«Vam treba bolš takich ludziej, jak Łatuška, bolš siłavikoŭ, ludziej z KDB» 13

Fota: Facebook Słavamira Sierakoŭskaha

U intervju «Našaj Nivie» Słavamir Sierakoŭski sfarmulavaŭ niekalki važnych dumak.

1) Biełarusam ciapier vielmi ciažka, ale ŭzdym 2020 hoda byŭ nie daremny. Dziakujučy jamu Biełaruś usio ž vyzvalicca, bo ludzi «navučylisia zmahacca» i pabačyli, «jak šmat ludziej hatovyja padniacca».

2) Pierałom adbudziecca, jak tolki ŭ Rasii zdarycca kryzis ułady, a niekali jon zdarycca, bo ŭ Rasii sychod kiraŭnika zaŭsiody aznačaŭ źmienu sistemy.

3) Kab palityčnaja revalucyja pieramahła, treba, kab častka siłaŭ sistemy pierajšła na inšy bok. «Vam treba bolš takich ludziej, jak Łatuška, bolš siłavikoŭ, ludziej z KDB, jakija pierajšli b na inšy bok».

4) U akružeńni Łukašenki jość z kim damaŭlacca.

5) U 2020-m my zrabili ŭsio, što mahli. Što možna było rabić inakš, zmahacca suprać śpiectechniki biez zbroi? Heta było niemahčyma.

6) Biełaruś — heta akupavanaja kraina, a nie dziaržava, jakaja atakuje Ukrainu. A Łukašenka — bolš rasiejec, čym biełarus.

7) Va Ukrainie biełarusy zdabyvajuć dośvied uzbrojenaj baraćby, jakoha raniej nie mieli.

8) Revalucyja jadnaje. Usie my byli nibyta adziny kułak. Revalucyja źmianiaje ludziej, heta vyklučny vopyt, jaki maksimalna ŭpłyvaje na žyćcio.

9) Jość raździaleńnie pracy: biełarusy ŭnutry krainy buduć rabić svaju spravu, a biełarusy ŭ emihracyi — svaju.

10) Tamu prosta praciahvajcie zmahacca, hanicie preč apatyju, rasčaravańnie i raźjadnanaść.

«Choć ułada i nie źmianiłasia, sacyjalnaja revalucyja ŭ Biełarusi była paśpiachovaj», — kaža Słavamir Sierakoŭski, adzin z samych papularnych jeŭrapiejskich publicystaŭ. «Biełarusy zrabili padobnaje da taho, što rabili palaki ŭ 1981 hodzie. Vy navučylisia zmahacca i ciapier viedajecie, što vy heta ŭmiejecie, vy viedajecie, jak šmat ludziej hatovyja paŭstać. Heta vialiki pośpiech, padzieńnie kamunizmu ŭ Polščy taksama z hetaha pačynałasia, i Polšča ž była pieršaj, chto skinuŭ kamunizm», — kaža Sierakoŭski.

«Vaš šaniec na palityčnuju pieramohu — pytańnie času. Biez pratestaŭ 2020 hoda takoha šancu nie stvaryłasia b, voś čamu liču, što pratesty byli paśpiachovyja. Viedaju, što ŭ Biełarusi jość trochi rasčaravańnia, ale nie zajmajciesia samajedstvam», — kaža Sierakoŭski.

Na baku Ukrainy biełarusy vučacca ŭzbrojenaj baraćbie

Usio bolš biełarusaŭ ciapier zmahajucca na baku Ukrainy, i heta novaja mahčymaść dla vas. Vy vučyciesia ŭzbrojenaj baraćbie, uzbrojvajecie siabie.

Kali biełaruskuju armiju buduć padšturchoŭvać, kab jana pierasiakła ŭkrainskuju miažu, Łukašenka ad hetaha prajhraje, i jon heta viedaje, bo vašy sałdaty mohuć paviarnuć zbroju ŭ inšy bok, prosta našmat bolš ludziej atrymajuć bajavy dośvied.

Pieriemieny ŭ Kramli

[Dla pieramien u Biełarusi] treba pieramieny ŭ Kramli.

