• Навіны
  • Вайна
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Усяго патроху
  • Культура
бел / рус
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Здарэнні
  • Свет
  • Спорт
  • Аўто
  • Меркаванні
  • Ад рэдакцыі
  • Вайна
Грамадства
Фота 3 з 3
13.05.2022 / 14:29

Як беларусаў будуць судзіць завочна? Тлумачыць юрыст

Цяпер улады змогуць судзіць нават тых беларусаў, каго не змаглі затрымаць і даставіць у суд. Адпаведны законапраект быў прыняты Палатай прадстаўнікоў у першым чытанні. Як гэта можа адбывацца? «Наша Ніва» пацікавілася меркаваннем юрыста.

Гэта ўвогуле законна? Ці не парушае правы? Якія яшчэ краіны маюць такую практыку?

Адказвае юрыст Андрэй Мачалаў:

«На жаль, тэкст законапраекта не апублікаваны ў вольным доступе, адпаведна, немагчыма дакладна казаць пра яго змест.

Да таго ж, гэты законапраект пакуль прыняты толькі ніжняй палатай парламента, таму казаць аб яго ўступленні ў сілу і афіцыйным апублікаванні заўчасна.

Андрэй Мачалаў

У любым выпадку, ацэнку адпаведнасці любога прынятага парламентам закона нормам Канстытуцыі дае Канстытуцыйны суд у рамках правядзення абавязковага папярэдняга кантролю».

Наогул, інстытут спецыяльнай (па сутнасці завочнай) вытворчасці не з'яўляецца навацыяй беларускага права. У той ці іншай форме ён прысутнічае ў большасці прававых сістэм свету.

«Аднак, на маю думку, такі радыкальны варыянт спецыяльнай вытворчасці парушае шэраг агульных прынцыпаў крымінальнага права і супярэчыць рэкамендацыям міжнародных інстытутаў, — мяркуе юрыст. —

У прынятым законапраекце ў крымінальным працэсе адсутнічае спаборніцтва бакоў, права прадастаўляць доказы і даваць паказанні і гэтак далей.

Напрыклад, на сёння, па афіцыйнай статыстыцы апраўдальных прысудаў у Беларусі, асноўнай прычынай вынясення такіх прысудаў лічыцца недастатковая праверка паказанняў падазраванага на стадыі папярэдняга следства. Наколькі якасным будзе інстытут спецыяльнай вытворчасці, застаецца толькі гадаць.

У выніку ўсе гэтыя абавязковыя прынцыпы, якія дэкларуюцца Камітэтам па правах чалавека ААН, Саветам Еўропы, Еўрапейскім судом па правах чалавека, адсутнічаюць». 

Паведамляецца, што завочна судзіць будуць па справах «супраць міру і бяспекі чалавецтва, супраць дзяржавы, шэрагу іншых злачынстваў, якія прыводзяць да пагрозы нацыянальнай бяспецы».

Але пакуль дакладна не вядома, якія канкрэтна злачынствы ці артыкулы КК пацягнуць завочныя суды, адзначае Мачалаў. 

Але для каго гэта робіцца? Супраць каго накіравана? Менавіта супраць актывістаў, якія за мяжой? Ці таксама дапаможа прыцягваць да адказнасці сапраўдных злачынцаў? 

«Зыходзячы з каментарыя спадара Гары, «усё гэта не будзе насіць масавага характару і закране толькі тых, хто «нанёс найбольш значны і істотны ўрон нашай дзяржаве»», — кажа Мачалаў. — Агучаныя ім умовы прымянення інстытута спецыяльнай вытворчасці маюць вельмі суб'ектыўны характар. Калі такія ўмовы сапраўды адлюстраваныя ў законапраекце, то гэта, без сумневаў, дрэнны знак.

Па сутнасці, гэта азначае, што выкарыстанне ці невыкарыстанне гэтай вытворчасці будзе залежаць ад суб'ектыўнага рашэння следчага ці пракурора. Тут я не бяруся прадказваць, ці будзе следства падзяляць беларусаў на публічных палітыкаў і звычайных людзей. Практыка апошніх двух гадоў паказвае, што як толькі ў праваахоўных органаў заканчваюцца публічныя людзі, то яны бяруць «у работу» звычайных, якія здзейснілі самыя нязначныя «палітычныя» злачынствы».

