Alaksiej Arastovič. Fota: VVS
«Ruskija padpisali svaju parazu»
BBC: Pačniom z ahulnaha: kali b niechta, chto pravioŭ miesiac, skažam, na palarnaj stancyi, vas spytaŭ, što adbyłosia ŭ minułym miesiacy, što b vy adkazali? Chto kaho, umoŭna kažučy?
Alaksiej Arastovič: Mahu ŭ adnoj frazie. My — ich.
BBC: Vydatna. Ci možna krychu pašyryć?
AA: Nu, hladzi. Pojdziem čysta pa rasijskich krynicach.
Na druhi dzień paśla pačatku kampanii jany prosiać damovicca. Ja dobra viedaju historyju vajny i nie pamiataju, kab na druhi dzień ahresar z bolšymi siłami prasiŭ pieramovaŭ. Heta značyć, što ŭ pieršy dzień usio pajšło nie tak.
Druhoje: 4 sakavika źbirajecca Saviet Fiederacyi, i pytańnie, pavodle ich aficyjnych krynic, staić ab abjaŭleńni ŭsieahulnaj mabilizacyi. Navošta Rasii na dziasiaty dzień vajny ŭsieahulnaja mabilizacyja, kali mahutnaja «druhaja armija śvietu» niščyć usio, a pa spravazdačach ich Minabarony «ŭsio idzie pa płanie»?
Pa-treciaje, jany nie prymajuć hetuju ŭsieahulnuju mabilizacyju, a značyć, nie kantralujuć ahulnapalityčnuju situacyju ŭ samoj Rasijskaj Fiederacyi.
Pamiatajuć 1917 hod, kali mabilizavanyja źniali baćku-cara, bo nie chacieli iści na front. Jany bajacca davać zbroju rasijskamu narodu.
Čaćviortaje: dniami ŭ Minabarony RF zajavili, što nikoli nie płanavali zachopu bujnych ukrainskich haradoŭ.
My, maŭlaŭ, z samaha pačatku tolki dapamahali ARDŁA, ciapier usie namahańni pieranosim tudy. I heta sapraŭdy tak, bo z Chiersona, z Kijeŭščyny, z Charkaŭskaj vobłaści kałony ciapier ruchajucca na Uschod. Heta značyć, jany raśpisalisia ŭ svajoj parazie.
Nakirunkaŭ, pa jakich jany prasoŭvalisia, było vosiem, a ciapier dva z pałovaj. Na šaści, značyć, paražeńnie.
BBC: Davodziłasia čuć, što da 9 maja ni na jakija kampramisy ci pieramirji raźličvać nie varta, bo ŭ hety dzień rasijanam važna choć dzie pravieści choć jaki parad pieramohi nad denacyfikavanaj Ukrainaj…
AA: Płanavać jany mohuć usio što zaŭhodna, ale kali da 9 maja apošniaha rasijskaha sałdata vyśpiatkami vyhaniać našy fiermiery praz paŭnočnuju miažu, zabraŭšy pierad hetym jaho tank traktaram, to ŭsio moža pajści nie tak.
«U Maryupala jość zadača ŭtrymacca»
BBC: Ci jość u Maryupala ŭvohule šaniec utrymacca?
AA: Skažam tak, u jaho jość zadača ŭtrymacca. Maryupal faktyčna ŭtrymlivaje vialikija siły praciŭnika, jakija inakš byli b pierakinutyja na inšyja ŭčastki frontu.
I čym daŭžej trymajucca abaroncy Maryupala, tym bolš šancaŭ jany dajuć vajennamu kiraŭnictvu krainy, palityčnamu kiraŭnictvu i mižnarodnaj supolnaści pryniać miery, jakija, pa-pieršaje, abaroniać mirnaje nasielnictva, a pa-druhoje, źmieniać vajennuju abstanoŭku.
BBC: Ale vy nieadnarazova kazali, što razbłakavać Maryupal niemahčyma.
AA: Na toj momant heta było niemahčyma. Ale momant mianiajecca.
Naprykład, jany mieli vielmi efiektyŭny sposab dastaŭki vojskaŭ pad Maryupal i ŭmacavańnia praz port Biardziansk. Ale paśla taho, jak tudy prylacieła «Točka-U», hetamu sposabu dastaŭki pryjšoŭ kaniec.
Ja nie dumaju, što jany adnoviać pastaŭki praz port Biardziansk. Chiba što tam pabudujuć mahutnuju supraćpavietranuju abaronu, ale na heta patrebny čas. Inšymi słovami, my vielmi dapamahli Maryupalu ŭtrymacca.
