Fota: Becerra Govea/pexels.com
My ŭžo pierakładali dźvie kałonki ad Bena Rejna: parady, jakija dapamohuć paźbiehnuć depresii i raźviančańnie mifaŭ pra mozh. Ciapier na čarzie — «mazhavyja truki», kab paźbiehnuć uzrostavych prablemaŭ z pamiaćciu i rašeńniem prablemaŭ.
Z uzrostam, kali nam spaŭniajecca tryccać i sorak hadoŭ, pamier mozhu naturalnym čynam pamianšajecca. Niekatoryja ŭčastki mozhu pamianšajucca chutčej, čym inšyja, asabliva łobnaja dola, jakaja adkazvaje za funkcyi mozhu bolš vysokaha ŭzroŭniu, takija jak pamiać, rašeńnie prablem, razvažańni i mierkavańni.
Kali vaš mozh pamianšajecca, heta vyklikaje mnostva ŭskładnieńniaŭ, jakija ŭpłyvajuć na vašyja razumovyja funkcyi. U vyniku pavyšajecca imaviernaść straty pamiaci, ciažkaściaŭ u vykanańni paŭsiadzionnych zadač i navat uzrastaje ryzyka raźvićcia takich zachvorvańniaŭ, jak chvaroba Alchiejmiera.
Choć praduchilić stareńnie niemahčyma, jość sposaby padtrymańnia zdaroŭja mozhu, kaža Rejn.
Parada №1: štodnia rabicie fizičnyja praktykavańni
Fizičnyja praktykavańni karysnyja nie tolki dla fizičnaha, ale i dla psichičnaha zdaroŭja. Šmatlikija daśledavańni pakazali, što ludzi, jakija rehularna zajmajucca sportam, mienš schilnyja da raźvićcia psichičnych rasstrojstvaŭ. Pa słovach Rejna, dla padtrymańnia zdaroŭja mozhu nie abaviazkova być marafoncam:
«Ja zaklikaju ludziej padumać pra toje, što jany robiać prosta zaraz, i, mahčyma, padniacca na adzin uzrovień vyšej. Niachaj heta budzie 15-chvilinnaja prahułka abo płavańnie kołami ŭ basiejnie. Lubyja fizičnyja praktykavańni vitajucca, kali vy chočacie zachavać mozh zdarovym».
Saviet №2: trenirujcie mozh
Naš mozh padobny na našy myšcy ŭ tym sensie, što my pavinny treniravać roznyja jaho častki, kab padtrymlivać ich u formie. Čytańnie — vydatny zaniatak, kali vy chočacie zadziejničać niekalki funkcyj mozhu. Adno z daśledavańniaŭ pakazała, što hulni, jakija zmušajuć vas dumać, takija jak sudoku i kryžavanki, mohuć palepšyć pracu mozhu ŭ ludziej starejšych za 50 hadoŭ.
Ale Rejn papiaredžvaje, što lepš paźbiahać bolšaści płatnych prahram dla treniroŭki mozhu. Ich praktykavańni, jak praviła, nie majuć daśledavańniaŭ, jakija paćviardžajuć ich efiektyŭnaść — vy ryzykujecie prosta vykinuć hrošy.
Saviet №3: budźcie sacyjalnymi
Aktyŭnaje sacyjalnaje ŭzajemadziejańnie moža dapamahčy ŭmacavać zdaroŭje vašaha mozhu. Prostaje baŭleńnie času ź siabrami i siamjoj, a taksama paźbiahańnie praciahłych pieryjadaŭ sacyjalnaj izalacyi stanoŭča adbivajecca na vašym psichičnym zdaroŭje.
Ale važna zadumacca pra toje, jak my ŭzajemadziejničajem. Vy pastajanna sustrakajecie novych ludziej i viedziacie cikavyja razmovy ci štodnia absmoktvajecie toje samaje z adnymi i tymi ž ludźmi?
Bonus: pasprabujcie hety łajfchak dla načnoha zroku
U jakaści bonusa Rejn padzialiŭsia paradaj, jakaja dapamoža vam lepš bačyć u ciemry. Kali vy bačycie niešta ŭdalečyni nočču, zamiest taho kab hladzieć prosta na abjekt, vykarystoŭvajcie bakavy zrok. Vy zaŭvažycie, što tak abjekt zdajecca jarčejšym.
U našych vačach jość fotareceptary, zvanyja pałačkami i kołbačkami. Pałački łoviać słabaje śviatło, a kołbački — jarčejšaje śviatło i kolery. Pałačak bolš pa bakach, tamu vy bačycie pradmiety značna vyraźniej, kali vy hladzicie nie zusim pa centry abjekta, a bakavym zrokam.
Čytajcie jašče:
Niejrabijołah prapanavaŭ piać prostych pryjomaŭ, jakija dapamohuć źnizić ryzyku depresii
Astrafizik: Kali vy dumajecie, što my žyviom u asablivyja časy, vy pamylajeciesia
Bolš za 10% nasielnictva Ziamli maje prablemy z mozham. Ale navukoŭcy blizkija da praryvu
