Dekaracyja zamiest novaha centra ŭłady. Što stała jasna ź pieršaha dnia pracy UNS?
Siensacyi nie adbyłosia: jak usie i čakali, Łukašenka abrany staršynioj Usiebiełaruskaha narodnaha schodu (UNS). Ciapier farmalna ŭ jaho dva tytuły. Jahonamu vyłučeńniu na novuju pasadu spadarožničaŭ taki chvałaśpieŭ delehataŭ, jakoha nie čuli za ŭsie minułyja 30 hadoŭ. Usio heta mocna nahadała časy brežnieŭščyny, piša na «Radyjo Svaboda» Valer Karbalevič.
U abstanoŭcy sakretnaści i pavyšanych zachadaŭ biaśpieki
Usiebiełaruski narodny schod, jaki abvieščany ŭ Biełarusi najvyšejšaj formaj narodaŭładździa, pačaŭ pracu ŭ abstanoŭcy nie tolki pavyšanych (navat nadzvyčajnych) zachadaŭ biaśpieki, ale i niejkaj małazrazumiełaj sakretnaści.
Achoŭvajuć schod try tysiačy siłavikoŭ. U HUUS Minharvykankama razhornuty apieratyŭna-situacyjny štab. Dla abarony UNS zadziejničanyja narady AMAPu, sapiorna-piratechničnyja hrupy, hrupy supraćdziejańnia bieśpiłotnikam.
Hramadski transpart nie spyniajecca la Pałaca Respubliki, dzie prachodzić pasiadžeńnie UNS. Aficyjnyja infarmacyjnyja resursy da apošniaha chavali, kali miełasia raspačacca praca schodu. Tranślacyja pasiadžeńnia UNS nie była paznačanaja ŭ prahramie pieradač dziaržaŭnych telekanałaŭ. Usio heta nahadała tajemnuju inaŭhuracyju Łukašenki ŭ 2020 hodzie.
To-bok na čas pracy UNS u stalicy faktyčna ŭviedziena niejkaje nadzvyčajnaje stanovišča. «Narodny» schod baicca narodu? Čaho aścierahajucca ŭłady? Adkaz na hetaje pytańnie daŭ Alaksandr Łukašenka bolš jak miesiac tamu, 18 sakavika: «Staŭki asobnych našych źbiehłych i Zachadu — na toje, kab pastaracca jak maha bolš pryŭnieści dezarhanizacyju i razvał padčas pasiadžeńnia i pryniaćcia rašeńnia. My takoha padarunku im padnieści nie pavinny».
Jaki farmat pramovy Łukašenki
Što da samoha schodu, to jon pačaŭ pracu tolki ŭ druhoj pałovie dnia. Takim čynam, «najvyšejšy orhan narodaŭładździa» budzie pracavać navat nie dva, a tolki paŭtara dnia. Zrešty, bolš i nie treba.
Cikava, što spačatku vystupiŭ Łukašenka, a tolki paśla hetaha zaćvierdzili paradak dnia. Atrymlivajecca, što jahonaja pramova była pa-za paradkam dnia pracy schodu.
Da kanca nie zrazumieła, jak traktavać jahony vystup. Dla pryvitalnaj pramovy jon zanadta daŭhi. Sam Łukašenka skazaŭ zahadkavuju frazu: «Upieršyniu pasłańnie prezidenta, ź jakim pa našaj Kanstytucyi kiraŭnik dziaržavy pavinien źviartacca da naroda i parłamientu raz za hod, budzie ahučana padčas usienarodnaha forumu, što stanie ŭžo štohadovaj tradycyjaj».
Adnak aficyjnyja resursy nie nazyvajuć heta pasłańniem. Pres-słužba Łukašenki adznačaje, što heta byŭ «vystup». BiełTA nazyvaje jaho taksama «vystupam», a jašče «pramovaj», «Biełaruś siehodnia» — «ustupnym słovam».
Što heta było nasamreč, zastałosia zahadkaj. Prapahandysckija słužby tak i nie damovilisia zahadzia, jak heta nazvać. Choć u spravie padrychtoŭki UNS było šmat naradaŭ.
Pra što kazaŭ Łukašenka
Što da źmiestu vystupu, tut možna vyłučyć niekalki žanraŭ. Najpierš byŭ chvałaśpieŭ UNS i jahonym delehatam. Padkreślivałasia histaryčnaść momantu. «Siońniašniaja padzieja faktyčna dzielić historyju palityčnaha žyćcia krainy na «da» i «paśla», — kaža Łukašenka. Ale sam farmat, «pusty» paradak dnia mocna abiascenili hetyja zajavy.
