«Ščyraja razmova» — farmat, jaki adroźnivajecca ad kolišnich ołdskulnych pres-kanfierencyj prykładna hetaksama, jak fudbłohier adroźnivajecca ad Łary Kinha.
U Rasii hety farmat vykarystoŭvajecca nie dla taho, kab Pucin skazaŭ niešta istotnaje, a mienavita dla taho, kab jon niečaha nie skazaŭ. U momanty, kali kazać asabliva niama pra što, dobrych navin niama. Simulacyja pracuje idealna: kali na fonie proćmy balučych prablem zapuścić u vialikuju zału tabar ščaślivych dziadziečak u pinžakach, jakija ŭnutrana śvieciacca svaim dziaržaŭnym dabrabytam, navat dva prablemnyja pytańni ad «vorahaŭ» ahulny nastroj nie źmieniać. Tym bolej kali rabić heta z razmacham, z žyvymi ŭklučeńniami z Murmanska, Kałuhi i Uładzivastoka, z hramadzianami, jakija sikajucca ad ščaścia, što zaraz skažuć niešta Uładzimiru Uładzimiraviču. Kraina prasiakajecca adčuvańniem dabrabytu i stabilnaści. Va ŭsiakim razie tyja jaje miescy, što znachodziacca ŭ radyusie 3-ch mietraŭ ad uklučanych televizaraŭ.
Papiarednija biełaruskija «razmovy» całkam układalisia ŭ farmat: sutnasna žurnalistam nie było pra što raspaviadać paśla.
Ale hetym razam praz sustreču byŭ raspaŭsiudžany jaŭny i prosty mesidž: zhortvańnie biełarusizacyi.
Na maju dumku, hetaja teza była nie tolki asnoŭnaj, ale i adzinaj vyrazna artykulavanaj. Biełaruski ŭniviersitet nie patrebny, u Kurapatach lažać, mahčyma, achviary nacystaŭ, restaracyja ŭ Kurapatach nie parušaje zakona, u joj možna pamianuć zabitych, a «biełyja kryžy» mohuć prybrać.
Ale hałoŭnaje — jaŭny i prosty adkaz na pytańnie pra Dzień Voli. Arhanizatary šyrokaha śviatkavańnia 100-hodździa BNR byli ŭpeŭnienyja, što sabataž praviadzieńnia śviata ŭ hetym hodzie na stadyjonie «Dynama» — vynik bajaźlivaści čynoŭnikaŭ. Vyjaviłasia, rašeńnie pryniataje na samym viersie. Łukašenka skazaŭ: na Banhałor.
I nie treba padmanvacca, jak heta paśpieli zrabić niekatoryja ahladalniki. Maŭlaŭ, prezident nie skazaŭ «nie», jon skazaŭ «nie ciapier». Jon nie mieŭ na ŭvazie, što jon suprać univiersiteta, BNR i biełaruskaj movy, jon mieŭ na ŭvazie, što z hetym nie treba śpiašacca, a dziejničać varta cichieńka, pavolna, krok za krokam. Dyk voś, jak na mianie, bolš jaŭnaj i hrubaj admovy, čym u piatnicu, vykazać niemahčyma. Vas nie adkłali na paślazaŭtra. Vas pasłali, prabačcie, na Banhałor. U biełaruskaj palityčnaj kultury heta adna z samych kryŭdnych form ukazańnia na miesca. Jak zaŭvažyŭ inšy ahladalnik, Łukašenka, razvažajučy pra Paźniaka, movu i BNR, narešcie pakazaŭ siabie takim, jakim my ŭsie jaho dobra viedajem, biez hrymu i prydumak daradcaŭ ź jeŭrapiejskaha viektara.
Banhałoru, jaki nastupiŭ u Biełarusi, jość dva mahčymyja tłumačeńni.
Tłumačeńnie pieršaje: Alaksandr Ryhoravič vydatna razumieje, što, kali dapuścić šyrokaje śviatkavańnie 101-hodździa BNR na stadyjonie «Dynama» ŭ pieradvybarny hod ź niavyrašanymi pytańniami na źniešnim kirunku, moža adbycca jakaja-niebudź niepraduhledžanaja arhanizatarami niespadziavanka. Tut dastatkova tuzina raździetych pa pojas «nacyjanalistaŭ», jakija na telekamiery pazihujuć i pakryčać što-niebudź drennaje pra słavianskich bratoŭ. A paśla siaduć u tyja ž mikraaŭtobusy, na jakich pryjechali telekamiery, i źniknuć u nieviadomym napramku. I ŭsio, hleba dla ratavańnia bratoŭ na terytoryi susiedniaj Biełarusi stvoranaja, možna rychtavać vajennaje ŭmiašalnictva.
Dy i naohuł: Kisialovu i Niezyharu musić być vielmi pryjemna, što «na Biełarusi» «papryciskali» narešcie «nacyjanalistaŭ». Ci nie dla taho ŭsio rabiłasia?
Druhaja pryčyna moža być vyklučna ŭnutranaj: u vybarčy hod treba prybrać ludziej z vulic i prymusić zabycca pra toje, što płoščy i stadyjony ŭ pryncypie prydatnyja dla vialikich hramadskich akcyj ci palityzavanych śviataŭ.
U suviazi z hetym u 2019-m ja vanhuju rezkaje abvastreńnie prablem z arhanizacyjaj kancertaŭ na adkrytym pavietry, usich hetych śviataŭ ježy i dobraj muzyki. Ludzi musiać siadzieć doma i rychtavacca da hałasavańnia, niama čaho im rabić pierad scenaj u samym centry horada, za try kroki ad pracoŭnaj rezidencyi prezidenta, tym bolš razahretymi ałkaholem i basami z kałonak.
Zbolšaha ŭsich tych, chto ščyra tapiŭ za biełarusizacyju, za nacyjanalnuju adukacyju ŭnutry krainy, za movu i kulturu, čarhovym razam skarystali. Byli da času — dali krychu svabody. Pryjšlisia nie ŭ temu — abaznačyli maršrut na Banhałor. Što rabić? Žyć dalej.
Ja ž upeŭnieny, što arhanizatary śviatkavańnia BNR heta rabili nie tamu, što heta možna. I ahułam vielmi vierna napisaŭ Źmicier Daškievič u svaim FB pra spravy Božyja i spravy ludskija: «Treba rabić toje, što pravilna i što ŭ tvajoj mocy. Nad tym ža, što nie ŭ tvajoj mocy, jość Kamu čuvać».