Завочныя суды ўводзяцца для таго, каб была магчымасць «законна» канфіскоўваць маёмасць няўгодных?

«Па сутнасці, увядзенне інстытута спецыяльнай вытворчасці вырашае дзве задачы следства. Па-першае, робіць магчымым рэалізацыю фінансавай часткі крымінальнага асуджэння ў форме спецыяльнай канфіскацыі (прымяняецца ў дачыненні да маёмасці, здабытай злачынным шляхам або набытай на сродкі, здабытыя злачынным шляхам; даходу, атрыманага ад выкарыстання гэтай маёмасці, прадметаў злачынства і сродкаў здзяйснення злачынства), альбо ў форме спагнання на грошы і маёмасць для пагашэння крымінальнага штрафу (як дадатковага пакарання) або пагашэння шкоды, нанесенай злачынствам, — тлумачыць юрыст. — 

Па-другое, ствараецца прэюдыцыя. Як вядома, высновы суда, выкладзеныя ў прысудзе, па адной крымінальнай справе, абавязковыя ў далейшым для іншых судоў пры разглядзе і крымінальных, і грамадзянскіх спраў.

Існуе меркаванне, што адмысловая вытворчасць можа палегчыць беларускім праваахоўнікам аб'яўленне асуджанага чалавека ў вышук. Аднак я да такога меркавання стаўлюся скептычна, бо крытэрыі і практыка выдачы Беларусі асуджанага і падазраванага чалавека ў цяперашні момант у многіх краінах свету не адрозніваюцца. Таксама, я не думаю што практыка інтэрпала ў дачыненні да Беларусі ў агляднай будучыні неяк зменіцца ў лепшы для беларускіх праваахоўнікаў бок».

А што будзе з завочна асуджаным чалавекам і яго маёмасцю? Як гэта адаб'ецца на яго сям'і, калі яна засталася ў Беларусі?

«Зразумела, у выпадку прыняцця судом па прысудзе якіх-небудзь фінансавых санкцый (спецыяльная канфіскацыя, штраф, спагнанне шкоды), выкананне будзе адбывацца за кошт грашовых сродкаў і маёмасці завочна асуджанага.

Але спагнанне не можа быць ужытае ў дачыненні да адзінага жылля, у якім пражывае асуджаны або члены яго сям'і, а таксама базавага пераліку маёмасці. Гэта значыць, жонку ці дзяцей завочна асуджанага ніхто на вуліцу не выганіць.

Што тычыцца маёмасці мужа і жонкі, то спагнанне можа быць звернутае толькі на долю асуджанага мужа ў сумесна нажытай маёмасці. Непасрэдна спагнаннем у рамках вынесенага прысуду займаюцца органы прымусовага выканання», — кажа Андрэй Мачалаў.

Ці могуць завочна асуджанага выдаць замежныя краіны? Якіх краін варта будзе засцерагацца?

«Магчыма, выдаць змогуць. Але толькі краіны, якія супрацоўнічаюць з Беларуссю ў крымінальна-прававой сферы. На сённяшні дзень мне дакладна вядома толькі пра Расію, як краіну, якая выдае людзей, абвешчаных Беларуссю ў вышук. Хоць і ў Расіі былі выпадкі, калі ў выдачы грамадзяніна Беларусі было адмоўлена», — заўважае юрыст.

Законапраектам таксама прадугледжваецца «ўстанаўленне ўмоў, пры якіх магчымая спецыяльная вытворчасць па крымінальнай справе ў дачыненні да абвінавачанага, які знаходзіцца па-за межамі Рэспублікі Беларусь і ўхіляецца ад яўкі ў орган, які вядзе крымінальны працэс». Пра якія ўмовы тут ідзе гаворка, юрыст пакуль не ведае.

Што будзе з самім працэсам? Калі чалавека завочна судзяць, ён зможа наняць адваката і адправіць на суд бараніць інтарэсы? Абскарджваць прысуд?

