Na minułym tydni niekatoryja apanienty biełaruskaha režymu zaklikali pikietavać śpiektakl Kupałaŭskaha ŭ Łondanie. Nasamreč, hety teatr nie maje ničoha supolnaha z palityčnymi represijami i faktyčna ŭjaŭlaje saboj častku biełaruskaj kultury, jakuju tak nie lubiać mnohija prychilniki ciapierašniaj ułady. Ci varta, niahledziačy na heta, ličyć jaho častkaj biełaruskaha režymu?
Zaličeńnie peŭnych asobaŭ i arhanizacyj da režymu ci da tych, chto ź im supracoŭničaje, moža mieć niepryjemnyja nastupstvy.Skažam, ci padtrymlivajuć režym Łukašenki zamiežnyja inviestary, jakija realizujuć prajekty ŭ Biełarusi? Bo ich inviestycyi, jak ni kruci, mohuć źmianić palitekanomiju aŭtarytarnaha režymu. Abo prostyja biełarusy, jakija płaciać padatki? Heta supracoŭnictva z režymam? Kali hetaha nie rabić, heta moža pryvieści da chaosu, ale naŭrad ci budzie sadziejničać budaŭnictvu volnaj ad Łukašenki dziaržavy z efiektyŭnymi miechanizmami.
Čynoŭnik čynoŭniku nie roŭny
Biełaruski režym — režym apartuniscki. Heta nie tatalitaryzm, jon nie hruntujecca na žorstkaj ideałohii.
Čynoŭniki — heta prosta čynoŭniki, jakija adroźnivajucca adno ad adnaho.Navat radykalna nastrojenyja apazicyjnyja palityki heta pryznajuć. U intervju Jeŭraradyjo ŭ 2010 hodzie Andrej Sańnikaŭ, tady jašče kandydat u prezidenty, zajaviŭ: «Ja b nie nazvaŭ [ciapierašnich uradoŭcaŭ] „ministrami“, bo jany ŭ toj ci inšaj formie padtrymlivajuć dyktaturu i pracujuć na jaje. Adnak ja viedaju, što nižej za ministerski ŭzrovień pracujuć vielmi kvalifikavanyja i prafiesijnyja ludzi».
Navat ministry roznyja.Naprykład, ministr kultury Pavieł Łatuška havoryć
Viadomy ideołah režymu Leŭ Kryštapovič raskrytykavaŭ hetuju prahramu jak «čužuju» biełaruskaj historyi. Na jaho dumku, biełaruskaja šlachta z nacyjanalnaj historyjaj nie mieła ničoha supolnaha. Alaksandr Kavalenia, dyrektar Instytuta historyi Akademii navuk, adkazaŭ rezka i padtrymaŭ tuju viersiju nacyjanalnaj historyi, jakaja ŭ cełym adpaviadaje pohladam prajeŭrapiejskaj častki biełaruskaha hramadstva.
Bolš za toje, Łatušku padtrymaŭ Pavieł Jakubovič, jašče adzin praŭładny vieteran i hałoŭny redaktar ruparu režymu — haziety «Biełaruś siehodnia».U svaim artykule jon nazvaŭ pohlady reakcyjanieraŭ na nacyjanalnuju kulturu savieckimi.
Inšy prykład — niestandartnyja publičnyja debaty pa ekanamičnych pytańniach vosieńniu minułaha hoda, jakija pakazali, što mnohija ministry padzialajuć racyjanalnyja pohlady i što na samym viersie ŭłady mierkavańni razychodziacca.Akramia taho, prem'
Takich vypadkaŭ zanadta šmat, kab nie brać ich pad uvahu.Jasna adno: roznyja ludzi z roznymi pohladami jość navat u najbližejšym atačeńni Łukašenki. Biełaruskaja ŭłada — nie manalitnaje ŭtvareńnie. Nasamreč jana navat bolš raznarodnaja, čym ułada Savieckaha Sajuza ŭ apošnija hady jaho isnavańnia.
Milicyja budzie patrebnaja i paśla Łukašenki
Na žal, pytańnie pra toje, što takoje supracoŭnictva z režymam i što takoje sam režym, začasta zastajecca biez uvahi. Tym nie mienš, jano maje vialikaje značeńnie, bo biez adkazu na jaho kožny, chto nie zajmajecca apazicyjnaj dziejnaściu niepasredna, moža być lohka adniesieny da pamahatych režymu. I, što jašče bolš važna, heta adšturchoŭvaje šmatlikich čynoŭnikaŭ, što ŭ budučyni adyhrajuć vyrašalnuju rolu ŭ transfarmacyi biełaruskaha režymu.
