Adznačym, što ŭ 2020 hodzie zakon užo paciarpieŭ abnaŭleńni, paśla pryniaćcia jakich va ŭłady źjaviłasia mahčymaść pazbaŭlać hramadzianstva «ekstremistaŭ», jakija nie źjaŭlalisia hramadzianami Biełarusi pa naradžeńni. Hetym razam łukašenkaŭcy chočuć źmianić zakon tak, kab pazbaŭlać hramadzianstva i tych, chto atrymaŭ jaho pa naradžeńni. Što, pa słovach jurysta NAU Michaiła Kiryluka, źjaŭlajecca nonsensam.
«U sučasnym cyvilizavanym śviecie niama prykładaŭ, kab hramadzianina toj ci inšaj dziaržavy pa naradžeńni pazbaŭlali hramadzianstva rodnaj krainy z-za palityčnych pierakanańniaŭ», — kaža Kiryluk.
Aproč hetaha, juryst źviartaje ŭvahu na toj fakt, što pryniaćcie takich papravak budzie piarečyć biełaruskaj Kanstytucyi, navat z ulikam usich źmien i dapaŭnieńniaŭ. U artykule 10 kažacca, što nichto nie moža być pazbaŭleny hramadzianstva Biełarusi.
«Ale, kali my havorym pra sučasnuju Biełaruś, to ŭ pieršuju čarhu treba sychodzić nie z taho, jak heta musić być pa zakonie, a jak heta moža adbyvacca na praktycy. Tamu kali budzie zahad pryniać taki zakon i pačać pazbaŭlać hramadzianstva apanientaŭ režymu, to jany abaviazkova znojduć i jurydyčnyja «padstavy», i abhruntavańnie taho, što heta «zakonna» i vielmi karysna i nieabchodna dla krainy», — miarkuje juryst.
Što tyčycca jurydyčnych nastupstvaŭ, to pieršaje, z čym sutykniecca čałaviek, — aŭtamatyčnaje spynieńnie dziejnaści jaho pašparta jak dakumienta, jaki paćviardžaje fakt hramadzianstva.
«Ale z ulikam taho, što bolšaść cyvilizavanych krain razhladajuć takija dziejańni nie jak pravavuju normu, a jak akt palityčnaha pieraśledu, to možna čakać, što jany praciahnuć usprymać pašpart užo byłoha hramadzianina Biełarusi za dakumient, pa jakim možna budzie identyfikavać jaho asobu. Prynamsi da taho času, pakul čałaviek nie atrymaje novy dakumient».
Dla vyrašeńnia takoha kštałtu prablem u mižnarodnym pravie jość daŭno zaćvierdžanyja normy, jakija skiravanyja na toje, kab dapamahčy ludziam, jakija sutyknulisia z palityčnym pieraśledam i majuć prablemy z dakumientami.
Nastupstvy ad straty hramadzianstva Kiryluk paraŭnoŭvaje sa skančeńniem terminu dziejańnia biełaruskich dakumientaŭ.
«Takim asobam treba źviartacca pa atrymańnie palityčnaha prytułku ŭ krainie pražyvańnia i na hetych padstavach atrymlivać tak zvany «ženieŭski pašpart».
«Ženieŭski pašpart», vydadzieny Polščaj. Fota: sn-plus.com / Illa Dabratvor
Adroźnieńnie budzie ŭ tym, što ŭ čałavieka, pazbaŭlenaha hramadzianstva, u «ženieŭskim pašparcie» budzie paznačana, što jon asoba biez hramadzianstva, a nie hramadzianin Respubliki Biełaruś».
Paśla straty hramadzianstva zastaniecca niezrazumiełym, što budzie z majomaściu takoj asoby. Juryst nie vyklučaje, što ŭ takich vypadkach dziaržava moža adabrać sabie nieruchomaść i inšuju majomaść byłoha hramadzianina. Choć zakanadaŭstva i nie praduhledžvaje kanfiskacyju na padstavie straty hramadzianstva.
«Na žal, siońniašnija biełaruskaja ŭłady ŭžo pakazali, što mohuć adbirać majomaść u palityčnych apanientaŭ i biez pazbaŭleńnia hramadzianstva. Razvažać pra toje, jak dakładna budzie pracavać hety miechanizm, niemahčyma, pakolki pakul niama ni precedentaŭ, ni niejkaj narmatyŭnaj bazy, jakaja rehuluje hetyja pracesy. Ale vidavočna, što ŭ takich ludziej mohuć uźniknuć prablemy ź nieruchomaściu na terytoryi Biełarusi. Całkam vierahodna, što dziaržava zachoča adabrać majomaść u «ekstremista» na karyść biudžetu. Ź ich punktu hledžańnia heta budzie vyhladać łahičnym, pakolki taki čałaviek nanios «škodu» dziaržavie», — miarkuje juryst.
Pry hetym Kiryluk adznačaje, što takija zachady chutčej niasuć nie praktyčny, a mienavita simvaličny charaktar.
«Kali, naprykład, jany pazbaviać hramadzianstva Śviatłanu Cichanoŭskuju ci Paŭła Łatušku, to heta budzie pakazalna, pakolki tady prapahanda zmoža śćviardžać, što jany nie biełarusy i nie majuć nijakaha prava vykazvacca ad imia biełaruskaha narodu. U ich razumieńni takimi dziejańniami jany kančatkova pazbaviać svaich apanientaŭ prava prymać udzieł u vybarach. Ale tut varta vyrazna razumieć, što ŭsie hetyja dziejańni, jakija čyniać samaabvieščanyja ŭłady, nie buduć mieć nijakaj jurydyčnaj siły jak na mižnarodnaj arenie, tak i ŭnutry Biełarusi paśla źmieny režymu», — adznačaje Michaił Kiryluk.
Čytajcie taksama:
Jak biełarusam zamianić pašpart za miažoj i ci mohuć zatrymać u ambasadzie? Realnyja historyi i parady jurysta
