Фота: Наша Ніва
Польшча. «€15К дайшлі за 15 хвілін»
€15К, красавік 2023
— Прадаў у красавіку аўтамабіль, выводзіў грошы ў Польшчу Swift-пераказам з «Альфа Банка» ў PKO (абодва рахункі — у еўра).
Камісія на той момант склала 150 беларускіх рублёў (калісьці была 30, але за месяц да майго пераводу расцэнкі паднялі).
Грошы дайшлі за 15 хвілін.
PKO грошай не затрымліваў і ніякіх тлумачэнняў, адкуль сродкі, дагэтуль не запатрабаваў.
Пакуль уся сума ляжыць на валютным рахунку ў PKO. У далейшым яна пойдзе на куплю аўтамабіля ў Польшчы альбо нерухомасці.
Польшча. «Перавод у еўра дайшоў за гадзіну»
€70К, красавік 2023
— Пераводзіла ў красавіку €70К за продаж кватэры ў польскі PKO праз «Альфа Банк».
З боку «Альфы» — €200 камісіі (600 рублёў на той момант).
Грошы пашлі каля 16:00 па Мінску — а ўжо, а 18:00 я ўбачыла іх на рахунку ў РКО, то-бок дайшлі за гадзіну.
Я сябе крыху падстрахавала: данесла ў PKO карту побыту, пераканалася, што яе ўнеслі (паводле абмежаванняў ЕС у сувязі з вайной ліміт на рахунку без карты — €100К). У тытуле пераказу на ўзгадненне з банкам напісала, што грошы паступілі ад продажу кватэры.
Кватэру я планавала прадаць па генеральнай даверанасці, якую аформіла яшчэ да ад’езду, але пакупнікам было прынцыпова ўбачыць уладальніка. Прапанова ад іх была найлепшай на той момант, дый нам грошы патрэбныя былі тэрмінова — давялося ехаць у Беларусь.
Грошы мы ўжо выдаткавалі — дадалі да іншых зберажэнняў і купілі кватэру ў новабудоўлі ў Варшаве. Робім рамонт цяпер.
Італія. SWIFT + кэш
€25К — пераводамі, €80К — наяўнымі, зіма-вясна 2023
— У студзені пераводзіў грошы з Беларусі ў Італію праз «Парытэтбанк» і «Белсвісбанк». Сумы пераводаў складалі ад €5К, камісіі — ад 1 да 3%. Італьянскі Volksbank камісіі не выстаўляў, пад падаткі нашыя ўкладанні не патрапілі.
Грошы прыходзілі на наступны дзень або праз дзень. А потым 3-4 дні залічваліся на рахунак у Італіі.
У Беларусі мы паказвалі дамовы на продаж кватэр, у Італіі акрамя іх прыйшлося падаць у банк ранейшыя дамовы на куплю кватэр, дакументы аб праве ўласнасці, дамову з рыэлтарам і нават плацежкі за рэгістрацыю ў кадастры.
Усе гэтыя дакументы пераклаў перакладчык, а затым засведчыў суддзя.
У маі я вывез праз мяжу з Польшчай наяўныя грошы — €80К, з сабой у мяне была дамова на продаж кватэры. На мяжы сам прымусіў нашых мытнікаў запоўніць дэкларацыю і пералічыць купюры. Было вельмі доўга. На польскім баку — крыху хутчэй. Мяркуючы з журнала, я ў тую раніцу быў пятым, і з Беларусі ўжо вывезлі €260К.
Усе грошы (а сумарна атрымалася €105К) мы паклалі на рахунак у банку ў Італіі. Цяпер шукаем кватэру для куплі — трэба ўладкоўваць новае жыццё.
Кэш
Польшча. «З’язджала ў адпачынак і ўзяла $30К на выпадак адключэння свіфта. Потым даведалася, што выклікаюць у КДБ»
$30К, вясна 2023
— Увесну з’язджала ў адпачынак на тры тыдні і ўзяла з сабой буйную суму наяўнымі — $30К: не ведаю, навошта столькі, пэўна, на ўсялякі выпадак, калі раптам адключаць карты. Пасля адключэння Расіі ад Swift я трымаю ў галаве, што і беларусаў могуць у любы момант адключыць — таму з сабой мусіць быць гатоўка.
