Ihar Buzoŭski vyzvaleny ad pasady namieśnika kiraŭnika Administracyi prezidenta pa ideałohii «ŭ suviazi ź pierachodam na inšuju pracu». Hetaja pasada likvidavanaja.
«Naša Niva» publikuje letašni artykuł pra historyju žyćcia byłoha kiraŭnika BRSM, abnaviŭšy niekatoryja źviestki.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»
Fota Siarhieja Hudzilina.
Jak Buziuki stali Buzoŭskimi
Budučy ideołah naradziŭsia ŭ vioscy Kašalova, za niekalki kiłamietraŭ ad Navahrudka. Proźvišča redkaje dla miascovaści, dyj uvohule dla Biełarusi.
Adkul uzialisia Buzoŭskija na Navahradčynie? «Jak raskazvaŭ muž, raniej było proźvišča Buziuk. Kali ŭ 1920-ja pryjšli palaki,usia radnia pierapisalisia na polski ład, — uzhadvaje ciotka ideołaha Lidzija Buzoŭskaja. — A jak palaki syšli, usie znoŭ stali Buziukami (Buzukami), i tolki adzin zastaŭsia Buzoŭskim». Šlachietnaje proźvišča pakinuŭ sabie dziadula ideołaha.
Lidzija Kanstancinaŭna žyvie ŭ Navahrudku. Jana była zamužam za dziadźkam Ihara Buzoŭskaha, ale moža raskazać i pra baćku ideołaha Ivana Ivanaviča.
«Kali majmu mužu było try hady, a Vani — siem, pamior baćka. Ich vychoŭvała adna maci. Jana ŭsio žyćcio pracavała dajarkaj na fiermie. Siamji było vielmi ciažka, tamu da pracy chłopcy byli pryvučanyja z samaha dziacinstva. Treba i na aharodzie paśpieć, i małatkom niešta zrabić», — kaža jana. Los nie malavaŭ pierad chłopcami asablivych pierśpiektyvaŭ, ale budučynia pieraŭzyšła ŭsie samyja śmiełyja čakańni.
«Moj muž vučyŭsia lepš za Vaniu, ale tamu dapamoh los», — tłumačyć Lidzija Kanstancinaŭna.
Baćka ŭ orhanach
Kali Ivan Buzoŭski viarnuŭsia z vojska, jaho adrazu pastavili staršynioj sielsavieta ŭ Nalibakach. Niaviestka kaža, što za Ivana nibyta zamoviŭ słova staršynia miascovaha, Kašaloŭskaha, sielsavieta.
Dalej — bolš. U Buzoŭskaha nie było nijakich upłyvovych svajakoŭ, jakija mahli b ciahnuć jaho navierch, ale nieŭzabavie jon pastupiŭ u Maskvu na jurydyčny fakultet, chaj i na zavočku.
Adzinaj atrymanaj adukacyjaj u jaho na toj momant była škoła ŭ susiedniaj vioscy.
Nastupnaje pryznačeńnie było jašče bolš pierśpiektyŭnym. U siaredzinie 1970-ch Ivan Buzoŭski staŭ pieršym sakratarom Navahrudskaha rajkama kamsamoła — tahačasnaha BRSM. A praź niekalki hadoŭ kančatkova syšoŭ pracavać u KDB.
«Ludzi z KDB vielmi ŭtojlivyja. Ja spačatku chacieła niešta pytać, a paśla dumaju: navošta mnie heta? Kali ja zamuž vychodziła za jahonaha brata, to pra mianie jany ž usio vyvučyli», — sa śmiecham uzhadvaje Lidzija Buzoŭskaja.
Viera, žonka Ivana, vyvučyłasia na buchhałtara. Kali baćka pajšoŭ pracavać u «orhany», u siamji ŭžo hadavaŭsia Ihar. Jahonym miescam naradžeńnia paznačana Kašalova, ale jašče niemaŭlatam jaho pieravieźli ŭ Navahrudak. U rodnuju viosku chłopiec viartaŭsia na leta da babuli.
Baćkoŭskaja chata čynoŭnika staić dahetul, jaje vykarystoŭvaje jak lecišča jahonaja stryječnaja siastra.
