Prasłuchoŭka i «chabar» ad KDB. Stała viadoma, jak sudzili eks-kiraŭnika achovy Łukašenki
Uletku 2020 hoda adbyŭsia adzin z samych rezanansnych sudovych pracesaŭ u historyi niezaležnaj Biełarusi. Na łavie padsudnych apynuŭsia Andrej Uciuryn, namieśnik dziaržsakratara Rady biaśpieki i były kiraŭnik Słužby biaśpieki Alaksandra Łukašenki. Pa spravie ab karupcyi jaho pasadzili na 12 hadoŭ. Belpol padzialiŭsia z vydańniem «Lusterka» tekstam prysudu Viarchoŭnaha suda, u jakim jość padrabiaznaści taho, dzie Uciuryn zachoŭvaŭ vialikija sumy hrošaj i jak siłaviki sačyli za fihurantami spravy.
Andrej Uciuryn. Fota: vsr.mil.by
Chto taki Andrej Uciuryn i za što jaho pasadzili?
Andrej Uciuryn uznačaliŭ Słužbu biaśpieki Alaksandra Łukašenki ŭ 2007 hodzie i kiravaŭ joju siem hadoŭ. U vieraśni 2014-ha Łukašenka vyzvaliŭ Uciuryna ad pasady i pryznačyŭ namieśnikam dziaržsakratara Rady biaśpieki.
Uviesnu 2019 hoda jaho zatrymali ŭ momant atrymańnia chabaru ad rasijskaha biznesoŭca. Paźniej Łukašenka paviedamiŭ, što Uciuryn «trapiŭ pad pryceł» śpiecsłužbaŭ, kali jašče znachodziŭsia na pasadzie načalnika Słužby biaśpieki samoha Łukašenki.
Sud nad Uciurynym prachodziŭ z krasavika pa lipień 2020 hoda. Čynoŭnika (kavalera ordena «Za słužbu Radzimie» i ŭładalnika miedala «Za biezdakornuju słužbu») pryznali vinavatym u atrymańni chabaraŭ na ahulnuju sumu 192 tysiačy dołaraŭ. Takija hrošy jamu płacili za łabiravańnie intaresaŭ pry pastaŭcy telekamunikacyjnaha abstalavańnia dla DVP MUS, u pryvatnaści dla turmy № 8 u Žodzinie. Uciurynu prysudzili 12 hadoŭ pazbaŭleńnia voli ŭ kałonii ŭzmocnienaha režymu, a taksama pazbavili zvańnia pałkoŭnika.
Pakarańnie były vysokapastaŭleny siłavik adbyvaje ŭ kałonii ŭ haradskim pasiołku Vićba Viciebskaj vobłaści. Usiaho pa «spravie Uciuryna» asudzili 16 čałaviek. Siarod ich — čynoŭniki Ministerstva finansaŭ, a taksama mieniedžary Nacbanka, BPS-Śbierbanka, Biełarusbanka, kiraŭnik «Biełtelekama», pradstaŭniki kamiercyjnych struktur. Akramia taho, terminy atrymali rasijskija biznesmieny, jakija davali chabary.
Usiaho ŭ datyčnych kanfiskavali bolš za 1,65 miljona dalaraŭ. Niekatorych fihurantaŭ «spravy Uciuryna» vyzvalili ŭ zale suda. Naprykład, pradstaŭnikoŭ rasijskich kampanij Vitala Harbačova i Uładzimira Kazancava, a taksama načalnika Hałoŭnaha ŭpraŭleńnia płaciežnaj sistemy i ličbavych technałohij Nacbanka Siarhieja Kudasava. Chtości vyjšaŭ daterminova, jak dyrektar «Biełtelekama» Siarhiej Sivadziedaŭ, asudžany na 7 hadoŭ kałonii. Jaho vyzvalili ŭ kastryčniku 2023 hoda.
