87-hadovaja Hanna Drobyšava, Dubroŭka, Dobruski rajon, Homielskaja vobłaść. Fota «Radyjo Svaboda»
Ź viaskovaj carkvy skrali cudatvorny abraz. Jon naležyć 87-hadovaj viernicy. Złačyncu złavili, vinu jon pryznaŭ. Ale ikonu śledztva addało nia ŭłaśnicy, nie viaskovaj carkvie, a Homielskaj japarchii BPC Maskoŭskaha patryjarchatu. Carkoŭnaje kiraŭnictva nia choča viartać abraz ułaśnicy, piša «Radyjo Svaboda».
«Heta rejderski zachop ikony!», — aburany ŭnuk Hanny Daniłaŭny Drobyšavaj, jaki na sudzie pradstaŭlaje jaje intaresy.
«Babulki na kaleniach stajali pierad pradstaŭnikami japarchii — prasili viarnuć abraz u viosku. U adkaz pačuli chamstva», — kaža svajačka ŭłaśnicy ikony.
Što heta za abraz, adkul jon uziaŭsia?
Žychary vioski Dubroŭki (Dobruski rajon, Homielskaja vobłaść) nie sumniavajucca: ikona Maci Božaj «Skorapasłušnicy» cudatvornaja. Kažuć, jana nia raz dapamahała viaskoŭcam ad chvarobaŭ i niahodaŭ. Da jaje jeździli pałomniki.
«Adna žančyna pryvoziła da ikony śmiarotna chvoraha syna. Potym telefanavała nam i płakała — jon adužaŭ», — uschvalavana apaviadajuć viaskoŭcy.
Ciapier jany hurtam chodziać u sudy, kab «adbić» abraz u Homielskaj japarchii, viarnuć u svaju carkvu.
Abraz XIX stahodździa, napisany na Novym Afonie. Eksperty acanili jaho ŭ 10 tysiač rubloŭ. Relikvija pierachodziła ŭ spadčynu ŭ siamji Drobyšavych. 87-hadovaj Hańnie Daniłaŭnie jana zastałasia ad maci.
Da 1950-ch hadoŭ u Dubroŭcy była carkva. Potym jaje razhramili kamunisty. Častku abrazoŭ ludzi zabrali sabie.
«Jość versija, što mienavita hetuju ikonu, «Maci Božuju Skorapasłušnicu», miascovyja vykupili ŭ kamunista — jon ź jaje zrabiŭ pieraharodku ŭ sutareńniach», — kaža miascovy śviatar pratajarej Iaan.
Hadoŭ dvaccać tamu viaskoŭcy vyrašyli pabudavać carkvu — za svaje hrošy. Na sudzie jany padkreślivajuć: Pravasłaŭnaja carkva hrošy na budaŭnictva nie davała, sami stavili chram za achviaravańni roznych ludziej. U novy chram Hanna Daniłaŭna zaniesła na prośbu ludziej cudatvorny abraz — kab malilisia na słužbach i ŭ śviaty.
Da budaŭnictva carkvy viaskoŭcy malilisia ŭ domie Hanny Daniłaŭny. I pensijanerka, i jaje svajaki, adnaviaskoŭcy (ciapier jany śviedki ŭ sudzie) kažuć: ikonu carkvie nie addavali, nie daryli, Homielskaja japarchija BPC MP nia maje na jaje nijakich pravoŭ. Ale davieści svaju racyju žychary Dubroŭki pakul nia zdoleli, choć pisali kalektyŭnyja zvaroty ŭ Homielskuju japarchiju, u kiraŭnictva BPC, u Śledčy kamitet.
Śledztva pryznała, što abraz naležyć Hańnie Daniłaŭnie, i jana stała paciarpiełaj u spravie ab kradziažy. Ale abraz zastaŭsia ŭ Homielskaj japarchii.
«Na kaleniach stajali, prasili — viarnicie nam «Skorapasłušnicu», choć na śviata!», — ledź nia płačuć babulki.
Jak ikonu spačatku skraŭ złodziej, a potym śledčyja addali japarchii
25 vieraśnia ikonu «Maci Božaja Skorapasłušnica» skraŭ biełarus, jaki ciapier žyvie ŭ Maskvie. Jon «pracavaŭ» na zamovu kalekcyjaneraŭ. Na sajtach cerkvaŭ Biełarusi šukaŭ abrazy, zdymki pakazvaŭ kalekcyjaneram dla acenki. Małady čałaviek vypraŭlaŭsia na «spravu» ŭ viaskovyja cerkvy. U jahonaj bijahrafii — šeść takich kradziažoŭ.
