar, što pa nieaściarožnaści ździejśniŭ złačynstva, jakoje karajecca pazbaŭleńniem da dziesiaci hadoŭ. Pračynajusia — ups, a realnaść trochi kruciejšaja:) Ale mnie stała lahčej, bo ŭ śnie było sapraŭdnaje złačynstva, a nie voś heta voś usio.
— Pačaŭ navučać našu moładź tut matematycy i asnovam prahramavańnia. Vykładaŭ druhasnuju i 16-ryčnuju sistemy źličeńnia, bity, bajty, pamiać, pracesary. Dobra, što sam ja heta dobra ŭ dvuch univierach vučyŭ. Tak by naŭrad ci zmoh na palcach tłumačyć inšym.
Tak što tut ja i vykładčyk matematyki ź infarmatykaj (dziakuj miechmatu), i biblijatekar (tolki ja knihami zajmajusia), i farmaceŭt (u mianie bolš za ŭsio miedykamientaŭ).
— A ŭ astatnim praciahvaju žyć: radujusia travie, vosam, bulbačcy z sałam, tamu, što jość dzie lažać, jość TB, jość ty ŭ listach, jość niavyznačanaść budučyni — moža, tam usio dobraje tolki?
— Čas pacichu sychodzić, i ja zabyvaju navat usiakija smaki, pachi, vidy. Śviet zvužany da kamiery. Znajści narmalnuju knihu — redkaja ŭdača. Pračytaŭ «1984», i adčuvańnie, što ničoha novaha nie daviedaŭsia. Jašče raździeły 90-91 «U kruzie pieršym» prosta adryŭna mocnyja i realistyčnyja, a prajšło 80 hadoŭ, nie pamianiałasia ni-čo-ha.
— Usiakija drobiazi zusim pa-inšamu tut aceńvajucca. Pieršy čas ślozy navaročvalisia ad kožnaj pieradačy, ciapier užo pryvyk da ich. Ale časam, kali hladziš na niejkuju drobiaź nakštałt dvuch pačkaŭ cyharet, dumaješ: «Heta ž 7 rubloŭ, heta amal 1/100 zarpłaty majoj mamy, dy jašče i čas vydatkavany na kuplu hetych pačkaŭ». Akuratna składvaješ i zachoŭvaješ hetyja 40 cyharet, tamu što rodnyja tabie ich kuplali.
Pamiataju, byŭ u dziciačym łahiery, dzie byŭ chłopiec-sirata, u jaho była tolki siastra. I voś jana pieradała jamu pačak kruasanaŭ. I jon chadziŭ z hetym pačkam nie mienš za tydzień, nie adkryvaŭ navat. Tady my z bratam dumali, što jon prosta varjat, a ciapier ja sam taki ž. I tolki praz 20 hadoŭ zrazumieŭ, što było ŭ hałavie taho chłopca.
Vy možacie padtrymać palitviaźnia listom, paštoŭkaj abo pieravodam: 220030, h. Minsk, SIZA-1, vuł. Vaładarskaha, 2, Juškieviču Jaŭhienu Michajłaviču.