Asnoŭnaja prablema ŭ Maryupali nie vajennaja. My bačym, što našy vajskoŭcy zabili tam šaściarych rasijskich najvyšejšych kamandziraŭ. Jany dziejničajuć prafiesijna i mohuć doŭha abaraniacca. Tam možna zastavacca miesiacami.
Hałoŭnaje pytańnie Maryupala — heta pytańnie mirnych žycharoŭ. Ich treba adtul evakujavać.
Fota: AP
Tam rasijanie ŭčyniajuć vajennyja złačynstvy, adpraŭlajuć ludziej u Rasiju. Mužčyn filtrujuć i sprabujuć adpravić u rasijskuju armiju, a žančyny ź dziećmi akazvajucca u roznych Saratavach i Omskach ź vielmi ciažkimi ŭmovami i amal prymusovaj pracaj.
BBC: Davajcie vierniemsia ŭ Kijeŭ. U sacyjalnych sietkach bolš za sutki pišuć pra «kacioł», u jaki trapiła vializnaja hrupoŭka rasijskich vojskaŭ u Bučy-Irpieni-Vorzieli, čakajuć tam poŭnaha razhromu hrupoŭki. Ź inšaha boku, jość śviedčańni, što rasijan adahnali ad Kijeva, kab nie bambić horad z artyleryi. Sami rasijanie pišuć, što jany tam nadzvyčaj tryvała akapalisia i faktyčna praciahvajuć nastup. Možacie skazać, što robicca na zachadzie i paŭnočnym zachadzie ad Kijeva?
AA: Adrazu skažu: nie majuć racyi ni tyja, ni tyja. Praŭda pasiaredzinie. Nijakaha rasijskaha nastupu tam niama, heta było b vielmi śmiešna. Ale niama ni abłohi, ni katła, jakija b my zrabili. Iduć ciažkija bai.
Sprava ŭ tym, što tut vielmi składanaja miascovaść. Pa-pieršaje, haradskaja, pa-druhoje, jość daliny rek, jary, lasy. Usio častkova zatoplenaje, častkova zaminavanaje, nieprachodnaje i hetak dalej.
To-bok idzie karpatlivaja bajavaja praca. Pracuje rasijskaja artyleryja, pracuje naša — i my, i jany niasiom straty, tut daloka da pieramožnych spravazdač.
Inšaja sprava, što jany pierastali razhladać kijeŭski napramak jak pierśpiektyŭny. Tamu reziervy siudy nie kidajuć.
Jany prosta pierahrupoŭvajucca, kab zachavać situacyju. Ale jany nie pakinuli Kijeŭ, niahledziačy na pieranos namahańniaŭ na Uschod. Jany pa-raniejšamu buduć staracca maksimalna trymać stalicu ŭ abłozie i trymać tam našy vojski ŭ napruzie, kab my nie mahli pierakidvać ich u inšyja rajony, na toj ža uschod.
To-bok situacyja tut, ja b skazaŭ, 51 na 49 na našu karyść. Ale heta nie 70 na 30, jak paśpiašalisia skazać mnohija. Tamu šapkazakidalnictvam tut zajmacca nie varta. My pavinny dać ćviarozuju acenku. Naša zbroja — praŭda.
BBC: Ci varta čakać šturmu Kijeva?
AA: Nie. Jany nie zdolnyja i nikoli nie zmohuć — prynamsi, padčas hetaj kampanii.
BBC: Niadaŭna Pientahon zajaviŭ, što rasijanie nie całkam kantralujuć Chierson. Vy tady skazali, što heta nie zusim praŭda. Što tam adbyvajecca? Ci jość pieradumovy dla kontrnastupleńnia ŭkrainskich vojskaŭ z boku Mikałajeva?
AA: Treba razumieć, što Mikałajeŭskaja vobłaść užo vyzvalenaja. Častkova vyzvalajecca Chiersonskaja.
Ale pierapravicca cieraz Dniapro hrupoŭcy, jakaja zmoža vyzvalić Chierson, budzie vielmi ciažka. Uličvajučy, što šlach rasijskaj avijacyi z Kryma vielmi karotki, heta budzie znachodzicca pad pastajannaj pahrozaj avijaŭdaraŭ.
Fota: AP
Tamu ja ŭvieś čas źviartajusia da našych hledačoŭ, jakija bačać biaskonca rasijskich pałonnych abo rasijskuju techniku, što usie hetyja roliki nie aznačajuć, što my pieramahajem adnoj levaj — heta nie tak. Našym vojskam budzie vielmi ciažka ruchacca z pravaha bieraha na levy…
Ź inšaha boku, jak chto nie pamiataje, dva tydni tamu rasijanie źbiralisia na hetym napramku na Adesu, ale niešta pajšło nie tak.
