Staličny skurałup, u isnavańni jakoha nie sumniajucca ŭžo ni vałanciory abaroncy žyvioł, ni vieterynary, staŭ užyvać jašče bolš žorstkija mietady zabojstva žyvioł.
«Kali ŭ kancy kastryčnika jon adsiakaŭ katam chvasty, a časam vykołvaŭ vočy, to ciapier jon staŭ adsiakać žyviołam łapy i ździrać skuru — pry čym «pad nul», — raspaviała Tut.by vałancior Alena.
Usie achviary žyvadziora ci hrupy žyvadzioraŭ vyjaŭlajucca čaściej za ŭsio ŭ staličnym mikrarajonie Sierabranka. Znachodziać źniaviečanych abo zabitych žyvioł i ŭ inšych rajonach — u Malinaŭcy, u Aŭtazavodskim rajonie.
«16 listapada ŭviečary ŭ Sierabrancy była vyjaŭlenaja nievialikaja zabitaja sabaka — ź jaje całkam źniali skuru, joj usparoli žyvot i adsiekli vušy, — raspaviadaje Alena. — Siońnia ranicaj vałancioraŭ hramadskaj arhanizacyi «Zaašans» dasłali fota trupa sabaki, a paźniej pa trup pajechali našy dziaŭčaty z mužami.
Jany jaho sapraŭdy znajšli i zaraz viazuć na ahlad da vieterynara. My chočam atrymać zaklučeńnie ab tym, što heta zroblena mienavita rukami čałavieka».
Niezadoŭha da hetaha taksama ŭ Sierabrancy vałanciory vyjavili kaciania — z adsiečanych łapami i rezanaj ranaj u vobłaści šyi. «Kali my sprabavali jaho złavić, jon, biedny, na reštkach łapaŭ sprabavaŭ uciačy ad ludziej. Heta strašnaje vidovišča.
Dziaŭčaty zavieźli jaho da vieterynara i ŭsypili. Žyć by jon užo nie zmoh — u im amal nie zastałosia kryvi. Biez łap i ŭvieś u kryvi jon znachodziŭsia praktyčna sutki», — kaža vałancior.
Pa słovach dziaŭčyny, pałochaje, što čałaviek, jaki robić heta, udaskanalvajecca: «Voś užo i na sabak pierajšoŭ. Raniej achviarami byli tolki katy. Mahčyma, jość inšyja achviary, pra jakija my nie viedajem. Strašna ad taho, što potym hety žyvadzior moža pierajści i na ludziej.
Traŭmavanych žyvioł my starajemsia advozić da vieterynaraŭ, prosim vydać zaklučeńnie ab charaktary paškodžańniaŭ». U paniadziełak tryccać vałancioraŭ adnieśli zajavy ŭ milicyju i prakuraturu z prośbaj vyśvietlić, chto źjaŭlajecca hetym žyvadzioram, i pryciahnuć jaho da adkaznaści.
Da zajaŭ jany chočuć prykłaści zaklučeńnia vieterynaraŭ. Pakul, adznačaje Alena, vieterynary charaktaryzujuć traŭmy adnolkava:
«U zaklučeńniach paznačany roznyja traŭmy žyvioł, tamu što kalečyli ich pa-roznamu, ale vieterynary nam vyrazna skazali, što kalectva naniesienyja čałaviekam. My časta znachodzim traŭmiravanych žyvioł, tamu taksama možam adroźnić, dzie traŭma ŭ kata ad ukusu sabaki, dzie ad mašyny, a dzie ad ruki čałavieka».
Zajavy ŭ pravaachoŭnyja orhany vałanciory pieršapačatkova płanavali adpraŭlać, sabraŭšy ŭsie fakty razam. «Ale pa hetamu sabaku my ŭsio ž budziem padavać jašče asobnuju zajavu», — skazała Alena.
Ciapierašnija vypadki «žyvadziorstva» — nie pieršyja za apošnija niekalki hadoŭ u našaj krainie. Tak, u pačatku žniŭnia minułaha hoda ŭ Novałukomli byli razburany dziasiatki hniozdaŭ bakłanaŭ, a ŭ žyvych ptušaniat nieviadomyja adrezali vierchnija častki dziubaŭ.
