Fota: THOMAS COEX / AFP
Niahledziačy na toje, što Minfin daje spravazdaču pa dziarždoŭhu ŭ rublach, u realnaści jon sfarmavany ŭ zamiežnaj valucie, i płaciažy pa im — taksama.
Napružany charaktar vypłat pa dziaržaŭnamu doŭhu zmušaje Ministerstva finansaŭ šukać mahčymaści refinansavać jaho častku, praściej kažučy, uziać u doŭh, kab addać doŭh. Raniej Biełaruś mieła dobry dostup na mižnarodnyja finansavyja rynki, čym aktyŭna karystałasia, pryciahvajučy srodki praz valutnyja ablihacyi, pracujučy ź mižnarodnymi finansavymi instytutami.
Adnak ciapier kredytoram apošniaj instancyi zastałasia chiba što tolki Rasija i padkantrolny joj Jeŭrazijski fond stabilizacyi i raźvićcia (JEFSR). Mienavita tudy zaraz nakiravanyja ŭsie namahańni pa pošuku hetak nieabchodnych dla refinansavańnia zapazyčanaści srodkaŭ.
Biełaruś płanavała pazyčyć u JESFR niedzie $3,5 młrd, adnak u Ministerstvie finansaŭ Rasii zajavili, što choć i razumiejuć składanaje finansavaje stanovišča susieda, ale hatovyja dać srodki ŭ abjomie tolki $ 1 młrd. Faktyčna heta aznačaje, što Rasija hatovaja refinansavać taki abjom zapazyčanaści, jaki Biełaruś pavinna viarnuć joj u biahučym hodzie.
Na Rasiju prypadaje tolki treciaja častka płaciažoŭ pa dziaržaŭnym doŭhu ŭ 2022 hodzie. Jašče čverć zapazyčanaści składajuć płaciažy pa ŭnutranych dziaržaŭnych ablihacyjach, 15% — płaciažy Kitaju, 12% — źniešnija dziaržablihacyi, 10% — JESFR, 5% — Mižnarodnamu banku rekanstrukcyi i raźvićcia.
Heta značyć, akramia Rasii, pieralik kredytoraŭ u minułym byŭ vialiki. Ale naŭrad ci jany buduć uvachodzić u stanovišča i iści na refinansavańnie zapazyčanaści. A ŭ vypadku z ablihacyjami takoje naohuł niemahčyma.
Pa ŭsioj vierahodnaści, sumu, jakaja adsutničaje, pryjdziecca šukać unutry krainy.
Nacyjanalny bank vałodaje peŭnym reziervam, jaki nie daść situacyi rezka stać katastrafičnaj. Adnak hety rezierv vyčarpalny, a rezkaje jaho źnižeńnie moža ŭzmacnić niehatyŭnyja čakańni na valutnym rynku i vyklikać čarhovuju chvalu źniaćcia nasielnictvam depazitaŭ.
U padobnaj situacyi davodzicca albo znachodzić novyja krynicy dachodaŭ, albo iści na skaračeńnie vydatkaŭ. Pieršaje vielmi abciažaranaje, bo paŭtareńnia ekspartnaha cudu čakać nie davodzicca. A skaračeńnie vydatkaŭ, u svaju čarhu, budzie mieć balučyja sacyjalnyja nastupstvy, asabliva va ŭmovach i biez taho deficytnaha biudžetu. Da taho ž toj fakt, što viartać daŭhi treba ŭ zamiežnaj valucie, pahražaje ciskam na kurs biełaruskaha rubla.