Davoli vialiki akcent byŭ zrobleny na padziei 2020 hoda. Sa zrazumiełaj traktoŭkaj. Ale sam fakt zvarotu ŭ vystupie, jaki pretenduje na kanceptualnaść, da taho narodnaha vybuchu vielmi pakazalny. Nie tolki dla naroda, ale i dla Łukašenki tyja padziei — niejki punkt adliku, viacha, traŭmatyčny rubiež, jaki prosta niemahčyma abyści.
Vyklikaje cikavaść jahonaje čarhovaje tłumačeńnie tych padziej. Łukašenka kaža, što «nie było realnych sacyjalnych pryčyn dla miaciažu i revalucyjnych nastrojaŭ», bo ŭ Biełarusi niama vialikaha padziełu na bahatych i biednych, žyć biełarusy stali značna lepš za ŭzrovień «čarki-skvarki», «siońnia amal 60% siabie adnosiać da siaredniaha kłasa».
Tut treba zaŭvažyć, što Łukašenka nie moža vyjści za miežy savieckich padručnikaŭ, marksisckaj traktoŭki pryčyn revalucyj jak formy kłasavaj baraćby. Nasamreč biełaruski pratest 2020 hoda byŭ jakraz vystupam taho samaha «siaredniaha kłasa». Ciapierašniamu ŭładaru navat u hałavu nie prychodzić, što narod moža pratestavać nie tolki praź biednaść — z ekanamičnych pryčyn. Što, zadavoliŭšy pieršapačatkovyja patreby, ludzi mohuć zmahacca za hramadzianskija, palityčnyja pravy, što byvajuć u historyi «revalucyi hodnaści».
Šmat uvahi ŭ vystupie Łukašenki było addadziena krytycy Zachadu i abhruntavańniu pavarotu Biełarusi ŭ svajoj zamiežnaj palitycy ad Jeŭropy na Ŭschod i Poŭdzień. Musić, jon adčuvaje, što vostry kanflikt z susiedziami, adrynańnie Biełarusi ad Jeŭropy, jeŭrapiejskaj spadčyny, sproba sajuzu z krainami, dalokimi ad biełarusaŭ pa hieahrafii, kultury, relihii, cyvilizacyi — usio heta vyklikaje pytańni navat siarod jahonych prychilnikaŭ. Tamu i daŭ volu svaim kanśpirałahičnym pabudovam pa demanizacyi ZŠA i krain ES.
Narešcie, samaje hałoŭnaje, dziela čaho, ułasna, moža i byŭ sklikany hety UNS. Heta adnym razam adśviatkavać vyniki 30-hodździa kiravańnia Łukašenki. Niekalki razoŭ jon prahavorvaŭ frazy: «U hod našaha 30-hodździa», «30 hadoŭ suvierennaha šlachu» i inš. Jak i možna było čakać, vyniki byli nazvanyja vybitnymi, usie pakazčyki šmatkroć vyraśli, Biełaruś idzie ad pieramohi da pieramohi, nijakich prablem u krainie nie zastałosia. I zrazumieła, dziakujučy kamu takija bliskučyja vyniki. Tut varta tolki zaŭvažyć, što za 30 hadoŭ uvieś śviet nieparaŭnalna źmianiŭsia, varta pahladzieć choć by na toj ža Kitaj.
Treba adznačyć taksama, što byŭ zrobleny akcent na suvierenitecie Biełarusi. Pra sajuz z Rasijaj było skazana, ale adnoj karotkaj frazaj. Pry tym było zajaŭlena, što nie budzie «nijakich pahłynańniaŭ i źlićciaŭ», a heta naŭrad ci spadabajecca rasijskim šavinistam.
Recydyŭ brežnieŭščyny
Jak usie i čakali, Łukašenku abrali na staršyniu UNS. Ciapier farmalna ŭ jaho dva tytuły. Jahonamu vyłučeńniu na hetuju pasadu spadarožničaŭ taki chvałaśpieŭ delehataŭ, jakoha nie čuli za ŭsie minułyja 30 hadoŭ. Voś i dačakalisia «kultu asoby».
Pryčym, choć by dziela praformy, mahli b pahulać u alternatyvu, vyłučyć jašče adnu kandydaturu, jakuju-niebudź nikomu nie viadomuju asobu. Maŭlaŭ, u nas ža demakratyja, sapraŭdnaje narodaŭładździe. Ale nie, Łukašenka byŭ biezalternatyŭnym kandydatam. Mocna apiokšysia ŭ 2020 hodzie, jon ciapier baicca ryzykavać. A raptam i ciapier prahałasujuć za jakuju-niebudź druhuju Śviatłanu Cichanoŭskuju.