Na «Skorapasłušnicy» jaho złavili. Paśla kradziažu abraza złodziej schavaŭ jaho na miascovych mohiłkach. I tudy ž nočču vyklikaŭ taksi. Taksista naściarožyŭ dziŭny vyklik. Razam z taksi na mohiłki pryjechała milicyja. Złodzieja schapili. Ikonu zabrali jak «rečavy dokaz». Paśla zakančeńnia śledztva abraz addali nia ŭłaśnicy, a Homielskaj japarchii.
«Jany skarystali svoj administracyjny resurs i ŭpłyŭ!» — padazraje Valer Drobyšaŭ, unuk ułaśnicy ikony.
Viaskoŭcy napieraboj apaviadajuć na sudzie pra lubimy abraz. Jany ŭpeŭnienyja: złodzieja tamu i złavili tak chutka, što «Skorapasłušnica» nia choča pakidać ichnuju viosku. «Raniej ikonu ŭžo zabirała ad nas carkoŭnaje kiraŭnictva. Ledź jaje viarnuli, sa skandałam, jaki praz pahałosku dajšoŭ da ŭsiaho pravasłaŭnaha śvietu! Viarnuli — i nie paznali. Jana paciamnieła. Tak, vidać, ikona nie chacieła być u inšym miescy. A ŭ našaj carkvie jana znoŭ paśviatleła», — uzhadvajuć babulki.
Abraz daŭno ŭžo «ŭziało na voka» carkoŭnaje kiraŭnictva
Śviedkaj na sudzie vystupała Volha Sierdziukova, žycharka Dubroŭki. Jana paćviardžaje, što abraz naležyć mienavita Hańnie Drobyšavaj i zastaŭsia joj ad maci ŭ spadčynu.
«Carkvie jana ikonu nie daryła. Prosta pryniesła, kab malilisia. Kali my pabudavali carkvu — vialiki budynak — my ž musili tam malicca», — kaža pensijanerka.
Raniej starastaj u viaskovaj carkvie była Raisa Sivakova. Jana padrabiazna raskazała na sudzie, jak ikonu ŭ ich užo zabirali carkoŭnyja jararchi hadoŭ dziesiać ci bolš tamu.
«Nu na jakich takich umovach Hanna Daniłaŭna pieradała ŭ carkvu ikonu? Ni na jakich! Pryniesła, kab my malilisia. Kazała mnie, kab ja bierahła abraz. I ŭsie ludzi tak mnie kazali: «Hladzi, bieražy ikony!»», — apaviadaje pensijanerka.
Ciapierašni japiskap Homielski i Žłobinski Ściafan u toj čas słužyŭ u Karmie (Dobruski rajon).
«Jon nami apiekavaŭsia. Pryjaždžaŭ u kamandziroŭki. Niejak ubačyŭ našu «Skorapasłušnicu» i skazaŭ prybrać jaje, bo jana kaštoŭnaja. A my nie raźbiralisia — pryhožaja ikona dy i ŭsio. My ž pačatkoŭcy byli ŭ viery i va ŭsim. Ikonu adnieśli da mianie ŭ chatu — ja žyvu pobač z carkvoj. Potym znoŭ pryjechaŭ Ściafan da mianie, z manaškami. I kaža, što jany buduć budavać u Karmie manastyr, i chočuć, kab naša ikona naviedała manastyr. Ja kažu: «Baciuška, ja nie mahu vam ikonu addać, bo jana nie maja. Mahu sabrać ludziej — i vy ź imi vyrašajcie». U vyniku jany ikonu zabrali, abiacali, što tolki na dva tydni. Prajšło dva tydni. My kažam: «Addajcie našu ikonu», a Ściafan kaža: «Kudy addać? U toj vaš chleŭ?» Pajechali my da jaho ŭ Karmu, kab usio ž taki zabrać abraz. A jon razzłavaŭsia i nakryčaŭ na nas. I nie addaŭ ikonu. Dva hady nie addavaŭ», — apaviała starasta carkvy.
Jana kaža, što dva tyja hady ŭsialak ciarpieła praz stračanuju dla vioski ikonu. «Mianie padazravali, što heta ja niedzie ikonu padzieła, što pradała jaje, što za tyja hrošy kupiła dačce kvateru — čaho tolki ja nie naciarpiełasia! Pajechali my znoŭ ikonu ŭ Karmu zabirać. Kažam Ściafanu: «Dabrasłavicie, ikonu chočam zabrać!». A jon u adkaz: «Boh pomač». Jany našu ikonu tam užo pryładzili, prykrucili na šruby, našy mužyki pryjechali z zašrubkami, kab jaje adkrucić. I nia možam zabrać, bo jany ŭsio molacca i molacca. My kažam: «Addajcie ikonu, nam na pracu treba jechać!» A jany: «Nie, my jašče nie damalilisia». I tut padjechali krutyja chłopcy na «Mersedesie» z čarnihaŭskimi numarami. I na našych mužykoŭ: «Chłopcy, što vam tut treba?» Našy — uciakać. I tak nie zabrali abraz. Ale potym pajšła chvala, pahałoska — až da Kijeva dajšła. I Arystarch, były homielski japiskap, skazaŭ addać nam «Skorapasłušnicu». Tady my jaje narešcie zabrali. I bierahli», — raskazała Raisa.