BBC: Paviedamlajecca, što pad Čarnihavam byŭ uzarvany klučavy most, jaki złučaje horad z Kijevam. Mer kaža, što jon całkam razburany, i jość aściarohi, što Čarnihaŭ stanie druhim Maryupalem.
AA: Jaho sprabujuć pieratvaryć u druhi Maryupal. Adzinaje, što ŭ ich niama sił uziać Čarnihaŭ.
Čarnihaŭ sapraŭdy znachodzicca ŭ ciažkim stanoviščy. Ale, pa-pieršaje, zachavalisia šlachi pastavak. A pa-druhoje, cyvilnyja mohuć vyjści. To-bok razbureńnie mosta nie aznačaje razbureńnie ŭsiaho.
Čarnihaŭ supraciŭlajecca. Tam naša vajennaje kamandavańnie vielmi ŭmiełaje, i ja dumaju, što Čarnihaŭ my ŭtrymajem. Ale jany zrobiać toje ž, što i z Maryupalem. Kali jany nie zdolnyja pieramahčy na poli boju, to — teroram mirnych žycharoŭ.
BBC: Ci hatovyja ŭłady Ukrainy da taho, što humanitarnaja katastrofa, takaja, jak u Maryupali, Iziumie i Čarnihavie, jakaja budzie doŭžycca miesiacami?
AA: Heta nie budzie doŭžycca miesiacami. Rasija nie budzie trymać hetuju terytoryju miesiacami.
Ja dumaju, što ŭ kancy krasavika — pačatku maja ŭsio pavinna pastupova zakančvacca.
My nie chočam uciahvać Biełaruś u vajnu suprać Ukrainy
BBC: Ci varta mieć na ŭvazie jašče i faktar Biełarusi?
AA: Nie.
BBC: Rastłumačcie.
AA: Rasijanie ŭsio patłumačyli. Pieranos namahańniaŭ na Uschod aznačaje, u pryvatnaści, što jany kančatkova źniavierylisia ŭ mahčymaści pryciahnuć Biełaruś.
Bolš za toje, pavodle biełaruskich apytańniaŭ, bolš za 60% ich sałdat i aficeraŭ kateharyčna niehatyŭna staviacca da «apieracyi» va Ukrainie.
BBC: Ja vielmi skieptyčna staŭlusia da ŭsich apytańniaŭ, jakija pravodziacca ŭ Biełarusi.
AA: Nie-nie, heta nie apytańnie, heta danyja našaj vyviedki, danyja biełaruskaj apazicyi.
Ciapier paŭstaje pytańnie: jak takoje vojska kinuć u boj? Što budzie rabić armija, 60% składu jakoj nie žadaje vajavać? Jana abo stanie na naš bok, abo paviernie zbroju suprać tych, chto addaŭ zahad.
BBC: Pa zakonie vajny, kali Biełaruś daje svaju terytoryju dla raźmiaščeńnia rasijskich vojskaŭ, jakija potym adtul stralajuć, adtul atakujuć, to jana źjaŭlajecca ŭdzielnikam vajny. Čamu b nam nie skazać, što heta vajna Ukrainy suprać Rasii i Biełarusi? Bolš za toje, mnohija karystalniki sacyjalnych sietak pytajucca: čamu b nam nie nanosić udary pa vajskovych abjektach Biełarusi i Rasii?
AA: Usio vielmi prosta: tamu što Biełaruś źjaŭlajecca pasiarednicaj u pieramovach z Rasijaj.
Da taho ž, kali my pačniom nanosić udary, heta značna pavialičyć imaviernaść ustupleńnia biełaruskaj armii ŭ vajnu.
A z punktu hledžańnia mižnarodnaha prava — tak, navat dazvoł kryłataj rakiecie pralatać praz svaju terytoryju — heta ŭžo ŭdzieł u vajennaj ahresii.
I tut Małdova apynułasia ŭ składanaj situacyi, bo kali rasijanie bili pa Vińnicy i Javaravie, to rakiety z rasijskich stratehičnych bambavalnikaŭ lacieli praz terytoryju Małdovy. Viadoma, praz terytoryju Prydniastroŭja, ale tym nie mienš.
Heta značyć, faktyčna navat Małdova ŭstupiła ŭ vajnu — jaje prymusili da hetaha rasijskija vojski.
Ale my nie budziem vystaŭlać rachunki Małdovie. My taksama raździalajem režym Łukašenki i biełaruski narod, tamu my nie chočam uciahvać Biełaruś u vajnu suprać Ukrainy.
BBC: Čamu Ukraina nie nanosić udary pa vajennych abjektach u Rasii? Va Uzbrojenych sił takoj mahčymaści niama?
AA: Mahčymaść jość. Ale heta budzie vializnym arhumientam dla tych, chto kaža, što ŭkraincy — ahresary. Navošta ich matyvavać?
