Maŭčańnie Łorny (Le silence de Lorna)
Bielhija — Vialikabrytanija — Francyja, 2008, kalarovy, 105 chv.
Režysiory: Žan-Pjer Darden, Luk Darden
Roli vykonvajuć: Arta Dabrošy, Žeremi Renje, Aliŭje Hurme, Fabrycya Rańjon, Ałban Ukaj, Morhan Maryn, Anton Jakaŭleŭ
Žanr: Drama
Premii: Pryz Kanskaha kinafestu za najlepšy scenar, naminacyja na «Załatuju halinu»
Adznaka: 9 (z 10)
Ałbanskaja imihrantka Łorna zaklučaje fiktyŭny šlub ź bieznadziejnym narkamanam Kładzi, kab atrymać bielhijskaje hramadzianstva. Saŭdzielniki Łorny čakajuć, kali narkaman pamre: tady aŭdaviełaja Łorna iznoŭ praz šlub — vyciahnie na Zachad rasiejskaha mafijozi ź vialikimi hrašyma. Ale ŭ hieraini niečakana abudžajecca spačuvańnie.
Karciny bratoŭ Dardenaŭ nazyvajuć sacyjalnymi. I, sapraŭdy, imihracyja, narkamanija, ciažkaje žyćcio — paznaki aktualnaj tematyki. Ale za sacyjalnymi prablemami zusim inšy — mietafizičny tvor.
Heta tvor — minimaliscki. Ani rezkich hukaŭ i rakursaŭ, prymusovych mantažnych stykaŭ. Ahulnyja i siarednija płany, krychu bujnych, što nie akcentujecca. Kamiera nie dryžyć i nie dryhajecca (tak što heta j nie esteckaja «Dohma»). Zatoje jaŭna adčuvajucca tradycyi Rabera Bresona. Jak kazaŭ katalicki fiłosaf Žak Maryten — heta film askietyčny.
Braty Dardeny pracavali ŭ teatry, adyli pierajšli ŭ dakumientalistyku — i nadalej pierajšli da ihravoha kino. Jak u papiarednich stužkach «Syn», «Dzicia», «Razeta» — u filmie «Maŭčańnie Łorny» mocnaja dramaturhija i tajna, jakaja zvablivaje i nie daje adarvać vačej ad ekranu.
Heta tajna — čałaviečaje sumleńnie, žyćcio i pakuty dušy, što abudžajecca j prajaŭlaje siabie.
Ścipłaja historyja ałbanskaj imihrantki — heta Dastajeŭski na bielhijskaj ziamli, złačynstva i pakarańnie — u vykanańni krochkaj dziaŭčyny (hierainia Arty Dabrošy ŭ niaźmiennaj čyrvonaj sukiency prosta žyvie na ekranie). Heta chičkokaŭskaja paranoja hrachu, jakaja nie adroźnivajecca ad štodzionnaści.
Stužka nastolki daskanałaja, što niemahčama skazać — jak jana zroblena.
Heta čystaje kino. Uvasableńnie na ekranie — dramy čałaviečaj dušy — viadomymi tolki Dardenam srodkami.