Rola biełaruskich čynoŭnikaŭ vidavočnaja. Biełaruś nie padobnaja da zaniapałych dziaržavaŭ, jak niekatoryja inšyja respubliki byłoha Savieckaha Sajuza. U paraŭnańni z bałkanskimi krainami i mnohimi rehijonami Rasii tut bolš raźvitaja infrastruktura. Kab padtrymlivać hetuju infrastrukturu, sistemu adukacyi i achovu zdaroŭja, patrebnyja hrošy. U pramysłova-raźvitaj Biełarusi dachody dziaržaŭnych pradpryjemstvaŭ majuć najvažniejšuju rolu ŭ funkcyjanavańni ŭrada. Sankcyi ES u dačynieńni da biełaruskich kampanij niepaźbiežna pakarajuć nie tolki supracoŭnikaŭ hetych kampanij, ale i krainu ŭ cełym.
Urešcie,
Łukašenka vykarystoŭvaje hrošy nie tolki kab płacić KDB, ale i ŭ bolš karysnych dla hramadstva metach.U traŭni 2012 h. praviedzienaje pad ehidaj ES daśledavańnie Julii Karaścialovaj pra ŭpłyŭ metaskiravanych sankcyjaŭ u dačynieńni da Biełarusi padkreśliła, što šyrokija sankcyi «patencyjna mohuć prynieści vialikuju škodu ekanomicy ŭ cełym, u pieršuju čarhu zakranuć uraźlivyja hrupy nasielnictva, ale mienš efiektyŭnyja ŭ sadziejničańni transfarmacyi režymu».
Akramia taho, daśledavańnie pryznaje: Biełaruś moža ŭ vyniku apynucca ŭ jašče bolšaj izalacyi, što šturchnie jaje ŭ bok Rasii. Nastupstvy sapraŭdy mohuć być razburalnymi — šmathadovyja namahańni pryjści na zachodnija rynki pacierpiać krach.
Zmahańnie suprać dyktatury nie pavinnaje škodzić budučyni nacyi.Apanientam režymu varta ŭstrymlivacca ad anarchisckaj antydziaržaŭnaj prapahandy, jakaja časta źjaŭlajecca ŭ niedziaržaŭnych srodkach masavaj infarmacyi. Navat biełaruskaja milicyja łović nie tolki aktyvistaŭ apazicyi, ale i złačyncaŭ. I niama nijakich pryčyn jaje demanizavać.
Urešcie,
kožnaj dziaržavie patrebnyja turmy i palicyja. Paraŭnańnie biełaruskich turmaŭ z nacysckimi kancłahierami abo stalinskim palityčnym teroram 1937 hoda niesurjoznaje, a tolki nanosić škodu vobrazu apazicyi ŭ vačach prostych biełarusaŭ.
Mnohija orhany biełaruskaj ułady navat siońnia reahujuć na arhanizavanyja pratesty i pietycyi. Viadoma, jany karajuć za hramadskuju aktyŭnaść, ale i musiać na jaje reahavać. Adzin z apošnich prykładaŭ — publičny pratest suprać bujnoha kitajskaha inviestycyjnaha prajekta ŭ Smalavičach.
Hramadskaja apazicyjnaja kampanija «Havary praŭdu» dapamahała žycharam, intaresy jakich byli zakranuty, i, choć pratestam chodu nie dali, ułady choć i pakarali aktyvistaŭ «Havary praŭdu» administracyjnym aryštam, ale i nakiravali vysokapastaŭlenaha čynoŭnika pahavaryć z pratestoŭcami, kab dasiahnuć parazumieńnia.
Nievialikaje jadro kansiervataraŭ va ŭładzie varta adroźnivać ad bolšaści dziaržsłužboŭcaŭ, jakija prosta pracujuć jak mohuć u ciapierašnich umovach i taksama nie suprać alternatyvy ciapierašniamu palityčnamu režymu.Ništo nie dapamoža Łukašenku bolš, čym zaciataje nieparazumieńnie pamiž biełaruskimi čynoŭnikami i apazicyjaj.
Biełaruś jak dziejnaja dziaržava maje patrebu va ŭradzie, i hety ŭrad varta adroźnivać ad represiŭnych orhanaŭ, stvoranych tolki dla padtrymki dyktatury. Vyrašajučy, ci ŭjaŭlajuć saboj čyjeści pavodziny słužbu abo supracoŭnictva z režymam, apanientam biełaruskaj ułady varta fakusavacca na vynikach dziejańniaŭ, a nie tolki na tym, chto hetyja dziejańni ažyćciaŭlaje.