«U takim vypadku jaho zastrelać ułasnyja achoŭniki»
BBC: Ja chacieŭ spytać pra Hastomielski desant…
AA: Heta rasijski sposab baraćby. Šokavy ŭdar avijacyjaj, artyleryjaj, kryłatymi rakietami, desant śpiecnaza, tak kab usie: «Oj! Jon užo tut!»
Mała chto viedaje, ale druhi desant paśla Hastomiela pavinien byŭ być niepasredna na ofis prezidenta. My tut usie byli hatovyja da sustrečy.
Bo my ŭžo dakładna viedali, što jany sieli ŭ Biełarusi, ich buduć pierakidvać.
Ale pakolki Hastomiel trymaŭsia, jany pierakinuli dapamohu tudy.
Vy ŭjaŭlajecie sabie vysadku desantu na ofis prezidenta, jaki b byŭ šok? Jany raźličvali na hety šok. I dyviersanty, jakija chadzili pa haradach, i hetyja sproby ŭjechać na Abałoń na piaci mašynach — heta ŭsio, kab była panika, kab my siadzieli i nie supraciŭlalisia, kab usio kiraŭnictva raźbiehłasia.
I heta, darečy, vielmi efiektyŭna. Tamu što kali b u nas była takaja centralizavanaja ŭłada, jak u ich, jana była b paralizavanaja.
Ale ŭ nas «bardak» — viečny majdan i Hulajpole, my prosta nie viedali, što treba panikavać, a chłopcy z Abałonskaj terabarony i naš śpiecnaz rasstralali ich tam na miescy.
Heta značyć, jany ŭsio pravilna raźličyli i dziejničali tak, kab u ich atrymałasia. Bolš za toje, kali b jany mieli spravu z takoj ža dziaržavaj, jak i Rasija, centralizavanaj, jany b na 90% dasiahnuli pośpiechu. Jany prosta nie na tuju dziaržavu napali.
BBC: Kali kazać pra «čyrvonyja linii», to ciapier hetaja linija nazyvajecca prymianieńnie chimičnaj abo jadziernaj zbroi. Jak vy dumajecie, jana budzie pierakročanaja?
AA: To-bok ludzi, jakija bajalisia abjavić usieahulnuju mabilizacyju, pastaviać Rasiju na miažu jadziernaj vajny?
BBC: U Pucina, zdajecca, kaliści była fraza, što zahnany ŭ kut pacuk kidajecca ŭ try razy bolš šalona.
AA: Ale jon nie taki pacuk.
Heta čałaviek, jaki robić pryhožy manikiur, jaki siadzić u 20 mietrach ad surazmoŭcy i ŭsiaho baicca, jaki buduje pałacy i jachty i zavodzić kachanak nie dla taho, kab zahinuć u połymi jadziernaj vajny.
Ludzi, jakija pabajalisia abviaścić usieahulnuju mabilizacyju, tamu što sacyjalnaja situacyja ŭ Rasii mahła źmianicca niepradkazalna, nikoli nie pastaviać ludziej, jakim bajalisia addać aŭtamaty, pad pahrozu jadziernaj vajny.
U takim vypadku jaho zastrelać ułasnyja achoŭniki — vielmi vialikaja vierahodnaść.
Što da chimičnaj zbroi, to treba razumieć — jana nijakaja z vajennaha punktu hledžańnia. Jana była efiektyŭnaj tolki ŭ Pieršuju suśvietnuju vajnu, kali raptam była užytaja ŭpieršyniu i nichto nie viedaŭ, jak ź joj zmahacca.
Jak tolki źjavilisia supraćhazy, jaje pierastali vykarystoŭvać. U Druhuju suśvietnuju vajnu jaje naohuł nie vykarystoŭvali, choć zapasy byli.
Tak, jaje vykarystoŭvali ŭ Siryi, zahinuła 1300 čałaviek. Ale havorka idzie pra mirnaje nasielnictva.
A ŭ nas jość zajava Bajdena, jaki skazaŭ, što NATO ŭmiašajecca ŭ vypadku vykarystańnia chimičnaj zbroi.
A ciapier dumajem: a što budzie, kali hetyja idyjoty ŭsio ž prymianiajuć chimičnuju zbroju i ŭmiašajecca NATA?
Jany, zrazumieła, samahubcy, heta ŭžo viadoma, ale nie ŭ takoj stupieni.
«Hłupstva abo zdrada, mahčyma, i toje i druhoje». Jak zdali Chierson
Maskva pačynaje rychtavać rasijan da taho, što «my pieramahli, možna spyniacca». Što heta aznačaje dla Ukrainy i rehijona