Šmat kaho ź ich pryjšłosia ŭsypić, tamu što bieź dziub jany nie mahli charčavacca i byli asudžanyja na hałodnuju śmierć. Nieŭzabavie vinavataha znajšli. Im akazaŭsia žychar Čašnickaha rajona i adnačasova supracoŭnik miascovaha rybhasa Vadzim Kałodkin.
Jaho pryznali vinavatym u žorstkim abychodžańni z žyviołami i prysudzili da štrafu ŭ 25 bazavych vieličyń (2,5 młn rubloŭ). Sud taksama pastanaviŭ, što jamu, akramia inšaha, nieabchodna budzie vypłacić škodu, naniesienuju navakolnamu asiarodździu. U pryvatnaści, za źniščeńnie bakłanaŭ — 11200000 rubloŭ. Usia škoda była aceniena ŭ 20760000.
Praŭda, žorstkaść vinavataha mieła pad saboj chutčej ekanamičnyja matyvy, a ekśpierty tady vykazvali sumnievy, što adzin čałaviek moh pakalečyć stolki žyvioł.
Krychu bolš za hod tamu ŭ Minsku sudzili 20-hadovaha minčuka, jaki ŭziaŭ u zaaabaroncaŭ dabiermana, a zatym adrezaŭ jamu hałavu. Sud Minskaha rajona prysudziŭ jaho da administracyjnaha aryštu na 15 sutak.
Byvajuć i mienš žorstkija vypadki abychodžańnia z žyviołami, jany čaściej za ŭsio i zusim zastajucca niezaŭvažnymi i biespakaranymi. U kancy vieraśnia 2011 vidavočcy paviedamili tut.by, što supracoŭnica restarana vykinuła ŭ Śvisłač kaciania, jaki « prasiŭ jeści». Adkaznaści za žorstkaść tak nichto i nie panios.
Nahadajem, za žorstkaje abychodžańnie z žyviołami ŭ Biełarusi praduhledžana tolki administracyjnaja adkaznaść. Pavodle Kodeksa ab administracyjnych pravaparušeńniach, žorstkaje abychodžańnie z žyviołami, što paciahnuła ich hibiel abo kalectva, a taksama katavańnie žyvioł ciahnuć nakładańnie štrafu ŭ pamiery ad 10 da 30 bazavych vieličyń abo administracyjny aryšt.
U Biełarusi da hetaha času niama ni adnaho dziaržaŭnaha prytułku, a niadaŭna i zakonaprajekt «Ab abychodžańni z žyviołami», jaki, siarod inšych normaŭ, praduhledžvaŭ uviadzieńnie kryminalnaj adkaznaści za žorstkaje abychodžańnie z žyviołami, čarhovy raz pajšoŭ pylicca ŭ archiŭ.
Stary varyjant zakonaprajekta, jaki raspracoŭvajecca z 2001 hoda i niekalki razoŭ razhladaŭsia parłamientam, taksama tak i nie byŭ pryniaty. Pa hety dzień žorstkaść z žyviołami možna lohka syści z ruk.
Darečy, mienavita paśla vypadku z dabiermanam, jakomu haspadar adsiek hałavu, navukova-praktyčny centr prablem zakonnaści i pravaparadku Hienieralnaj prakuratury vystupiŭ za ŭviadzieńnie ŭ Kryminalny kodeks miery adkaznaści za žorstkaje abychodžańnie z žyviołami. Adnak prapanovy Hienprakuratury nie znajšli padtrymki.
Zoaabaroncy, vałanciory i zvyčajnyja ludzi taksama nieadnarazova skardzilisia na toje, što ich žyvioły byli zabityja ci pakalečanyja łaŭcami z słužbaŭ adłovu.
U ciapierašni čas kryminalnaja adkaznaść za žorstkaje abychodžańnie z žyviołami (jak samastojny vid złačynstva) praduhledžana zakanadaŭstvam Aŭstryi, Ałžyra, Afhanistana, Vanuatu, Haici, Hruzii, Indaniezii, Ispanii, Italii, Kazachstana, Kanady, Kyrhyzstana, Kosta-Ryki, Kot dJIvuara, Łatvii, Litvy, Makiedonii, Nihieryi, San-Maryna, Słavakii, Słavienii, Sudana, Tajłanda, Ukrainy, Finlandyi, Francyi, Charvatyi.