Kolki hrošaj znajšli ŭ eks-načalnika achovy Łukašenki i dzie jon ich zachoŭvaŭ
Andreja Uciuryna zatrymali ŭ krasaviku 2019 hoda. Zychodziačy z materyjałaŭ prysudu, jon znachodziŭsia pad vartaj z 21 čysła taho ž miesiaca, ale KDB zajaviŭ pra heta tolki 4 traŭnia.
«Napiaredadni jon byŭ zatrymany z dokazami złačynstva pry atrymańni 148 600 dalaraŭ ZŠA ad pradstaŭnika rasijskaj kamiercyjnaj struktury «H» za sadziejničańnie ŭ prasoŭvańni jaje intaresaŭ u Respublicy Biełaruś», — paźniej davaŭ spravazdaču KDB.
Pad «pradstaŭnikom kamiercyjnaj struktury» mieŭsia na ŭvazie ŭładalnik rasiejskaj kampanii «Optyma-Inviest» Vital Harbačoŭ. Jon atrymaŭ dva hady kałonii ŭzmocnienaha režymu za daču chabaru sumaj «nie mienš za 190 tysiač dalaraŭ». Zrešty, rasiejec byŭ vyzvaleny ŭ zale suda — uličyli amnistyju i adbyty pad vartaj termin u SIZA KDB. Prykładna takuju ž sumu — 192 tysiačy dalaraŭ — siłaviki znajšli ŭ Andreja Uciuryna.
Skrynšot dakumienta prysudu Viarchoŭnaha suda Biełarusi pa «spravie Andreja Uciuryna». Dakumient pradastaŭleny Belpol
Cikava, što 148 600 dalaraŭ vyjavili pry zatrymańni. Pavodle tekstu prysudu, hrošy znachodzilisia ŭ aŭtamabili eks-ciełaachoŭnika Łukašenki. Jašče 30 800 dalaraŭ Uciuryn zachoŭvaŭ u siabie doma, 12 600 dalaraŭ — na pracy, u «słužbovym kabiniecie». Sud vyrašyŭ, što ŭsie hetyja srodki byli atrymanyja niezakonnym šlacham, i pastanaviŭ ich kanfiskavać na karyść dziaržavy.
Ale byli znojdzienyja jašče i asabistyja hrošy Uciuryna: 25 760 jeŭra vyjavili ŭ jaho doma i 18 400 dalaraŭ — na pracy. Sud pakinuŭ ich pad aryštam.
U prysudzie nie ŭdakładniajecca adras «słužbovaha kabinieta», u jakim Uciuryn zachoŭvaŭ bolš za 30 tysiač dalaraŭ. Mahčyma, jon znachodziŭsia ŭ budynku Administracyi prezidenta na vulicy Karła Marksa ŭ Minsku — tam bazujecca Dziaržaŭny sakrataryjat Rady biaśpieki.
Były namieśnik dziaržsakratara Rady biaśpieki Andrej Uciuryn (sprava) i inšyja fihuranty spravy padčas sudovaha pasiadžeńnia. 27 lipienia 2020 hoda. Fota: Tut.by
Adnosna hrošaj namieśnik dziaržsakratara Rady biaśpieki niekalki razoŭ mianiaŭ pakazańni, havorycca ŭ prysudzie:
«U sudovym pasiadžeńni Uciuryn A. A. źmianiŭ svaje pakazańni adnosna losu atrymanych niezakonna hrašovych srodkaŭ, zajaviŭšy pra toje, što 11 600 dalaraŭ ZŠA im było vydatkavana i vykarystana na svaje patreby, a tamu z vyjaŭlenych u jaho hrašovych źbieražeńniaŭ, atrymanych zakonnym čynam, prasiŭ pakryć paznačanuju sumu i pieraličyć jaje ŭ dachod dziaržavy».
Sud paličyŭ hetuju zajavu «niedakładnaj i niepaśladoŭnaj».
