Udar hałavoju? Byłyja futbalisty-prafiesijanały majuć značna bolšuju ryzyku raźvićcia demiencyi
Vyniki daśledavańnia, jakoje praviali vučonyja Notynhiemskaha ŭniviersiteta, śviedčać ab tym, što ŭ byłych prafiesijnych futbalistaŭ ryzyka raźvićcia niejrakahnityŭnych rasstrojstvaŭ u try razy vyšejšaja, čym u nasielnictva ŭ cełym.
Jak śviedčać daśledavańni, vysokaja ryzyka niejradehienieratyŭnych rasstrojstvaŭ u prafiesijnych futbalistaŭ źviazanaja z praktykaju adbićcia miača hałavoju. Fota: www.vecteezy.com / Federico Caputo
Daśledavańnie praviali pa zamovie Anhlijskaj futbolnaj asacyjacyi i Asacyjacyi prafiesijnych futbalistaŭ.
Jak piša Spiegel, padobnyja vyniki atrymali i ŭ chodzie inšych daśledavańniaŭ. Tak, u 2019 hodzie vučonyja z univiersiteta Hłazha i spartyŭnaj kliniki Chempden (Hampden Sports Clinic) z Hłazha vyvučyli historyi chvaroby 7676 šatłandskich futbalistaŭ. Jany pryjšli da vysnovy, što ŭ futbalistaŭ pavyšanaja ryzyka śmierci ad demiencyi.
Daśledavańnie vučonych z Šviecyi pakazała, što ŭ futbalistaŭ-mužčyn ryzyka raźvićcia chvaroby Alchiejmiera i inšych niejradehienieratyŭnych zachvorvańniaŭ u paŭtara razu vyšejšaja, čym u nasielnictva ŭ cełym. Daśledčyki pisali, što pryčyna chavajecca ŭ praktycy adbićcia miača hałavoju.
Novaje daśledavańnie vučonych z univiersiteta Notynhiema pakazała, što ŭ 2,8% byłych prafiesijnych futbalistaŭ, achoplenych daśledavańniem, dyjahnastavali demiencyju ci inšyja niejradehienieratyŭnyja zachvorvańni. U toj čas jak u kantrolnaj hrupy hety pakazčyk skłaŭ 0,9%.
Heta značyć, što ŭ prafiesijnych futbalistaŭ, jakija prymali ŭdzieł u daśledavańni, amal u try z pałovaj razu vyšejšaja ryzyka mieć niejradehienieratyŭnyja zachvorvańni ŭ paraŭnańni ź inšymi ludźmi.
Jak adznačyła kiraŭnica miedycynskaha adździeła Anhlijskaj futbolnaj asacyjacyi Šarłota Koŭi (Charlotte Cowie),
«heta nadzvyčaj składany bok našaha sportu. Ale my imkniomsia da sumiesnaj pracy z zacikaŭlenymi bakami, kab dapamahčy pašyryć našy viedy ŭ hetaj śfiery z dapamohaj dalejšaha miedycynskaha i ekśpiertnaha analizu».
Adnak aktyvisty abvinavačvajuć Anhlijskuju futbolnuju asacyjacyju ŭ tym, što jana niedastatkova robić dla byłych prafiesijnych futbalistaŭ, jakija majuć niejrakanhnityŭnyja rasstrojstvy.
Vydańnie zhadvaje ab tym, što siamja pamierłaha Nobi Stajłza (Nobby Stiles) i šmat chto ź inšych paciarpiełych abviaścili ŭ kancy 2022 hoda, što padaduć ŭ sud na Anhlijskuju futbolnuju asacyjacyju.
Nobi Stajłz byŭ udzielnikam zbornaj Anhlii, jakaja pieramahła ŭ čempijanacie śvietu pa futbole ŭ 1966 hodzie. Jon pamior u kastryčniku 2020 hoda va ŭzroście 78 hadoŭ ad demiencyi.
Akramia taho, šerah byłych spartsmienaŭ ź Vialikabrytanii i krain Sadružnaści abjadnali svaje namahańni ŭ kalektyŭnym pazovie suprać svaich adpaviednych orhanaŭ kiravańnia, tak zrabili ŭ tym liku hulcy ŭ rehbi i futbalisty.
Daśviedčanaść ab strasieńni mazhoŭ u sporcie ŭzrasła paśla taho, jak u 2015 hodzie Nacyjanalnaja futbolnaja liha (ZŠA) vypłaciła 1 miljard dalaraŭ u jakaści kampiensacyi byłym hulcam ź nieŭrałahičnymi rasstrojstvami. Z ahulnaj sumy byli zroblenyja vypłaty tysiačam byłych hulcoŭ, jakija pakutavali i skardzilisia na nieŭrałahičnyja prablemy.
Miravaja damova pazbaviła lihu ad sudovaha pazovu praz abvinavačvańnie ŭ tym, što jana doŭhi čas chavała toje, što viedała ab suviazi pamiž strasieńniami mazhoŭ i čerapna-mazhavymi traŭmami. Byŭ stvorany śpiecyjalny fond, srodki jakoha skiravanyja na akazańnie pasłuh bolš za 20 000 piensijanieram, jakija pakutujuć ad takich zachvorvańniaŭ hałaŭnoha mozhu, jak chvaroby Alchiejmiera i Parkinsana, a taksama demiencyja.
U vyniku šerah spartovych orhanaŭ kiravańnia pierahledzieli svaje praviły adnosna vypadkaŭ, jakija mohuć pryvieści da strasieńnia mazhoŭ. Naprykład, na čempijanacie śvietu pa futbole FIFAdazvoliła jašče adnu zamienu zvyš limitu ŭ vypadku, kali hulec atrymaŭ traŭmu, što pryviała da faktyčnaha ci mierkavanaha strasieńnia mazhoŭ.
Čytajcie jašče:
Skleroz. Jak raspaznać jaho pieršyja prykmiety
Navukoŭcy zrazumieli, nakolki važny dla zdaroŭja i daŭhalećcia taŭryn