Palaki [ŭ 1988—1990] skarystalisia kryzisam ułady ŭ Savieckim Sajuzie, inakš my nie zmahli b vyzvalicca. Pakul Saviecki Sajuz byŭ impieryjaj, Polšča ničoha nie mahła zrabić, i Biełaruś u takoj ža situacyi. Kali ŭkraincy vyjhrajuć vajnu, što całkam mahčyma, u Kramli pačniecca chaos, i tady, na maju dumku, režymu Łukašenki pryjdzie kaniec, biez padtrymki Rasii jaho dni buduć paličanyja.

Tamu prosta praciahvajcie zmahacca, hanicie preč apatyju, rasčaravańnie i raźjadnanaść.

U vyhnańni vy vielmi dobra arhanizavanyja, u Polščy šmat biełaruskich arhanizacyj, dzie možna sustreć vielmi cikavych i aktyŭnych ludziej. Jak minimum raz na tydzień ja biaru ŭdzieł u biełaruskich padziejach, ale ich našmat bolš, amal kožny dzień tut adbyvajecca niešta, arhanizavanaje biełarusami. Prosta praciahvajcie svaju baraćbu, i ŭsio budzie dobra.

Ruskija pavodziać siabie jak nacysty

«Ci adčuvajuć ciapier palaki niebiaśpieku praz vajnu va Ukrainie?» — spytałasia «Naša Niva».

Viadoma, voś čamu Polšča ciapier tak padtrymlivaje Ukrainu, kaža Słavamir Sierakoŭski.

Ruskija pavodziać siabie jak nacysty. Palaki nie žadajuć usiaho hetaha, voś čamu my padtrymlivajem Ukrainu, a taksama padtrymlivali i budziem padtrymlivać Biełaruś. U nas jość supolnyja intaresy, my nie chočam być susiedziami z Rasijaj, chutčej žadajem miežavać ź niezaležnymi krainami nakštałt Biełarusi. Viadoma, my budziem vašymi prychilnikami na vašym šlachu ŭ Jeŭrasajuz i ŭ NATA, kali vam heta budzie cikava.

Fota: Facebook Słavamira Sierakoŭskaha

Palaki nie śviatyja, ale ŭ nas i biełarusaŭ adzin intares

U 80-ja my byli ŭ takoj ža situacyi, tamu vielmi dobra razumiejem, čaho choča svabodnaje biełaruskaje hramadstva.

Viadoma, palaki ciapier vielmi skancentravanyja na Ukrainie, ale isnujuć dobryja suviazi pamiž biełaruskimi i polskimi arhanizacyjami. Ja b chacieŭ, kab jany byli macniejšyja, i starajusia padšturchnuć biełarusaŭ supracoŭničać z polskimi arhanizacyjami, dapamahčy kantaktami, taksama dapamahaju polskim miedyja pisać pra Biełaruś.

Žurnalisty starajucca pisać pra najbolš važnaje, ale tym nie mienš

tut, u Polščy, u vas vielmi šmat siabroŭ. I heta nie tamu što my śviatyja, a tamu što ŭ nas adny intaresy.

Palaki pamiatajuć vašy pratesty, bo jany tranślavalisia tut kruhłyja sutki. Da hetaha nichto nie viedaŭ, što adbyvajecca ŭ Biełarusi, palakam navat nie było zrazumieła, ci isnuje biełaruskaja nacyja, Biełaruś była biełaj plamaj.

A paśla pratestaŭ nie tolki Polšča, ale i ŭvieś śviet zrazumieŭ, što isnuje biełaruskaje hramadstva, biełaruskaja mova i kultura, što biełarusy mocnyja, adzinyja, razumnyja i hatovyja zmahacca.

Biełaruś akupavanaja, Łukašenka bolš rasijanin, čym biełarus

I ciapier nie treba tłumačyć žurnalistam ci aktyvistam, što vy zasłuhoŭvajecie demakratyju nastolki ž, jak i lubaja inšaja nacyja ŭ rehijonie.

Błytać biełaruskaje hramadstva z Łukašenkam moža tolki nieinfarmavany čałaviek. Bolšaść palakaŭ viedajuć, chto taki Łukašenka i što jaho treba chutčej razhladać jak rasijskaha hramadzianina, čym jak biełaruskaha.

Biełaruś — heta akupavanaja kraina, a nie dziaržava, jakaja atakuje Ukrainu.