Dziacinstva Ihara Buzoŭskaha było niespakojnym. U škołu jon pajšoŭ u Navahrudku, dzie ŭ miascovym KDB słužyŭ baćka, ale paśla daviałosia pajeździć pa Biełarusi. Navahrudak, Hrodna, Vaŭkavysk, znoŭ Hrodna, Minsk… Ivana Ivanaviča pierakidvali ź miesca na miesca, jon cełymi dniami ščyravaŭ na čekisckaj rabocie, chatniaja haspadarka była na žoncy.
Tym časam u Ihara naradziłasia siastra. Volha advučyłasia na ekanamista, ciapier adkryła svaju spravu.
Buzoŭskija zaŭsiody dapamahali svajakam. «Jany nikoli nie pakidali ŭ biadzie. I kali pamior moj muž, i kali dačka trapiła ŭ avaryju… Kožny dzień Ivan Ivanavič vaziŭ ježu ŭ reanimacyju, štodzień, bolš za miesiac», — uzhadvaje Lidzija Kanstancinaŭna.
Vajskovaja słužba ciahnułasia niadoŭha
Skančvaŭ škołu Ihar u Minsku. Kali nadyšoŭ čas vyrašać, kudy pastupać, chłopiec pajšoŭ u Minskaje vyšejšaje vajskovaje kamandnaje vučylišča. Hetaje rašeńnie było samastojnym ci jon prosta pajšoŭ šlacham baćki ŭ siłaviki? Pra svoj vybar prafiesii Buzoŭski nie raskazvaŭ nikoli.
Tak ci inakš, advučyŭšysia i adpracavaŭšy hod na aficerskaj słužbie, Ihar viarnuŭsia ŭ Navahrudak. «Aficerskaja praca była Iharu niedaspadoby», — uzhadvaje ciotka.
Małady čałaviek uładkavaŭsia va ŭpraŭleńnie adukacyi Navahrudskaha rajvynkama. Buzoŭski znajšoŭ siabie ŭ Centry pazaškolnaj pracy. Byŭ psichołaham u škole i PTV, uznačaliŭ adździeł sacyjalna-piedahahičnaj i psichałahičnaj raboty.
U Navahrudku jon i ažaniŭsia, maładyja pasialilisia ŭ žonki. Darečy, adziny syn Buzoŭskich, Andrej, pastupiŭ u Vyšejšy staličny kaledž suviazi.
Syn ideołaha Andrej Buzoŭski.
Inicyjatyŭnamu, u ramkach sistemy, maładomu čałavieku nie dali zastacca ŭ pravincyi. U kancy 1990-ych jon staŭ pamočnikam sakratara CK Biełaruskaha patryjatyčnaha sajuza moładzi, zatym papracavaŭ u moładzievym centry «Junactva», u junackim chakiejnym kłubie «Załataja šajba»…
A paśla apynuŭsia na BT. U 2002-m Buzoŭski staŭ namieśnikam kiraŭnika dyrekcyi pramocyi Biełteleradyjokampanii. Adździeł zajmaŭsia farmiravańniem sietki viaščańnia BT, a Ihar adkazvaŭ za suviazi z hramadskaściu.
Dla taho, kab pierajści na kiraŭničyja pasady, Buzoŭskamu nie chapała «cyvilnaj» adukacyi. U Biełarusi bolšaść patencyjnych čynoŭnikaŭ pastupała ŭ Akademiju kiravańnia, ale ideołah pajšoŭ inšym šlacham. Jon abraŭ Akademiju dziaržaŭnaj słužby pry prezidencie Rasii.
U 2003-m Buzoŭski narešcie apynuŭsia ŭ navastvoranym BRSMie. Try arhanizacyi abjadnalisia pad hetaj nazvaj, kab być uvasableńniem dziaržaŭnaj moładzievaj palityki.
U BRSM Buzoŭskaha zrabili druhim sakratarom. Sajt arhanizacyi nazyvaŭ jaho inicyjataram akcyj «Za!», «Ačyścim Internet ad brudu», «Kvietkavaja revalucyja pa-biełarusku».
Karjera ruchałasia paśpiachova, bo ŭ 2005-m jaho pieraviali daradcam u hałoŭnaje ideałahičnaje ŭpraŭleńnie Administracyi prezidenta. Tut Buzoŭski-małodšy zatrymaŭsia na piać hadoŭ.
Vychavalnik maładych čekistaŭ
Čym zajmaŭsia Buzoŭski-starejšy? Imiony kadebešnikaŭ, navat samych vysokich, redka fihurujuć u presie. Praca patrabuje cišyni. Ale Ivan Ivanavič «zaśviaciŭsia».
