Nahadajem, praviły ŭtrymańnia asudžanych pa administracyjnych spravach apisanyja ŭ Pracesualna-vykanaŭčym kodeksie Respubliki Biełaruś i Praviłach unutranaha rasparadku miescaŭ adbyvańnia administracyjnaha aryštu, jakija zaćvierdžanyja pastanovaj Savieta ministraŭ №313.
Voś usiaho niekalki parušeńniaŭ Pracesualna-vykanaŭčaha kodeksa ab administracyjnych parušeńniach, što byli ździejśnienyja supracoŭnikami izalatara na Akreścina (usie jany i byli apisanyja ŭ skarhach).
Ni razu nie patrapiła ni ŭ duš, ni na špacyr
Za 30 sutak znachodžańnia ŭ izalatary ni žurnalistku, ni jaje sukamiernic i zatrymanych z susiednich kamier nie vyvieli ŭ duš.
Pry tym, što ŭ adpaviednaści z p. 44 Praviłaŭ №313, administracyjna aryštavanym nie radziej čym adzin raz na tydzień dajecca mahčymaść pryniać duš praciahłaściu nie mienš za 15 chvilin.
Anałahičnaja situacyja i sa špacyrami. Za čas znachodžańnia ŭ izalatary dziaŭčynu i jaje sukamiernic ni razu nie vyvieli na špacyr. Akno ŭ kamiery №15 Centra izalacyi pravaparušalnikaŭ było nahłucha zabitaje. U kamieru nie pastupaŭ kisłarod.
U adpaviednaści z č. 7 art. 18.7 PVKaAP administracyjna aryštavanyja karystajucca pravam štodzionnaha špacyru praciahłaściu nie mieniej za adnu hadzinu.
Aproč taho, supracoŭniki izalatara časam nahłucha pryčyniali «karmuški», pazbaŭlajučy ludziej choć niejkaha śviežaha pavietra, jakoje mahło b dachodzić z kalidora (parušeńnie č. 7 art. 18.7 PVKaAP, častka 13 Praviłaŭ №313).
U dvuchmiascovaj kamiery ŭtrymlivałasia ad 8 da 13 čałaviek
Pry najaŭnaści volnych miescaŭ u susiednich kamierach supracoŭniki izalatara stvarali efiekt pieranasielenaści ŭ tak zvanych «palityčnych» kamierach, dzie ŭtrymlivalisia asudžanyja pa artykułach 19.11, 24.23, 24.3 KaAP RB.
U žanočaj kamiery №15 izalatara, raźličanaj na dźviuch asudžanych, u rozny čas utrymlivałasia ad 8 da 12 čałaviek (u inšyja časy ŭ jaje «ŭpichvali pa 20 čałaviek). U takich umovach ludzi hublali mahčymaść ruchacca i narmalna spać navat na padłozie.
Heta parušeńnie č. 1 art. 18.7 PVKaAP RB, p. 13 Praviłaŭ №313. Taksama, u adpaviednaści z č. 1 art. 18.7 PVKaAP RB, administracyjna aryštavanyja ŭtrymlivajucca va ŭmovach strohaj izalacyi. Norma płoščy na adnaho čałavieka ŭstaloŭvajecca, zazvyčaj, nie mieniej za čatyry kvadratnyja mietry.
Spali na hołaj padłozie ŭ chałodnych kamierach
Usie žančyny ŭ kamiery byli pazbaŭlenyja matracaŭ, paścieli i rušnikoŭ. Ludzi byli vymušanyja spać na hołaj padłozie i hołych mietaličnych škonkach.
U vosieński čas heta stała katavańniem: u asobnych kamierach było nastolki choładna, što zatrymanych kałaciła načami. Kab niejak sahrecca, jany byli vymušanyja prysiadać, rabić fizičnyja praktykavańni, nabirać u płastykavyja butelki haračuju vadu i spać ź imi ŭ abdymku. U takich umovach usie da adnoj administracyjna asudžanyja zachvareli na prastudu.
Tak, heta parušeńnie č. 4 art. 2.4 PVKaAP i punkta 38 Praviłaŭ №313.
U adpaviednaści z č. 4 art. 2.4 PVKaAP RB utrymańnie fizičnaj asoby, administracyjna aryštavanaj, pavinna ažyćciaŭlacca va ŭmovach, što vyklučajuć pahrozu dla žyćcia i zdaroŭja.
Zhodna z p. 38 Praviłaŭ №313 administracyjna aryštavanym dajecca dla indyvidualnaha karystańnia spalnaje miesca i miesca dla zachoŭvańnia srodkaŭ asabistaj hihijeny, vydajecca bializna pa normach zabieśpiačeńnia administracyjna aryštavanych.
Bieź pieradač, listoŭ i ciopłaha adzieńnia
Ludzi taksama byli pazbaŭlenyja zakonnaha prava na pieradačy, na asabistyja rečy ŭ kamiery, na listy (apłačanyja i dasłanyja ad svajakoŭ telehramy i paštoŭki prosta «źnikli»).
Žančyny byli vymušanyja karystacca adnoj zubnoj ščotkaj, vykarystoŭvać adny i tyja ž trusy ciaham tydniaŭ.
Usie pieradačy administracyjna asudžanym addali tolki na vychadzie. Pry tym, što niekatoryja kabiety byli vymušanyja adbyvać sutki ŭ tym, u čym ich zabrali: u tonkich sukienkach, spadnicach, basanožkach.