Darečy, pavodle infarmacyi kiraŭnika padlikovaj kamisii, Łukašenka abrany na staršyniu UNS «bolšaściu hałasoŭ». To-bok nie adnahałosna. Tamu niedaremna Łukašenka pabajaŭsia hulać u kankurentnyja vybary, choć upeŭniena zajaŭlaŭ: «Tut sabralisia łukašysty». Vidać, navat siudy prabralisia vorahi.
Uvohule, usio heta nahadvaje brežnieŭščynu. Burnyja apładysmienty, usieahulny publičny «adabrams», dva tytuły (jak u Leanida Brežnieva), razdźmuchvańnie kultu. I ŭsio heta na kantraście ź niemaładym viekam uładara, jaŭnymi prablemami sa zdaroŭjem (chrypły hołas, ciažkaja chada).
Pra što śviedčyć skład Prezidyuma UNS?
Davoli važny pakazčyk miesca i roli UNS u palityčnaj ijerarchii Biełarusi — skład Prezidyuma schodu.
Namieśnikam staršyni UNS abrany Alaksandr Kosiniec. Raniej jon zajmaŭ vysokija pasady, byŭ kiraŭnikom Administracyi prezidenta. Ale potym trapiŭ u apału, paŭhoda byŭ biez pracy, faktyčna śpisany ŭ archiŭ. Farmalnaja pasada pamočnika Łukašenki — heta hanarovaja ssyłka.
Pryznačeńnie takoha čałavieka namieśnikam staršyni UNS aznačaje, što nasamreč, niahledziačy na pafasnyja kamplimienty na adras schodu, Łukašenka hety instytut aceńvaje nie vielmi vysoka, jak dekaracyju. Inakš hetuju pasadu zaniaŭ by niejki siłavik.
Toje samaje možna skazać i pra skład Prezidyuma schodu. UNS budzie źbiracca raz na hod. U pierapynkach pamiž pasiadžeńniami jahonyja funkcyi pavinien vykonvać Prezidyum. Napiaredadni vykazvałasia mierkavańnie, što voś hety orhan — Prezidyum UNS — stanie ciapier centralnym instytutam, da jakoha pačnie pieraciakać realnaja ŭłada. Što heta niešta kštałtu Rady biaśpieki, u jakuju ŭvachodziać kiraŭniki asnoŭnych viedamstvaŭ, najpierš siłavych. Ci štości padobnaje da Palitbiuro CK kampartyi ŭ savieckija časy. I siarod čalcoŭ Prezidyuma UNS varta šukać postać, jakaja moža stać pierajemnikam Łukašenki.
Adnak realny skład Prezidyuma UNS abvierh takija mierkavańni. Tudy pryznačyli («vybrali») asobaŭ ź siaredniaha składu namienkłatury. Tolki kiraŭnikoŭ Bresckaj i Hrodzienskaj abłaściej možna adnieści da biurakratyčnych «ciažkavahavikoŭ».
Kali ŭžo paraŭnoŭvać z savieckim časam, to heta chutčej nahadvaje nie Palitbiuro, a Prezidyum Viarchoŭnaha Savieta BSSR. To-bok absalutna dekaratyŭny orhan, jaki pavinien farmalna pradstaŭlać rehijony (vobłaści), roznyja sacyjalnyja hrupy. Tam nie budzie ludziej z uładnymi ambicyjami.
Taki skład nie moža pretendavać na niejki kavałak ułady, na rolu jašče adnaho kiroŭnaha centra. Zroblena ŭsio, kab na hetym šerym tle ŭzvyšałasia fihura staršyni, jaki i budzie kiravać ad imia i samoha UNS, i jahonaha Prezidyuma.
Čytajcie taksama:
Hałasavańnie za Łukašenku i Kosinca zrabili nie adnahałosnym
«Jana ŭ štanach vyjdzie, rubanie». Łukašenka prapanavaŭ u prezidenty niečakanuju kandydaturu
«Dy jon usich zakałupaŭ!» Upieršyniu ŭ Łukašenki źjaviŭsia namieśnik. Chto jon — Alaksandr Kosiniec?
Łukašenka stanie staršynioj UNS adnačasova z prezidenctvam. Namieśnikam budzie Kosiniec
Krajnie chrypły Łukašenka pačaŭ vystup na UNS z vajaŭniča antyzachodniaj rytoryki
Chto jana, delehatka UNS z samaj aryhinalnaj pryčoskaj? FOTAFAKT