U nižnim šerahu Ivan (sprava) i Ihar Buzoŭskija.
«Paśla prachodžańnia škoły KDB pa linii źniešniaha nazirańnia ja byŭ nakiravany ŭ 7-je ŭpraŭleńnie… Maim niepasrednym kiraŭnikom byŭ Ivan Buzoŭski, načalnik adździeła KDB, — pisaŭ były rabotnik śpiecsłužb Alaksandr Rabiec, jaki ŭ 2000-ja ŭciok ź Biełarusi i paprasiŭ u Jeŭrasajuzie palityčny prytułak.
«Nas pryciahvali nie tolki dla baraćby z kryminałam, ale i dla pracy na mitynhach… Nas aryjentavali na lidaraŭ apazicyi. Nazirańnie i dakład za ich dziejańniami. A taksama za aktyŭnymi ŭdzielnikami akcyj»,— raskazvaŭ Rabiec.
Ciapier ad aktyŭnaj pracy ŭ śpiecsłužbach Ivan Buzoŭski adyšoŭ. «Ja ŭžo na piensii, — raskazvaŭ niekalki hadoŭ tamu pałkoŭnik. — Ale pracuju ŭ Instytucie nacyjanalnaj biaśpieki krainy, a taksama ŭznačalvaju vieteranskuju arhanizacyju, jakaja zajmajecca vychavańniem maładych čekistaŭ».
Instytut nacyjanalnaj biaśpieki (INB) pry KDB — taja samaja ŭstanova, na terytoryi jakoj u centry Minska byŭ ustalavany «pomnik čekistam» z bareljefnaj vyjavaj Fieliksa Dziaržynskaha.
Aktyŭnaści starejšamu Buzoŭskamu nie zajmać — na papiarednich prezidenckich i parłamienckich vybarach jon zapisvaŭsia ŭ vybarčuju kamisiju.
Letaś «pradstaŭnik dziaržbiaśpieki Ivan Buzoŭski» navat vystupaŭ na prafsajuznaj spartakijadzie. Sprabavaŭ svaje siły ŭ biljardzie, ale staŭ tolki 19-m z 25 udzielnikaŭ.
Čym zapomnicca Buzoŭski ŭ BRSM?
U 2010 Ihar Buzoŭski ŭznačaliŭ BRSM — moładzievuju arhanizacyju, jakaja naličvaje paŭmiljona čalcoŭ.
Pad jaho kiraŭnictvam prajšli dva zapaminalnyja fłeš-moby. Kala ŭvachodu na Kamaroŭku aktyvisty praviali pierfomans «Śpiecyjalna dla NTV!». Jany ŭstalavali impravizavany televizar z zastaŭkaj «Aściarožna! Śmiardzić kanał NTV!». Infarmacyjnaja nahoda — dakumientalny film «Chrosny baćka», pryśviečany Alaksandru Łukašenku. Darečy, u efiry «NTV-Biełaruś» film tak i nie pakazali.
Akramia taho, na tle hazavych vojnaŭ pamiž Biełaruśsiu i Rasijaj aktyvisty praviali ździeklivuju akcyju «Dapamožam, čym možam, rasijskamu «Hazpromu».
Raniej sajuz damohsia taho, što pry pastupleńni ŭ VNU siłavych struktur pry inšych roŭnych pieravaha addajecca abituryjentu z rekamiendacyjaj ad BRSM. Bolš za toje, Łukašenka prapanoŭvaŭ uličvać rekamiendacyju BRSM pry pracaŭładkavańni ŭ pravaachoŭnyja orhany.
Balučaje pytańnie — dziaržaŭnaje finansavańnie arhanizacyi. Z dnia zasnavańnia BRSM Łukašenka pieryjadyčna ŭzdymaje pytańnie ab samaakupnaści arhanizacyjaj. Z 2010 datacyi ź biudžetu pieravysili $20 miljonaŭ.
Na krytyku, što BRSM źjadaje praktyčna ŭvieś abjom finansavańnia na maładziožnuju palityku, Buzoŭski zajaŭlaŭ, što jaho arhanizacyja zaŭsiody padtrymlivała idei prezidenta i ŭrada.