Taksama były vysokapastaŭleny čynoŭnik śćviardžaŭ, što źbiraŭ hrošy na budaŭnictva doma. Jon uziaŭ kredyt u Biełarusbanku na prykładna 60 tysiač dalaraŭ, a jahonaja žonka pazyčyła ŭ rasijskaha biznesmiena Anatola Malina jašče 300 tysiač. U 2020 hodzie Malin znachodziŭsia ŭ vyšuku ŭ Rasii z-za finansavaha machlarstva.
Jak KDB vioŭ fihurantaŭ «spravy Uciuryna»
Mabyć, siłaviki prasłuchoŭvali telefonnyja razmovy namieśnika dziaržsakratara Rady biaśpieki i inšych fihurantaŭ. Siarod rečavych dokazaŭ zhadvajucca «źviestki ab telefonnych złučeńniach» pamiž imi, zapisanyja na «aptyčnyja dyski». Akramia taho, adzin z chabaraŭ byŭ falšyŭkaj — fihurantu spravy pieradali hrošy, jakija naležać KDB.
Zdaryłasia heta ź Fieliksam Kaśpiarovičam — staršynioj praŭleńnia Biełaruskaha mižbankaŭskaha raźlikovaha centra (BMRC). Pa «spravie Uciuryna» jon atrymaŭ 7,5 hoda (ahulnaja suma chabaraŭ — 868 750 dalaraŭ).
Sam Kaśpiarovič u sudzie tak apisvaŭ svajo zatrymańnie. Za čatyry miesiacy da aryštu jon sustreŭsia z pradstaŭnicaj «mabilnaha servisu» Hannaj Turčynaj (zvyčajna mienavita hetaja žančyna pieradavała jamu hrošy ad dyrektara kampanii «Mabilny servis» Uładzimira Žylina). Kaśpiarovič, jaki ŭ kancy 2017 hoda pierajšoŭ na pracu ŭ Biełaruski mižbankavy raźlikovy centr, patłumačyŭ Turčynaj, što ich zvyčajny paradak pracy (adkaty za kantrakty Nacbanka) ciapier užo nieaktualny, i prapanavaŭ prypynić adnosiny.
Ale ŭ śniežni Turčyna raptam pačała zasypać Kaśpiaroviča prapanovami «zakryć papiaredni pieryjad» — heta značyć pieradać jašče adzin chabar za raniejšyja pasłuhi. Fieliks Kaśpiarovič spačatku nie chacieŭ brać hrošy. Adnak Turčyna nastojvała. Žančyna navat pryjšła na pracu da jaho i pakinuła zapisku: maŭlaŭ, choča sustrecca i dać jamu hrošy. Jon pahadziŭsia.
29 śniežnia 2018 hoda Hanna Turčyna sustrełasia z Kaśpiarovičam i pieradała jamu 20 tysiač dalaraŭ. Čynoŭnik pakłaŭ hrošy ŭ zaplečnik i padniaŭsia ŭ kvateru baćkoŭ. U hety momant jamu patelefanavała Turčyna i paprasiła znoŭ vyjści na vulicu, bo chacieła jašče niešta skazać. Tam mužčyna byŭ zatrymany rabotnikami KDB.
20 tysiač dalaraŭ, jakija Turčyna pieradała čynoŭniku, u prysudzie apisvajucca jak hrošy, «atrymanyja Kaśpiarovičam u ramkach apieratyŭna-vyšukovaha mierapryjemstva i jakija padlahajuć viartańniu ŭ KDB Respubliki Biełaruś».
Turčyna prachodziła pa spravie ŭ jakaści śviedki. Na sudzie jana raskazaała, što ŭ kancy 2018 hoda napisała jaŭku z pavinnaj i «atrymała zadańnie» ad KDB.
Čytajcie taksama:
Čym zajmajecca ŭ kałonii były kiraŭnik słužby biaśpieki Alaksandra Łukašenki Andrej Uciuryn
Zaŭčasna vyzvalili byłoha dyrektara «Biełtelekama». Jon davaŭ pakazańni na Uciuryna