У мінскім аэрапорце прайшло без праблем: мытнік кінуў погляд на перавязаныя банкаўскай стужкай тры пачкі грошай, праштампаваў дэкларацыі, унёс у базу, распісаўся і вярнуў мой асобнік без якіх-небудзь пытанняў. Нават даведку пра заробак не прасіў паказаць, хоць я ўзяла на дзвюх мовах — рускі варыянт для беларусаў, англійскую версію для краіны ўезду.
А вось раней, у 2022 годзе, калі я таксама вывозіла з краіны буйную суму грошай, мне задавалі пытанні хвілін 30. Потым доўга ўручную пералічвалі, адсліньваючы кожную купюру. А пасля яшчэ і сумкі вытраслі — шукалі грошы, якія я не ўнесла ў дэкларацыю.
Ужо ў адпачынку я даведалася, што мяне выклікаюць у КДБ — праз данаты, і вырашыла не вяртацца ў Беларусь. Перабралася ў Польшчу. Банк PKO адмовіўся прыняць мае грошы, хоць я прынесла дакумент аб іх паходжанні (Даведку пра зп. — Заўв.). Наогул ніякага тлумачэння не далі. Я была ў двух аддзяленнях банка ў Варшаве — у абодвух адмова. Менеджар тэлефануе кудысьці, тлумачыць сітуацыю, потым чакае і яму кажуць, маўляў, не, і ён мне таксама, маўляў, не — адмоўлена прыняць. На пытанне чаму, проста кажуць «адмоўлена», і ўсё. У іншы банк не планую ісці.
Грошы ляжаць у мяне дома ў сейфе. $5К я патраціла, астатнія — на неспадзяваны выпадак.
У Беларусі ў мяне засталіся яшчэ грошы ў наяўных — $100К, як іх забраць, пакуль не ведаю. Я ж не планавала з’язджаць з Беларусі, думала купіць кватэру.
Польшча. «Перавозіла цешча па генеральнай даверанасці ад жонкі, аформленай яшчэ да ад’езду»
$80К, вясна 2023
— Каля $80К ад продажу кватэры перавозіла вясной з Беларусі ў Польшчу цешча па генеральнай даверанасці ад жонкі (кватэра была ва ўласнасці жонкі), аформленай яшчэ да нашага ад’езду.
Мытнікі-палякі доўга мучылі яе, не хацелі запаўняць дэкларацыю на жонку (хаця фактычна яна ўладальніца сродкаў) і спрабавалі скласці на цешчу. Але яна настойвала на сваім. На беларускай мытні таксама былі праблемы, бо і яны не ведаюць, як выконваць працу, якая крыху адрозніваецца ад стандартнага «Papers, please».
У выніку дэкларацыі аформілі, гэта заняло па 15 хвілін на кожнай мяжы — і яшчэ гадзіну сышло на чаканне.
У банку Santander дэкларацыі выявілася недастаткова, каб пакласці грошы на рахунак, прыйшлося зрабіць пераклад дамовы продажу ў прысяжнага перакладчыка. Засведчваць яго натарыяльна не патрабавалася.
Цяпер грошы захоўваюцца там — збіраемся ўнесці іх як першапачатковы ўзнос за кватэру ў іпатэку.
Польшча. «Не задавалі пытанняў — можа, таму што была з дзесяцімесячным дзіцем»
$30К, сакавік 2023
— На пачатку сакавіка вывезлі гатоўкай у Польшчу $30К. Яны былі ў пачках па $10К. Зайшлі ў нейкую будку, разам з беларускай мытніцай пералічылі ўручную кожны пачак. Яна не задавала пытанняў — можа, адыграла сваю ролю тое, што была з дзесяцімесячным дзіцем.
Перад гэтым мытнікі спыталі, ці не пераязджаем мы, — яны ўбачылі, што наш багажнік забіты да столі рэчамі. Рэчы таксама праверылі, але не вельмі старанна.
Уся працэдура на мяжы заняла паўгадзіны. Але папярэдне я запоўніла дэкларацыю анлайн, а яшчэ на ўсялякі выпадак узяла на працы выпіску аб зарплаце за 4 гады.