Baču, što pamiž biełarusami i ŭkraincami ŭ Polščy składvajucca dobryja adnosiny. Studenty z hetych krain časam pracujuć razam i trymajucca razam, jak siabry. U mianie niama sistemnych viedaŭ pra heta, ale maju ŭražańnie, što bolšaść ludziej tut razumieje, chto jość chto. 

Paśla Pucina budzie źmiena sistemy, u Rasii inakš nie byvaje

«Vy kažacie pra kryzis u Kramli. Na vaš pohlad, heta sprava miesiacaŭ, hadoŭ ci dziesiacihodździaŭ?» — spytałasia «Naša Niva». 

Nie viedaju, ale miarkuju, što heta pytańnie času, chutčej za ŭsio, niekalkich hadoŭ. Rasijskija intelektuały kažuć pra 2023—2025 hady, ale ŭsio bolš ludziej ličać, što Pucinu i jaho režymu chutka kaniec. Kali pahladzieć na rasijskuju historyju, tam zaŭsiody była prablema ź pieradačaj ułady, i zvyčajna kaniec praŭleńnia kiraŭnika aznačaŭ kaniec sistemy.

Zvyčajna ŭ Rasii nie adbyvajecca arhanizavanaj mirnaj pieradačy ŭłady. Pucin stvaryŭ sistemu, nie dumaju, što bieź jaho ŭdasca jaje zachavać. Viadoma, paśla Pucina moža pryjści niechta jašče horšy, ale sychod Pucina dakładna budzie momantam chaosu.

U akružeńni Łukašenki jość z kim damaŭlacca

Łukašenka i Pucin nienavidziać adzin adnaho. Ja b navat skazaŭ, što Łukašenka razumniejšy za Pucina ŭ tym, jak iłhać i manipulavać u palitycy. Pucin heta viedaje, bo Łukašenka dziesiacihodździami šmat abiacaŭ Rasii i Pucinu i nie vykonvaŭ abiacańniaŭ.

Tolki ciapier, kali jon realna zahnany ŭ kut, jon vymušany rabić toje, čaho choča Pucin. Ale

ŭ toj ža dzień, jak Pucinu pryjdzie kaniec, Łukašenka pasprabuje atrymać niezaležnaść ad Kramla, adnak ludzi buduć viedać, što Rasija jaho bolš nie padtrymlivaje, i jaho ludzi taksama heta buduć viedać. Kab palityčnaja revalucyja vyjhrała, treba, kab častka sistemy pierajšła na inšy bok. Vam treba bolš takich ludziej, jak Łatuška, bolš siłavikoŭ, ludziej z KDB, jakija pierajšli b na inšy bok.

Polskaja revalucyja była aksamitnaj, jak u Čechii, bo kamunisty byli hatovyja padzialicca ŭładaj. Była svajho rodu ździełka: vy nas nie sadžajecie ŭ turmu, a my pahadžajemsia na źmienu sistemy.

Łukašenka, napeŭna, skončyć jak Čaŭšesku, heta nie toj čałaviek, ź jakim mahčymyja kampramis ci pieramovy, jon sapraŭdny vampir.

Ale ŭ jaho akružeńni dakładna jość ludzi, ź jakimi možna damaŭlacca. U ich jość siemji, i kali Maskva pakinie Biełaruś, im budzie strašna.

Što vy mahli rabić inakš, zmahacca suprać śpiectechniki biez zbroi?

Krach kamunizmu ŭraziŭ usich, najlepšyja savietołahi dumali, što Saviecki Sajuz zachavajecca, a jon razvaliŭsia. Miarkuju, niešta takoje budzie i ź Biełaruśsiu, sistema nie budzie viečnaj, i Łukašenka, dumaju, heta viedaje. Tamu nie zdavajciesia i rabicie svaju spravu.

Što vy mahli rabić inakš, zmahacca suprać śpiectechniki biez zbroi? Heta było niemahčyma. Ja byŭ u centry pratestaŭ i viedaju, što takoje AMAP, my biehli ad ich i mianie adnojčy złavili, u mianie stralali na Puškinskaj hetak ža, jak i ŭ inšych ludziej. My zrabili ŭsio, što mahčyma.

«Revalucyja jadnaje. Usie my byli niby adziny kułak»

«Čamu dla vas nastolki cikavaja tema Biełarusi, spytałasia «Naša Niva»

Bo mianie vielmi ŭrazili pratesty [ŭ 2020 hodzie], heta była adzinaja revalucyja, jakuju ja bačyŭ u žyćci, a revalucyja jadnaje. Usie my byli nibyta adziny kułak. Revalucyja źmianiaje ludziej, heta vyklučny vopyt, jaki maksimalna ŭpłyvaje na žyćcio.