«Adpuścicie abvinavačanaha — my budziem malicca za jaho!»
U sudzie pačalisia sprečki bakoŭ. Dziaržaŭny abvinavaŭca, prakuror Dobruskaha rajonu Pavieł Čyrykaŭ zajaviŭ, što abvinavačany pryznaŭ vinu, i paprasiŭ sud pakarać jaho pazbaŭleńniem voli na try z pałovaj hady. Los ikony jon paraiŭ vyrašyć u «paradku hramadzianskaha sudovaha spravavodztva», a pakul pakinuć «Skorapasłušnicu» u Homielskaj japarchii «na adkaznym zachavańni».
Pradstaŭnica Homielskaj japarchii juryskonsult Lesia Čyrva vystupiła z chadajnictvam pazbavić Hannu Daniłaŭnu Drobyšavu statusu paciarpiełaj u spravie, bo nie dakazana, što jana źjaŭlajecca ŭłaśnicaj ikony.
«U carkvie byŭ vopis majomaści, i pavodle apisanaha ikona naležyć carkvie, a nie fizyčnym asobam», — zaznačyła juryskonsult. Jana zaznačyła, što, mahčyma, da taho času jak viaskovuju carkvu razhramili kamunisty, ikona naležała miascovamu chramu, a viaskoŭcy «raściahnuli abrazy pa chatach». Tamu «Skorapasłušnica», na dumku pradstaŭnicy japarchii, — majomaść Pravasłaŭnaj Carkvy.
Sud adchiliŭ chadajnictva juryskonsulta.
Paciarpiełaja, Hanna Daniłaŭna, vykazałasia pra pakarańnie dla złodzieja.
«Jakoje pakarańnie? Chaj što chočuć, toje robiać, choć siońnia chaj jaho vypuściać, aby nam ikonu addali», — skazała pensijanerka.
«A my budziem malicca za jaho!», — vyhuknuli viaskoŭcy z zali.
Lesia Čyrva padtrymała pazycyju prakurora što da pakarańnia złodzieja pazbaŭleńniem voli.
«Rašeńnie sudu padarvie vieru nia tolki ŭ spraviadlivaść, ale i ŭ Boha»
Vystupiŭ i zakonny pradstaŭnik paciarpiełaj Valer Drobyšaŭ.
«U sudzie zasłuchali pakazańni śviedkaŭ — śviataroŭ. Usie jany zacikaŭlenyja ŭ zavałodańni ikonaj asoby i padparadkoŭvajucca Homielskaj japarchii. Hramadzianski pazoŭnik (Homielskaja japarchija. — RS) nie padaŭ nivodzin dakument, jaki b paćviardžaŭ, što Hanna Drobyšava pieradała skradzienyja ŭ Dubroŭcy ikony Homielskaj japarchii. Taksama japarchija nie pradstaviła dakumenty na prava vałodańnia ikonaj. Prašu pryniać rašeńnie viarnuć ikonu zakonnaj ułaśnicy, kab prychadžanie vioski Dubroŭki dy inšyja vierniki mahli i dalej malicca śviatym abrazam, jakija jany zachavali dziakujučy viery», — vykazaŭsia Valer Drobyšaŭ.
Jon prasiŭ nie karać złodzieja stroha, bo ikona tak i nie viarnułasia da zakonnaj ułaśnicy.
Jon adkazaŭ juryskonsultu japarchii, što vopis majomaści — heta nie dakument, jaki daje prava ŭłasnaści na ikonu.
Sud planuje vynieści rašeńnie ŭ spravie 15 krasavika. Viaskoŭcaŭ bolš, čym los złodzieja, chvaluje, ci vierniecca da ich «Maci Božaja Skorapasłušnica».
«Jak my prasili japarchiju viarnuć nam ikonu! Na kaleniach. 22 listapada było śviata hetaj ikony. Prasili: choć na adzin dzień dajcie! Nie dali», — biadujuć babulki.
Prychadžanie nie majuć pretenzijaŭ da svajho śviatara i ŭ adzin hołas kažuć: «U nas taki baciuška! Na jaho tolki malicca možna!».
Chočuć jany malicca i praz zastupnictva «Maci Božaj Skorapasłušnicy». Los abraza budzie vyrašać sud.