«Kamsamoł — naša płoć i kroŭ»
Ihar Buzoŭski atrymaŭ vajskovuju adukacyju, ale, pa słovach svajakoŭ na małoj radzimie, kudy bolš jamu padabałasia być masavikom-zabaŭnikam. Ci ŭdałosia jamu znajści supolnuju movu z moładździu?
Niekalki hadoŭ tamu jon zajaŭlaŭ, što BRSM adkryŭ kala 500 błohaŭ, kab supraćstajać «brudu i chłuśni, jakaja raspaŭsiudžvajecca ŭ sietcy». Adnak sam Buzoŭski tak i nie staŭ aktyŭnym karystalnikam sacyjalnych sietak. Zrešty, lubuju infarmacyju pra jaho na sajtach niezaležnych vydańniaŭ z zadavalnieńniem kamientuje armija prychilnikaŭ: «Ihar Buzoŭski — sapraŭdy hodnaja kandydatura! Pośpiechaŭ jamu i vysokich dasiahnieńniaŭ!», «Novyja pryznačeńni — novyja płany. Novyja pierśpiektyvy. Spadziajusia, što čynoŭniki nie padviaduć», «Novyja ludzi — novyja idei! Žadajem pośpiechu i vysokich dasiahnieńniaŭ!».
Na krytyčnyja pytańni ad moładzi lidar BRSM reahuje davoli rezka. Kali na adnoj z sustreč student padniaŭ pytańnie, ci patrebny abaviazkovy pryzyŭ u vojska, Buzoŭski jaho adrazu asadziŭ: «Kab utrymlivać prafiesijnaje vojska, treba ź siabie apošnija štany źniać. Kali da ciabie damoj uvarviecca złačyniec, ty što, budzieš čakać prafiesijnuju armiju? Kožny mužčyna pavinien umieć abaranić svaju siamju. I kali niešta zdarycca, to ŭziać zbroju i vajavać za svaju Radzimu».
Pra siabie Buzoŭski kaža, što jon «nie tusoŭščyk». Jamu kudy kamfortniej kazać pra arhanizacyju z pryviazkaj da kamsamoła. «Heta naša płoć i kroŭ», — zajaviŭ jon u adnym ź intervju.
…Doŭhija hady simvałam rodnaj vioski Kašalova było vielizarnaje dreva, jakoje rasło na skryžavańni z darohaj na Navahrudak. U jaho honar navat nazvali prypynak— «Dub».
Adnak u dreva trapiła małanka, i jano prapała. Miascovyja žychary sprabavali pasadzić novy dub, ale ŭsio marna. Tady da spravy padklučyŭsia BRSM. Pavodle zadumy Buzoŭskaha, dub musiŭ stać simvałam pierajemnaści kamsamoła, jaki «vytrymaŭ, abnaviŭsia i siońnia dziejničaje jak BRSM».
Na ŭračystuju pasadku pryjechaŭ i baćka Buzoŭskaha. «Takim instrumientam, jak rydloŭka, jon vałodaje virtuozna»,— adznačała miascovaja presa. «Lubić u nas pakrasavacca Ivan Ivanavič», — śmiajucca ziemlaki.
Uračystaja cyrymonija skončyłasia, ideołahi raźjechalisia. A simvał pierajemnaści znoŭ zasoch.
«Naša Niva» — krynica jakasnaj infarmacyi i bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆ «NN»* * *
Ihar Buzoŭski
Naradziŭsia ŭ 1972 u vioscy Kašalova Navahrudskaha rajona. Skončyŭ Minskaje vyšejšaje vajennaje kamandnaje vučylišča (1993) i Rasijskuju akademiju dziaržaŭnaj słužby pry prezidencie Rasii (2005).
U 1993—1994 słužyŭ aficeram u vojsku, u 1994—1998 pracavaŭ u Centry pazaškolnaj raboty ŭpraŭleńnia adukacyi Navahrudskaha rajvykankama.
U 1998—2002 zajmaŭ kirujučyja pasady ŭ moładzievych hramadskich arhanizacyjach, u 2002—2003 pracavaŭ na BT, u 2003—2005 — druhi sakratar CK BRSM.
U 2005—2010 pracavaŭ daradcam u Administracyi prezidenta, u 2010—2014 — pieršy sakratar CK BRSM. U 2014—2016 — namieśnik kiraŭnika Administracyi prezidenta.
Žanaty, maje syna.