Z taho času ja nie moh nie być uklučanym u situacyju.

U 2020-m ja byŭ ź ludźmi, i kali stralali ŭ biełarusaŭ, stralali i ŭ mianie. Ja nie byŭ tam jak typovy žurnalist, i ja nie žurnalist, a chutčej lidar mierkavańniaŭ i aktyvist. Ja kiruju najvialikšym palityčnym vydańniem u Polščy, jakoje zaŭsiody cikaviłasia tym, što adbyvajecca va ŭschodnich krainach. Palakam padabalisia zachodnija krainy, što naturalna, ale my zaŭsiody ličyli, što było b śmiełaj idejaj dapamahać inšym krainam, jakim heta patrebna, i hladzieć na Uschod. Voś čamu my šmat pracavali va Ukrainie i Małdovie, my navat arhanizoŭvali šmat padziej u Rasii.

Było nie zaŭsiody prosta padtrymlivać biełaruskuju apazicyju, chacia my sprabavali być aktyŭnymi i ŭ Biełarusi. Ale kali ja zrazumieŭ, što ŭ Biełarusi mahčymyja sapraŭdnyja pieramieny, ja adrazu ž pakinuŭ inšyja spravy i pajechaŭ u Biełaruś. Ja ŭdzielničaŭ va ŭsim, što adbyvałasia ŭ Minsku i ŭ mienšych haradach.

Padziei 2020-ha byli ašałamlalnymi i šakiravali ŭvieś śviet, kaža Sierakoŭski. I ŭsie byli ŭražanyja imi, bo ŭ Polščy arhanizavać pratesty vielmi ciažka. U našym hramadstvie jość aŭtarytarnyja tendencyi z boku kirujučaj partyi, chacia jany i nie takija jarkija, jak u Biełarusi, ale taksama padtočvajuć našu demakratyju. I ludzi nie vychodziać na vulicy. 

Pamiataju, jak ja pabačyŭ u Minsku la Steły niekalki socień tysiač čałaviek, i heta mianie šakiravała, tym bolš što ŭ Biełarusi ŭ 4 razy mienš nasielnictva, čym u Polščy. I ŭsie zakachalisia ŭ biełaruskuju hramadzianskuju supolnaść, zhadajem i biełaruskija niezaležnyja miedyja — «Našu Nivu», «Radyjo Svaboda», Tut.by.

Vy navučyli ŭvieś śviet, jak zmahacca za svabodu, jak być valnadumnaj, sučasnaj, zachodniaj hramadzianskaj supolnaściu. Voś čamu ja da ciapierašniaha času z vami.

Ja nie zhodny ź niekatorymi ŭkraincami, jakija vučać vas, jak vam treba było pratestavać, ci ličać, što vy ŭ niečym pamylilisia. Paśla padzieńnia kamunizmu ŭkraincy nikoli nie byli ŭ situacyi, anałahičnaj biełaruskaj, nie varta paraŭnoŭvać Majdany i biełaruskija pratesty-2020.

Nie dumaju, što ŭkraincy ci inšaje hramadstva vycisnuli b bolš ź situacyi 2020 hoda, bo, nakolki viadoma, siłaviki nie padtrymali biełaruskija pratesty.

«Jak tolki vy zdabudziecie volu, vy možacie stać jeŭrapiejskim «ekanamičnym tyhram»

Śviatłana Cichanoŭskaja i prezident Polščy Andžej Duda. Fota: Ofis Śviatłany Cichanoŭskaj

Usio bolš palakaŭ miarkujuć, što biełarusy — u svaim rodzie pratestanty Uschodniaj Jeŭropy. Miarkuju, što jak tolki vy zdabudziecie volu, vy možacie stać jeŭrapiejskim «ekanamičnym tyhram». Biełarusy viedajuć, jak niešta arhanizoŭvać i ładzić dobry mieniedžmient, jak pracavać i supracoŭničać. Liču, u vas moža być vielmi paśpiachovaja ekanomika.

