U Soniečnaj sistemie kaliści isnavała dzieviać płaniet, piać ź jakich byli hihantami. Dziaviataja płanieta była litaralna vypchnutaja za miežy sistemy, što vyratavała Ziamlu ad katastrafičnaha razbureńnia.Tak ličyć astrafizik Devid Niasvorny z
Kali Soncu spoŭniłasia 600 młn hadoŭ i jano pačało źbirać vakoł siabie niabiesnyja cieły, vialikija płaniety z vadarodu i hieliju — takija jak Jupiter, Saturn, Uran i Nieptun — ruchalisia bolš chaatyčna. U toj čas ich arbity jašče nie ŭstalavalisia, tamu jany adšturchoŭvali ad siabie kaśmičnyja cieły mienšaha pamieru. Niekatoryja ź ich lacieli za miežy sistemy, u pojas Kojpiera, a niekatoryja ŭrazalisia ŭ inšyja, što znachodzilisia bližej da Sonca i składalisia z žaleza i silikataŭ.
Adnak u pracesie hetaha chaatyčnaha sutyknieńnia arbita Jupitera pastupova źmianiałasia, što nadavała bolš iniercyi ruchu ŭnutranych płaniet — Vieniery, Ziamli i Marsa. Rana ci pozna heta pavinna było načysta razburyć uładkavańnie Soniečnaj sistemy. Ale niešta pieraškodziła Ziamli z razhonu ŭrezacca ŭ Mars abo Vienieru.
Niasvorny z kalehami prapanavaŭ teoryju «skačkoŭ Jupitera». Jaje sutnaść u tym, što hetaja płanieta rezka źmianiła svaju arbitu, adšturchnuŭšysia ad Urana abo Nieptuna, kali prachodziła mima ich, i zaniała zvykłaje miesca ŭ sistemie, jakoje nam viadomaje. Tak Jupiter pierastaŭ ŭpłyvać na arbity ŭnutranych płaniet i davać im zališni impuls. Heta i vyratavała Ziamlu ad katastrafičnaha kanca 4 młrd hadoŭ tamu.
Ale na hetym historyja nie kančajecca. Taki ruch abaviazkova pavinna byŭ vypchnuć Nieptun za miežy Soniečnaj sistemy. A jon na miescy. Amierykanskija navukoŭcy praviali bolš za 800 kamputarnych raźlikaŭ i stvaryli 40 roznych madelaŭ, kab zrazumieć, čamu pry «skačku Jupitera» ŭsio zastałosia na svaich miescach.
I voś niadaŭni ekśpierymient rastłumačyŭ hetuju situacyju. Zhodna z matematyčnymi raźlikami, płaniet niekali było dzieviać. Za Nieptunam raźmiaščałasia jašče adno hihanckaje hazavaje ŭtvareńnie. Jupiter vyšturchnuŭ dziaviatuju płanietu za miežy Soniečnaj sistemy, i jana pryniała ciapierašni vyhlad.
«Heta padobna da šmatchodavaj hulni, naprykład, u šachmaty. U vyniku takich pierasoŭvańniaŭ była vyratavanaja Ziamla, dzie stvarylisia ŭmovy dla zaradžeńnia žyćcia. U šachmatach, kab vyratavać karalevu, vy achviarujecie pieškaj», — skazaŭ Niasvorny.