«Зыходзячы з навіны, якую распаўсюдзіла Палата прадстаўнікоў, так, удзел абаронцы ў крымінальнай справе ў выпадку прыняцця рашэння аб правядзенні ў дачыненні да абвінавачанага спецыяльнай вытворчасці будзе абавязковым. З нагоды магчымых абмежаванняў для абскарджання прысуду ў навіне нічога не гаворыцца», — кажа Мачалаў.

Канфіскацыя маёмасці ў тых, хто з'ехаў, — спекуляцыя ці рэальная пагроза? Каментарый юрыста

Клас
1
Панылы сорам
6
Ха-ха
Ого
1
Сумна
Абуральна
20

Nashaniva.com

Хочаш падзяліцца важнай інфармацыяй ананімна і канфідэнцыйна? Пішы ў наш Тэлеграм

Чытайце яшчэ
У Кіеве і Чаркасах зафіксаваныя новыя выбухі
Ложкі — у тры ярусы. У якіх умовах вікіпедыст Бернштэйн правёў тры месяцы да суда
Памёр Барыс Тасман 
YouTubе на патрабаванне СБУ заблакаваў буйныя каналы расійскіх прапагандыстаў
Палітыка і грамадства
У Кіеве і Чаркасах зафіксаваныя новыя выбухі
Борыс Джонсан запрасіў Зяленскага ў Лондан
Сонечная энергетыка ў Германіі: усё больш сонца, панэляў і інвестыцый
Украіна заявіла, што не будзе рабіць крокі па ўступленні ў НАТА
Ложкі — у тры ярусы. У якіх умовах вікіпедыст Бернштэйн правёў тры месяцы да суда
Памёр Барыс Тасман 
YouTubе на патрабаванне СБУ заблакаваў буйныя каналы расійскіх прапагандыстаў
Усяго патроху
Рэцэпт на выхадныя. Дыетычныя чызкейкі — такія лёгкія і простыя ў гатаванні
Ва Украіны новы «краш» — чарнігаўскі паліцэйскі Яўген Івашчанка. Паглядзіце і вы на яго ШМАТ ФОТА
На Лунінеччыне праходзіць фестываль «Лунінецкія клубніцы» ФОТА
Рэцэпт на выхадныя. Ягадныя тарталеткі — яркая выпечка для сезона садавіны
Прафесійная падарожніца распавяла, як збірацца ў паездкі і якія тры рэчы абавязкова ўзяць з сабой
У Салігорскім ЗАГСе адначасова зарэгістравалі шлюб тры пары байкераў ФОТА
Хатняя гаспадыня з Кыргызстана праспявала ў караоке песню з «Тытаніка» і за ноч стала зоркай ВІДЭА
Спорт
Трэнерка скокнула ў басейн і выратавала сінхраністку, якая страціла прытомнасць і пачала тануць ФОТЫ
Былы трэнер салігорскага «Шахцёра» ўзначаліў клуб з Крывога Рога, дзе ён цяпер ваюе
На рэабілітацыю камерцыйнага дырэктара «Крумкачоў» Юрыя Турэйкі сабралі больш за 10 тысяч рублёў
Яхта «Бяда» як сімвал футбольнай зборнай Беларусі — разважаем пра перспектывы каманды
Беларускі футбольны трэнер: Буду даваць інтэрв’ю толькі на ўкраінскай мове
У камерцыйнага дырэктара «Крумкачоў» проста на матчы здарыўся інсульт. Збіраюць сродкі для рэабілітацыі
Ад каго атрымаем кухталёў у еўракубках? Беларускія клубы даведаліся апанентаў па футбольных кваліфікацыях
Здарэнні
Патрыярх Кірыл упаў падчас асвячэння храма ў Новарасійску ВІДЭА
На мінскім заводзе сілікатных вырабаў выбухнула алюмініевая пудра
Пранк выйшаў з-пад кантролю: вясковец зымітаваў самагубства, а калі прыехалі медыкі і міліцыя — «уваскрос»
У Слоніме згубіўся трохгадовы хлопчык, бацькоў знайшлі толькі на другі дзень
Ад пачатку купальнага сезону ў Беларусі патанулі 22 чалавекі
У Мінску п'яны мужчына пераблытаў дзіцячыя садкі і забраў чужога хлопчыка