Najbolšyja handlovyja partniory Hiermanii — heta nie Francyja, ZŠA ci navat Kitaj abo Brytanija. Heta byłyja krainy savieckaha błoka: Polšča, Vienhryja, Čechija i Słavakija. Tamu navat z boku prahmatyki, liču, volnaja Biełaruś aznačaje niešta dobraje i dla vašaj, i dla našaj ekanomiki. 

Raździaleńnie pracy

«Vy tak časta paraŭnoŭvajecie biełaruskija pratesty ź pieryjadam «Salidarnaści», — spytałasia «Naša Niva». — Heta sapraŭdy padobnyja historyi?»

U historyi nie byvaje ničoha adnolkavaha, ale byvajuć padabienstvy. Naprykład, u Biełarusi palityčnaja revalucyja 2020-ha pravaliłasia, jak i ŭ Polščy 1980-ha, pratesty byli zadušanyja. Ale vyjhrała sacyjalnaja revalucyja:

ludzi pamianialisia, padličyli siabie i zrazumieli, jak šmat tych, chto suprać sistemy, navučylisia pratestavać. Z taho času kamunizm byŭ u pastajannaj niebiaśpiecy, ludzi prosta čakali zručnaha momantu.

Viadoma, šmat chto źjechaŭ z Polščy ŭ tyja časy — miljon čałaviek, siarod jakich było bahata aktyŭnych. Ale i heta stvaraje padmurak dla pieramien, bo tyja, chto vyjechaŭ, arhanizoŭvajuć padtrymku dla tych, chto ŭ krainie. Palaki-emihranty ŭ 1980-ch dasyłali ŭ krainu hrošy i abstalavańnie, raskazvali pra Polšču ŭ zamiežnych miedyja. Anałahičnaje robiać ciapier biełarusy.

Tamu navat kali samyja aktyŭnyja ludzi pakinuli Biełaruś, heta nie aznačaje, što jany pierastali ŭdzielničać u tym, što adbyvajecca ź Biełaruśsiu.

Jość raździaleńnie pracy: biełarusy ŭnutry krainy buduć rabić svaju spravu, a biełarusy ŭ emihracyi — svaju.

Vam patrebnyja ambasadary, dyjaspara, bo jany mohuć rabić toje, što nielha rabić ź Biełarusi, i jany heta robiać, jany vielmi dobra arhanizavanyja.

Nie zabyvajcie, što reč nie tolki ŭ pratestach, pratesty — heta tolki adzin z typaŭ baraćby za svabodu. Jašče adno važnaje pytańnie — kultura, u tym liku toje, kab usio bolš ludziej havaryli pa-biełarusku. Mova i kultura taksama źjaŭlajucca važnymi palityčnymi faktarami, jak i palitałohija. Historyja — heta vielmi važna dla identyčnaści i dla mabilizacyi hramadstva, ale pavinny być i palityčnyja abmierkavańni nakont budučyni, nakont taho, jak vy budziecie žyć, kali zdabudziecie svabodu.

Časam vy zanadta skancentravanyja na minułym zamiest budučyni. Ale baču, što niekatoryja biełaruskija intelektuały pieraadolvajuć heta, hladziać u budučyniu. 

Ja b prosta praciahnuŭ samaarhanizacyju, kali ŭžo niemahčyma ciapier pratestavać. Ja b raźvivaŭ niezaležnyja krynicy infarmacyi, i biełarusy heta robiać, raźvivaŭ by biełaruskuju movu, biełaruskuju kulturu i samaidentyčnaść.

Taksama važnaje pytańnie — palitałohija, abmierkavańnie palityčnych i hieapalityčnych pytańniaŭ, napisańnie artykułaŭ i stvareńnie samvydatu ŭ internecie. Heta padobna da taho, što palaki rabili ŭ 80-ja. Dadajcie da hetaha kibierpartyzanaŭ, čyhunačnych partyzanaŭ. Usie hetyja rečy — nieabchodnyja elemienty płana pa vyzvaleńni Biełarusi.

«Pieramieny adbuducca lahčej, čym vy dumajecie, jak tolki Łukašenka pamre ci sydzie»

BT: «Jeŭrapiejskija stalicy patanajuć u ciemry». Što ž, paprasili našych čytačoŭ źniać svaje harady i vioski

«Kumulatyŭna macniej za sankcyi». Zastrašanaje represijami, ź Biełarusi ŭciakaje ekanamična aktyŭnaje nasielnictva

Nashaniva.com