U takoj «uniformie» amal usie ŭ pieršyja ž dni zarabili sabie cystyt, farynhatrachieit, zastudzili nyrki (usio heta paćvierdžana miedycynskimi ahladami pa vychadzie z Akreścina, kopii miedycynskich dyjahnazaŭ byli prykładzienyja da skarhi — Zaŭv. red.).
Heta parušeńnie č. 4 art. 2.4 PVKaAP RB, č. 38 Praviłaŭ № 313.
Zachvareli na karanavirus i nie atrymlivali leki
Asudžanyja taksama byli pazbaŭlenyja prava na adekvatnuju miedycynskuju dapamohu: mnohich tabletak u aptečcy miascovych miedykaŭ paprostu niama.
Va ŭmovach, kali ŭ Biełarusi tolki pa aficyjnych źviestkach praciahvaje štodnia rehistravacca pa dźvie tysiačy chvorych na karanavirus, aryštavanym nie vydavali masak, patrebnych lekaŭ, kamiery nie dezynfiekavalisia i byli pazbaŭlenyja opcyi pravietryvańnia.
U aryštavanych adbirali płastykavyja butelki, pazbaŭlajučy mahčymaść pić vadu ź piersanalnych jomistaściaŭ (i padmyvacca imi ž). Amal usie žančyny, jakija znachodzilisia ŭ izalatary, pastupili tudy zdarovymi, a vyjšli z karanavirusam ci prastudnymi zachvorvańniami.
Akramia taho, supracoŭniki izalatara padsialali biazdomnych z vošami (pry najaŭnaści opcyi dezynfiekcyi) u niekalki kamier ź inšymi administracyjna asudžanymi. U vyniku heta spryjała zaražeńniu raniej zdarovych hramadzian piedykulozam.
Zhodna z č. 4 art. 2.4 PVKaAP RB utrymańnie fizičnaj asoby, zatrymanaj za administracyjnaje parušeńnie, pavinna ažyćciaŭlacca va ŭmovach, što vyklučajuć pahrozu dla jaho žyćcia i zdaroŭja.
Na padstavie p. 106 Praviłaŭ №313 z metaj praduchileńnia ŭźniknieńnia i raspaŭsiudžvańnia infiekcyjnych zachvorvańniaŭ, piedykulozu, a taksama ich łakalizacyi i likvidacyi ŭ pastaŭlenym zakanadaŭstvam paradku pravodziacca dezynfiekcyjnyja, dezynsiekcyjnyja i deratyzacyjnyja mierapryjemstvy.
Pazbaŭlali snu: budzili a druhoj nočy i a čaćviortaj ranicy
Pry zaćvierdžanym hrafiku z adbojem u 22.00 i padjomam u 6.00 ludziej pazbaŭlali snu. Ciaham miesiaca asudžanych štodnia budzili a druhoj nočy i a čaćviortaj ranicy, ładziačy pieraklički.
Aproč taho, u kamierach kruhłymi sutkami hareła jarkaje štučnaje aśviatleńnie (parušeńnie č. 4 art. 2.4 PVKaAP RB).
I što na heta ŭsio adkazali?
Skarhi na ŭmovy ŭtrymańnia na Akreścina byli nakiravanyja adrazu ŭ niekalki instancyj: u Hienieralnuju prakuraturu, Minskuju haradskuju prakuraturu, u Departamient finansaŭ i tyłu MUS RB, u Respublikanski centr hihijeny i epidemijałohii i ŭ HUUS Minharvykankama.
U Departamiencie finansaŭ i tyłu MUS adkazali łakanična: «Fakty nie znajšli paćvierdžańnia».
Inšyja struktury, čakana, papierakidvali zvarot pamiž saboj i adfutbolili adkaznaść za razhlad skarhi niepasredna na HUUS Minharvykankama. Tyja ž, «pravioŭšy» pravierku sami ŭ siabie, taksama parušeńniaŭ nie znajšli:
«Padčas pravierki parušeńniaŭ zakonnaści ŭ dziejańniach supracoŭnikaŭ IČU HUUS Minharvykankama i praviłaŭ unutranaha rasparadku nie vyjaŭlena». Cikava, što skarha tyčyłasia i CIP, ale pra jaho ŭ adkazie navat i nie zhadali: jany choć i majuć ź IČU adzin adras, usio ž tam roznyja supracoŭniki i rasparadki
Zrešty, takija «adpiski», jak adznačajuć pravaabaroncy, biełarusam dasyłajuć daŭno. Ale heta ŭsio adno nie nahoda nie sprabavać adstojvać svaje pravy.
Pry hetym situacyja ŭ IČU na Akreścina nie mianiajecca. Čarhovy eks-aryštant niadaŭna raspavioŭ «Viaśnie», što ŭ čatyrochmiascovaj mužčynskaj kamiery było ad 13 da 18 čałaviek. Dla «atmaśfiery» tudy zakidvali bamžoŭ. Usie astatnija, vyšej zhadanyja parušeńni taksama mieli miesca.
Pry hetym, nahadajem, niadaŭna ŭ sietcy źjaviŭsia źliŭ razmovy. Hałasy, padobnyja da dziejnych supracoŭnikaŭ milicyi, abmiarkoŭvajuć, jakija ŭmovy varta stvaryć dla ludziej, što siadziać pa palityčnych artykułach.