На польска-беларускай мяжы затрымалі БМВ, скрадзены ў Германіі
Карысная інфа
На панядзелак з-за спякоты абвешчаны аранжавы ўзровень небяспекі
На выходныя будзе да +34 градусаў 
Аранжавы ўзровень небяспекі — сёння чакаюцца залевы і навальніцы
У панядзелак — аранжавы ўзровень небяспекі з-за навальніц
Здароўе
Ці варта вашаму дзіцяці займацца спортам? Сабралі пяць пераваг, якія вас пераканаюць
Спёка вяртаецца. Як сябе паводзіць у такое надвор’е?
Хочаце менш хварэць? Эксперты назвалі кавідныя звычкі, якіх варта прытрымлівацца ўвесь час
Доктарка тлумачыць, як перажыць паток дрэнных навінаў і дапамагчы сабе справіцца з трывогай у гэты неспакойны час
Мова
Шупашкар, а не Чэбаксары. Іжкар, а не Іжэўск. Чаму беларусам варта пісаць геаграфічныя назвы расійскіх аўтаномій так
Сайт av.by пачаў падтрымліваць беларускую мову на iOS і Android-платформах
Праграміст з ЗША пра пераход на беларускую мову: Мне не трэба выбіраць паміж грашыма і сумленнем
У Слуцку ўсё па-людску. Мясцовая журналістка расказала, як перайшла на беларускую мову і як на гэта рэагуюць случчакі
Аўто
Мянчук самастойна сабраў Smart Brabus. Такіх машын у Мінску амаль няма
МАЗ для «Ласкавага мая». Як у Мінску стварылі і страцілі ўнікальны грузавік 
«У Польшчы і Літве многія пазіцыі каштуюць у два разы танней». Што адбываецца на рынку аўтазапчастак
Праз санкцыі ў Літву больш нельга везці паліва ў каністрах, многія даведваюцца пра гэта толькі на мяжы
Эканоміка
На Камароўцы прадаюць памідоры па 35 рублёў ФОТАФАКТ
З 1 ліпеня падаражэюць цыгарэты
Лукашэнка хоча пераарыентаваць на пецярбургскія парты 20 млн тон грузаў
Расія скарачае чыгуначны транзіт праз Беларусь у Польшчу
Меркаванні
Ядзерны шантаж — галоўная выснова з сустрэчы Пуціна і Лукашэнкі. «І вось тут роля Беларусі вельмі вялікая»
«Самае галоўнае — не займацца фігнёй». Музыка Сяржук Доўгушаў — пра новае жыццё ў ЗША
У Кітаі пачынаюцца сур’ёзныя праблемы ў эканоміцы. Вось чым гэта пагражае ўсяму свету
Пісьменнік Саша Філіпенка: Замест халівараў параіў бы беларусам проста ад'я**цца адно ад аднаго
Гісторыя
Беразвечча. У месцы, палітым крывёй тысяч ахвяраў савецкага і нацысцкага рэжымаў, і сёння пакутуюць бязвінныя людзі 
Што пабачыць на правым беразе Нёмана?
«Скокнуў з шасціметровай вышыні». Як арыштант змог уцячы з Валадаркі — дзёрзкая гісторыя 
Пётр І і башкіры. Дзе хаваецца іголка Кашчэя імперыі?
У кожнай восьмай сям'і. Як сяляне, рабочыя і вайскоўцы ў Заходняй Беларусі пераселі на ровары
Берлін: горад, у якім пераконваешся, што ніякія муры не вечныя
«Мая еўрапейская сям'я». Захапляльная кніга пра гісторыю з’яўлення і развіцця чалавечай папуляцыі ў Еўропе
Культура
Што цяпер з жамчужынай неаготыкі — капліцай роду Ажэшкаў у Закозелі, чый стан яшчэ 20 гадоў таму прызналі крытычным
Шупашкар, а не Чэбаксары. Іжкар, а не Іжэўск. Чаму беларусам варта пісаць геаграфічныя назвы расійскіх аўтаномій так
У новым фільме Гая Рычы адрэдагуюць украінскіх бандытаў з-за вайны
