Fota: FBR
Paśla jaje aryštu ŭ 2001 hodzie amierykanskija čynoŭniki śćviardžali, što jana amal całkam raskryła raźviedvalnyja apieracyi ZŠA na vostravie.
Pa słovach adnaho ź ich, Montes była adnym z najbolš niebiaśpiečnych ahientaŭ, kali-niebudź zatrymanych amierykanskimi śpiecsłužbami, jana naniesła Złučanym Štatam vielizarnuju škodu.
Mišel Van Klivija, były kiraŭnik kontrraźviedki pry prezidencie Džordžu Bušu-małodšym, u 2012 hodzie zajaviŭ Kanhresu, što Montes skampramietavała ŭsie dziejańni amierykanskich ahientaŭ na vostravie.
«Kubincy byli vydatna infarmavanyja nakont usiaho, što my viedali pra ich, i mahli vykarystoŭvać heta ŭ svaich intaresach. Akramia taho, jana zmahła paŭpłyvać na acenki situacyi na Kubie ŭ svaich razmovach z kalehami, a taksama znajšła mahčymaść dać atrymanuju infarmacyju inšym dziaržavam», — skazaŭ Van Kliŭ.
Paśla aryštu Montes abvinavacili ŭ raskryćci asob čatyroch amierykanskich raźviedčykaŭ i vielizarnaj kolkaści sakretnych materyjałaŭ. Jaje asudzili da 25 hadoŭ turmy. Vynosiačy prysud, sudździa zajaviŭ, što svaimi dziejańniami jana pastaviła pad pahrozu biaśpieku ŭsioj amierykanskaj nacyi.
U adroźnieńnie ad mnohich inšych viadomych špijonaŭ časoŭ chałodnaj vajny, Anaj Montes ruchali ideałahičnyja mierkavańni, a nie asabistaja vyhada. Joj nie padabałasia, jak administracyja Ronalda Rejhana dziejničaje ŭ Łacinskaj Amierycy, i šmat u čym mienavita heta padšturchnuła jaje da supracoŭnictva z kubinskaj raźviedkaj.
U spravazdačy hienieralnaha inśpiektara ministerstva abarony ZŠA havorycca, što Montes była aburanaja padtrymkaj, jakuju amierykancy akazvali «Kontras» — paŭstanckaj hrupoŭcy pravaha kirunku, padazravanaj u ździajśnieńni vajennych złačynstvaŭ i inšych złačynstvaŭ u Nikarahua.
U spravazdačy śćviardžajecca, što ŭ 1984 hodzie da jaje źviarnuŭsia jaje adnakurśnik pa Univiersitecie Džona Chopkinsa. Paźniej jaje paznajomili z ahientam kubinskaj raźviedki, i jana biez vahańniaŭ pahadziłasia pracavać na kubincaŭ, kab dapamahčy Nikarahua.
U nastupnym hodzie Montes źjeździła ŭ Havanu dla navučańnia špijonskamu ramiastvu, a zatym pastupiła na pracu ŭ raźviedvalnaje ŭpraŭleńnie Ministerstva abarony, dzie ŭ vyniku dasłužyłasia da pasady staršaha analityka pa ŭradzie Kuby.
Na praciahu amal dvuch dziesiacihodździaŭ jana kožnyja niekalki tydniaŭ sustrakałasia z kubinskimi kuratarami ŭ restaranach Vašynhtona i pieradavała im całkam sakretnuju infarmacyju. Novyja zadańni joj pieradavali z dapamohaj radyjopieradač, jakija tranślavalisia na karotkich chvalach.
U vieraśni 2001 hoda jaje zatrymali — supracoŭniki amierykanskaj raźviedki atrymali infarmacyju pra toje, što chtości z uradavych słužboŭcaŭ špijonić na karyść Kuby.
Paśla vyzvaleńnia Montes piać hadoŭ budzie znachodzicca pad nahladam. Joj taksama zabaroniena pracavać na ŭrad abo źviazvacca z zamiežnymi ahientami biez dazvołu.
Adnak u FBR ličać, što jana naŭrad ci budzie adnaŭlać suviazi sa svaimi kubinskimi kuratarami.
«Hetaja častka jaje žyćcia minuła, — skazaŭ u intervju telekanału Si-bi-es Pit Łep, adzin z ahientaŭ, jakija aryštavali Montes. — Naŭrad ci jana budzie ryzykavać svajoj svabodaj».