Потым мы прайшлі польскую мытню — патрацілі там крыху больш часу, бо дэкларацыю запаўнялі ўжо з нашых слоў. Плюс прыйшлося доўга ісці нейкімі калідорамі. Затое ў палякаў ёсць машынка для пераліку грошай.
Мы хацелі пакласці грошы ў банк PKO, але ў аддзяленні адмовіліся прыняць больш за $3К, — так яны і ляжаць «пад падушкай».
Польшча. «Прапаноўвалі наогул не дэклараваць грошай, дый толкам не лічылі іх»
€15К у лютым 2023, $35К — у сакавіку
— У лютым і ў красавіку вывез з Беларусі ў Польшчу каля $50К. Першая паездка была «трэніровачнай» — каб зразумець, што і як: узяў з сабой €15К. У другі раз перавёз $35К.
Праблем на мяжы з абодвух бакоў не ўзнікла — палякі наогул прапаноўвалі не дэклараваць грошай, дый толкам не лічылі іх, але я настаяў, каб усё аформілі, як трэба. З цікавага: у палякаў была машынка для пераліку грошай, у нашых няма — трэба было прасіць, каб яе прынеслі.
З дакументаў з сабой у мяне былі даведка з працы і выпіска з беларускага банка (на польскую мову не перакладаў), але ніхто не прасіў іх паказаць.
Грошы я паклаў на рахунак у PKO. У розных аддзяленнях агучвалі розныя ўмовы: дзесьці могуць і $15К без дакументаў прыняць, а дзесьці і $1К з дакументамі не бяруць (хлопца перада мной у чарзе проста «паслалі»).
Не з першага разу, але я знайшоў аддзяленне, у якім можна было пакласці да $10К гатоўкі (больш не бралі — нават з дакументамі).
Грошы са свайго асабістага рахунку я перавёў на фірмовы — гэта рахунак для юрыдычных асоб і ІП (у тым жа банку), а потым падышоў да спецыяліста ў банку і сказаў: «Цяпер на рахунку 0 — давайце пакладзем яшчэ $10К наяўнымі». А затым вярнуў усё назад на асабісты рахунак. І так прарабіў некалькі разоў.
Таксама я «абнуляў» асабісты рахунак з дапамогай Walutomat: у платформы ёсць рахункі ў розных валютах амаль ва ўсіх банках Польшчы, залічэнне туды і назад займае да гадзіны — і пакуль грошы там, можна ўнесці на свой рахунак яшчэ.
Вывад з рахунку Walutomat без камісіі — пяць разоў на месяц, залічэнне заўсёды без камісіі. Можна наогул не мяняць грошы, а проста вярнуць назад на асабісты рахунак — лічы, перадумаў. Кажуць, людзі таксама выкарыстоўваюць платформу, каб пераводзіць валюту з аднаго банка ў іншы без камісіі, хоць першапачаткова Walutomat для гэтага не прызначаўся.
Дакументаў на сродкі, што я паступова клаў на свой рахунак, пакуль не патрабавалі. Што рабіць з грашыма, я не вырашыў — можа, у іпатэку ўлезу.
Польшча. «Не рызыкнула перавозіць усе грошы, узяла $70К. Астатняе — праз сяброў і знаёмых»
€70К, жнівень 2023
— Месяц таму прадала кватэру. Перад угодай пракансультавалася на мяжы з нагоды дакументаў, якія спатрэбяцца, каб вывезці больш за $100К.
Палякі папрасілі задэклараваць грошы пры ўвозе, беларусы сказалі, што патрэбная дэкларацыя, пашпарт угоды, імянная даведка з банка, калі такая буйная сума будзе ў валюце.
Здаецца, усё зразумела і ясна. А насамрэч такой даведкі ў банку не даюць — даюць толькі чэк ад продажу рублёў і куплі валюты. На просьбу выдаць нешта з таго, што запатрабуюць на мяжы, адказалі: «Яны нам мусяць запыт выслаць. 5 працоўных дзён на адказ».
Я не рызыкнула перавозіць усе грошы, узяла $70К, задэкларавала іх.