25 і 26 чэрвеня — фестываль «Прадмова» ў Вільні
«Стары» — сямісерыйны дэтэктыўны трылер з зорным складам. Крытыкі ў захапленні
Беларускі рэжысёр два гады пераўвасабляецца ў персанажаў з карцін — вы не паверыце, што гэта зроблена без фоташопа
Фестываль «Рок за Баброў» пераносіцца яшчэ на год. Апошні раз ён адбыўся ў 2019-м
Навука і тэхналогіі
Telegram і не толькі — як правільна пачысціць месенджары, каб не трапіць пад рэпрэсіі. Падрабязны гайд
Месенджарам Telegram карыстаюцца 700 мільёнаў чалавек 
«Віцязь» зрабіў зараднае прыстасаванне для электрамабіляў пад кітайскі стандарт
«Цуд айчыннай вытворчасці», паказаны Лукашэнку, аказаўся амерыканскім прадуктам
Гэтая ілюзія змушае вас думаць, што вы ўваходзіце ў тунэль — спраўдзіце самі!
Канец эпохі: сёння апошні дзень працы Internet Explorer
Інжынер Google сцвярджае, што ў штучнага інтэлекту з'явілася душа і свядомасць. За гэта яго адхілілі ад працы
Каханне і сэкс
«Замест партнёра ўяўляю іншага чалавека. Чаму?» Задаем няёмкія пытанні пра сэкс
«У яго да мяне, мабыць, нічога не было. Проста сэкс». Гісторыі таго, як пераезд паўплываў на адносіны паміж каханымі 
«Часам я ўяўляю, як займаюся сэксам і на мяне нехта глядзіць»
Хочаце ажывіць старое каханне? Хутка для гэтага хопіць некалькіх таблетак
Былы муж Брытні Спірс спрабаваў сарваць яе вяселле
З басейна — у 200-хвілінны порнафільм. Як спартсменкі зарабляюць у ХХХ-індустрыі
«У маім асяроддзі шмат людзей, у якіх элементарна няма сэксу месяцамі, а то і гадамі»
Свет
Сонечная энергетыка ў Германіі: усё больш сонца, панэляў і інвестыцый
Борыс Джонсан запрасіў Зяленскага ў Лондан
Прэзідэнт Літвы аб санкцыях у дачыненні да калінінградскага транзіту: Пра саступкі Расіі не можа быць і гаворкі
Украіна заявіла, што не будзе рабіць крокі па ўступленні ў НАТА
Прэзідэнт Сербіі Аляксандр Вучыч заявіў, што ўлады краіны шукаюць альтэрнатыву расійскай нафце
Вярхоўны суд ЗША адмяніў пастанову, якая гарантавала права на аборт. Байдэн назваў рашэнне «трагічнай памылкай», у буйных гарадах пачаліся пратэсты
Блінкен пра патрабаванне Расіі правяраць украінскія караблі: З чаго б гэта раптам?
Галоўнае
У Кіеве і Чаркасах зафіксаваныя новыя выбухі
Сонечная энергетыка ў Германіі: усё больш сонца, панэляў і інвестыцый
Ложкі — у тры ярусы. У якіх умовах вікіпедыст Бернштэйн правёў тры месяцы да суда
Рэцэпт на выхадныя. Дыетычныя чызкейкі — такія лёгкія і простыя ў гатаванні
Сёння раніцай бамбілі Кіеў. Выпусцілі шмат ракет, частку іх збілі, адна папала ў двор дзіцячага садка
На Лунінеччыне праходзіць фестываль «Лунінецкія клубніцы» ФОТА
Што цяпер з жамчужынай неаготыкі — капліцай роду Ажэшкаў у Закозелі, чый стан яшчэ 20 гадоў таму прызналі крытычным
Усяго патроху
Прафесійная падарожніца распавяла, як збірацца ў паездкі і якія тры рэчы абавязкова ўзяць з сабой
Ва Украіны новы «краш» — чарнігаўскі паліцэйскі Яўген Івашчанка. Паглядзіце і вы на яго ШМАТ ФОТА
Уласнікам аграсядзіб загадалі паведамляць пра людзей з нацыянальнай сімволікай і пра любыя групы больш як з 20 чалавек
