Apošnija niekalki hadoŭ amierykanskija dypłamaty i špijony pačali skardzicca na simptomy tak zvanaha havanskaha sindromu — tajamničaha paškodžańnia mozha, vyklikanaha, chutčej za ŭsio, mikrachvalovaj zbrojaj nakiravanaha dziejańnia. Ciapier viadučyja amierykanskija ekśpierty paćvierdzili, što niekatoryja krainy ŭ apošni čas sapraŭdy zajmalisia stvareńniem takoj zbroi.
U 2004 hodzie pratatyp takoj zbroi, što atrymaŭ nazvu Medusa, byŭ stvorany amierykanskaj kampanijaj dla marskoj piachoty. Raspracoŭniki źbiralisia zrabić nastolki małuju zbroju, kab jaje možna było źmiaścić u mašynie. Jana pavinna była časova vyvodzić čałavieka sa stroju, ale pry hetym imaviernaść śmierci ci chraničnaj traŭmy pavinna była być nizkaj, piša Guardian.
Pry hetym navukoŭcy, painfarmavanyja nakont stanu prajekta, kažuć, što jon byŭ zhornuty praź nieetyčnaść ekśpierymientaŭ na ludziach. Adnak isnujuć źviestki, što pytańnie etyki nie spyniła inšyja krainy — Rasiju i, mahčyma, Kitaj. Jak śćviardžaje Džejms Džardana, amierykanski nieŭrołah i daradčyk urada padčas adnoj z uspyšak havanskaha sindromu, takuju zbroju raspracoŭvali jašče ŭ byłym Savieckim sajuzie. Paśla jaho raspadu Rasija i jaje susiednija krainy-sajuźniki adnavili pracu nad mikrachvalovaj zbrojaj.
Što datyčycca Kitaju, u hetaj krainie taksama raspracoŭvali pryłady nakiravanaj enierhii, kab ź ich dapamohaj vyvučać strukturu roznych materyjałaŭ. Takuju technałohiju možna adaptavać dla vykarystańnia ŭ jakaści zbroi. Druhaja vialikaja ŭspyška havanskaha sindromu siarod amierykanskich dypłamataŭ i aficeraŭ raźviedki jakraz adbyłasia ŭ 2018 hodzie na terytoryi Kitaja.
Ekśpiertu zabaroniena dakładna raspaviadać pra toje, u jakoj krainie raspracoŭvajecca zbroja jakoha typu. Ale Džardana śćviardžaje, što novaja zbroja pracuje na mikrachvalovych častotach i moža parušać pracu mozha, pry hetym čałaviek nie budzie adčuvać anijakaj piakoty.
Leŭ Sadoŭnik, były kiraŭnik kampanii WaveBand, što stvaryła pratatyp mikrachvalovaj zbroi Medusa, paćviardžaje, što takaja zbroja nie pavinna była być vialikaj. Zrobleny jaho śpiecyjalistami aparat nie byŭ dastatkova mocnym, kab jaho praca vyklikała doŭhaterminovyja prablemy sa zdaroŭjem. Sadoŭnik tłumačyć, što dla amierykanskich kampanij isnuje šmat abmiežavańniaŭ nakont ispytaŭ novych miechanizmaŭ na žyviołach i ludziach, ale takich abmiežavańniaŭ niama ŭ Rasii. Pa mierkavańniu ekśpierta, heta adna z pryčyn taho, čamu Rasija, jak jon ličyć, dasiahnuła bolšaha pośpiechu ŭ pracy ź mikrachvalovaj zbrojaj.