Добра, што беларускія мытнікі папярэдзілі, што трэба дэклараваць наогул усе грошы — у тым ліку тое, што ў кашальку і ў кішэнях, бо вывернулі ўсё — кожную кішэню на вопратцы, заплечнікі, сумкі…
А палякі нават не пералічвалі — зазірнулі ў пакет і пазычылі ўдалай пакупкі.
У банку ING прынялі грошы без папер, але папярэдзілі: калі сума істотна павялічыцца, трэба будзе перакласці на польскую дамову продажу кватэры ў Мінску. Астатнія грошы паволі перавозім па $10К за паездку праз сяброў і знаёмых.
Ізраіль (праз Грузію). «У Тбілісі не знайшоў чырвонага калідора пры адлёце — затрымалі на памежным кантролі»
$50К, ліпень 2023
— 3 ліпеня вывозіў $50К самалётам праз Тбілісі ў Тэль-Авіў. У мінскім аэрапорце запоўніў дэкларацыю — без праблем. З сабой былі дакументы аб паходжанні сродкаў — працоўныя кантракты гадоў за 10, а таксама выпіскі з банка, — але нічога з гэтага не запатрабавалі, толькі пералічылі грошы.
У Тбілісі некаторыя складанасці былі: там няма транзітнай зоны, таму кантроль трэба праходзіць і пры прылёце, і пры адлёце. Па прылёце я заявіў пра грошы і атрымаў паперку, але пры адлёце не знайшоў чырвонага калідора (дагэтуль не ведаю, дзе ён быў) — і мяне затрымалі на памежным кантролі. Хвілін 15 чакаў, потым прыйшоў афіцэр, выслухаў мае тлумачэнні, паглядзеў на запоўненую па прылёце паперу і адпусціў.
Па прылёце ў Ізраіль праблем не ўзнікла — я запоўніў дэкларацыю, і ўсё.
Мы рэпатрыяваліся — атрымалі грамадзянства Ізраіля, грошы патрэбныя нам на жыццё тут (а ён даволі дарагі, асабліва цягне здыманне жытла, а працу знайсці пакуль не можам — вучым мову).
Захоўваем зберажэнні ў банку — у нас сямейны рахунак у шэкелях, звычайны: ані мы банку нічога не вінныя, ані ён нам працэнтаў не плаціць.
Нейкая частка грошай у доларах у нас на руках, але няшмат — вялікія сумы ў Ізраілі захоўваць дома забаронена.
Пры рэпатрыяцыі банкі прымаюць без дакументаў ад кожнага дарослага па $10К на рахунак, а далей трэба дамаўляцца і даказваць — усё залежыць і ад банка, і ад канкрэтнага клерка. Альбо можна ўносіць невялікія сумы кэшам — у банку сказалі, што да 10К шэкеляў (што прыкладна раўняецца $2,6К) на месяц пытанняў не выклікаюць.
Пры адкрыцці рахунку ў банку спатрэбіўся беларускі УНП — пра гэта папярэджваюць яшчэ да рэпатрыяцыі, гэта не палітыка канкрэтнага банка.
Зняцце з карты ў банкамаце за мяжой
Германія. «З кожнай карты можна зняць да €2,5К на месяц без камісій»
€10К, красавік-жнівень 2023
— Здымаў з красавіка да жніўня гатоўку ў замежным банкамаце з карты «Альфа Банка» (пакет Black). З кожнай карты можна зняць да €2,5 на месяц без камісій — думаю, сумарна за паўгода я зняў €10К.
На маёй беларускай карце засталося яшчэ каля €20K, я працягну ёю карыстацца для аплаты тавараў і паслуг. Тое, што зняў, я паклаў на рахунак у нямецкім банку — аплачваю з гэтых грошай арэнду і карыстаюся ў тых выпадках, калі патрабуецца замежная карта.
Паколькі я клаў невялікія сумы грошай, то банк ніякіх дакументаў на іх у мяне не патрабаваў.
Чытайце таксама:
«Часам гэта можа быць лэвэл даўн». Што з працай і заробкамі ў беларускім ІТ-сектары
Айцішнік з'ехаў у Польшчу на паўтара месяца, а вярнуўся дахаты «дармаедам». Як так атрымалася?