«Прафесійная дэфармацыя». Калегі Паршына дэталёва разабралі стральбу па падлетку
Фота / Відэа
«Гэта БНФаўцы, і я іх ненавіджу!» На судзе над Аўтуховічам ваўкавыскі міліцыянт расказаў пра маральную ізаляцыю сваёй сям'і пасля ўдзелу ў рэпрэсіях
У Салігорскім ЗАГСе адначасова зарэгістравалі шлюб тры пары байкераў ФОТА
Апытанка
Самае чытанае
Ядзерны шантаж — галоўная выснова з сустрэчы Пуціна і Лукашэнкі. «І вось тут роля Беларусі вельмі вялікая»
Хабар, пʼянства, выкарыстанне даных у сваіх мэтах. Кіберпартызаны апублікавалі інфармацыю з асабістых спраў супрацоўнікаў ГУБАЗіК
«Прафесійная дэфармацыя». Калегі Паршына дэталёва разабралі стральбу па падлетку
Стала вядома, з чаго Паршын мог страляць па падлетку
У Кітаі пачынаюцца сур’ёзныя праблемы ў эканоміцы. Вось чым гэта пагражае ўсяму свету
Самае лайканае
Зяленскага ўвесь час суправаджае гэты ахоўнік. Вось што пра яго вядома
Хабар, пʼянства, выкарыстанне даных у сваіх мэтах. Кіберпартызаны апублікавалі інфармацыю з асабістых спраў супрацоўнікаў ГУБАЗіК
Ва Украіны новы «краш» — чарнігаўскі паліцэйскі Яўген Івашчанка. Паглядзіце і вы на яго ШМАТ ФОТА
Дадайце гэта ў пральную машыну — атрымаеце ваў-эфект
Максім Кац пакрыўдзіўся на беларускі мем
Гарачыя тэмы
Беразвечча. У месцы, палітым крывёй тысяч ахвяраў савецкага і нацысцкага рэжымаў, і сёння пакутуюць бязвінныя людзі 
Ягора Марціновіча перавялі ў атрад бабруйскай калоніі
Зяленскага ўвесь час суправаджае гэты ахоўнік. Вось што пра яго вядома
Зноў затрымалі былую палітзняволеную, якая месяц таму выйшла на волю
Хочаце менш хварэць? Эксперты назвалі кавідныя звычкі, якіх варта прытрымлівацца ўвесь час
Максім Кац пакрыўдзіўся на беларускі мем
Telegram і не толькі — як правільна пачысціць месенджары, каб не трапіць пад рэпрэсіі. Падрабязны гайд
«Я як прыйшоў, адразу падумаў: забойцы. Так і аказалася». Навальны расказаў пра свой новы атрад у калоніі
Усе зноў загаварылі пра Сувалкскі калідор. У чым ягонае значэнне і небяспека?
PDF версія
Каляндар
Каб скарыстацца календаром, калі ласка, актывуйце JavaScript у наладах свайго браўзера
пн аў ср чц пт сб нд
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30
Версія для смартфонаў
Навіны Вайна Эканоміка Грамадства Усяго патроху Культура Нашы партнёры
  • Эканоміка
  • Грамадства
  • Здарэнні
  • Свет
  • Спорт
  • Аўто
  • Меркаванні
  • Ад рэдакцыі
  • Вайна
  • Тэсты
  • Здароўе
  • Нерухомасць
  • Моды
  • Ежа
  • Навука і тэхналогіі
  • Надвор'е
  • Каханне і сэкс
  • Гісторыя
  • Мова
  • Кіно
  • Літаратура
  • Культура
Кантакты
© Усе правы абароненыя. Выкарыстанне платных матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных рускамоўных версій матэрыялаў забаронена без пісьмовага дазволу. Выкарыстанне бясплатных беларускамоўных версій матэрыялаў дазваляецца пры ўмове наяўнасці актыўнай гіперспасылкі на Nashaniva.com у першым абзацы.
Дызайн сайту — арт-студыя PRAS
Уверх