Pierajezd na zachad Ukrainy
Źjechać va Ukrainu ŭ 2021 hodzie było śviadomym rašeńniem Alaksieja. Pierajazdžaŭ jon da siastry, adrazu ŭładkavaŭsia kurjeram.
Žyć va Ukrainie chłopcu padabałasia: zavioŭ siabroŭ, kupiŭ mašynu i matacykł.
Usio źmianiłasia z pačatkam vajny. Alaksiej ź siastroj vyrašyli pakinuć Kijeŭ i pierajechali na zachad Ukrainy. Tam pasialilisia ŭ siabroŭ.
— Ja pierajazdžaŭ va Ukrainu žyć, budavaŭ płany. U Kijevie ŭsio zastałosia, — raspaviadaje Alaksiej. — Ja nie čakaŭ, što budzie vajna — pieršyja dva tydni było strašna, asabliva kali byli ŭ Kijevie, čuŭ streły vajskovaj techniki.
Vyrašyli pierabracca ŭ Chmialnicki, siońnia heta adzin z samych biaśpiečnych haradoŭ va Ukrainie. Dumaŭ tam pieračakać vajnu, vałancioryŭ, jak i mnohija ŭkraincy. Dapamahaŭ viazać sietku i vaziŭ miachi ź piaskom.
Tak vałanciory va Ukrainie platuć maskirovačnuju sietku. Fota: Michaił Tananka
Alaksiej raspaviadaje, što ŭ Chmialnicki ludzi masava jechali z usioj Ukrainy. Pavodle jaho słoŭ, tam nie było vajskovych abjektaŭ. Adziny streł rasijanie zrabili pa naftabazie.
— Staŭleńnie z boku ŭkraincaŭ da mianie było dvajakaje. Z adnaho boku šmat pytańniaŭ — čamu biełarus znachodzicca va Ukrainie, a z druhoha — dziakavali za dapamohu. Pracy ŭ Chmialnickim nie było, adziny varyjant dla zarobku — heta taksi.
Pravierka na miažy i ŭdar u žyvot
Urešcie Alaksiej pryniaŭ rašeńnie źjechać z Ukrainy. U jaho skončylisia hrošy, a vajavać jon nie płanavaŭ. Kaža, heta nie jaho vajna, ale padtrymlivaje ŭkraincaŭ, jakija abaraniajuć svaju krainu.
— Pryniaŭ rašeńnie źjazdžać, chacieŭ ubačyć rodnych u Biełarusi, jakich daŭno nie bačyŭ. 4 sakavika ŭziaŭ bilet na ciahnik u polski Pšemysl i pajechaŭ.
Pryhody pačalisia na miažy. Alaksiej raspaviadaje, što na miažy ŭ Šehiniach pry praviercy dakumientaŭ va ŭkrainskich pamiežnikaŭ źjavilisia pytańni, źviazanyja ź jaho vidam na žycharstva i dziejnaściu va Ukrainie.
— Mnie adrazu kazali, što bolš za ŭsio pytańniaŭ u pamiežnikaŭ na ŭkrainska-polskaj miažy, ale ja nie dumaŭ, što ŭsio budzie adbyvacca ŭ takoj maniery. Spačatku spytali, na jakich padstavach ja znachodžusia va Ukrainie i jak atrymaŭ vid na žycharstva. Potym vyvieli ŭ tambur, sa mnoj była jašče adna biełaruska i ŭkrainiec.
Pryjšoŭ niejki načalnik źmieny, pačaŭsia vobšuk i pravierka telefona. Mnie skazali, što ja zastajusia dla dalejšaj pravierki.
Paŭtary hadziny ŭkrainskija słužby praviarali telefon Alaksieja i znajšli zapis za 2015 hod, dzie chtości drenna vykazaŭsia pra Ukrainu.
— Źjaviłasia šmat pytańniaŭ. Ja im patłumačyŭ, što ničoha suprać Ukrainy nikoli nie kazaŭ. Tym bolš ja pryjechaŭ u hetuju krainu žyć u 2021 hodzie i mianie ŭsio zadavalniała. Potym mianie zaviali ŭ niejki pakoj. Imhnienna pačalisia maralny cisk i ahresija.
Znoŭ usie rečy stali praviarać i pačalisia pytańni: kudy jedu, čamu nie zastajusia vajavać i h. d. Skazaŭ, što pačałasia vajna i ŭ mianie nie było pracy, pryniaŭ rašeńnie źjazdžać. Paśla jany znajšli moj vajskovy bilet, jaki mnie vydali ŭ Biełarusi z-za abmiežavańniaŭ pa zdaroŭi. Dziaŭčyna-pamiežnik skazała, što tady ja pajedu, jak miasa ŭ Maryupal.
A potym padyšoŭ ich hałoŭny vyšybała i skazaŭ: «Napeŭna, ciabie daŭno nie p***ili». Šturchnuŭ mianie i ŭdaryŭ u žyvot. I hutarka praciahnułasia.
Dziŭna, ale ŭ mianie stali pytacca pra znachodžańnie biełaruskich vojskaŭ la miažy. Ale jak ja mahu heta viedać? Potym pryjšoŭ jašče niejki supracoŭnik, pahladzieŭ telefon i skazaŭ, kab mianie adpuścili — ničoha na mianie niama.
Ukrainski himn i «aŭtohraf» u pašparcie
Kala dźviuch hadzin Alaksieja pratrymali ŭ punkcie propusku. Naprykancy da biełarusa padyšła dziaŭčyna-pamiežnik i spytałasia, ci viedaje jon himn Ukrainy. Alaksiej nie viedaŭ, tady jamu prapanavali vyvučyć jaho.
— Pryjšłosia vučyć niekalki radkoŭ. Pračytaŭ i skazaŭ, što bolš nie viedaju. Užo źbiralisia adpuskać, jak naprykancy pamiežnica pakinuła paznaku ŭ maim pašparcie: «Słava Ukrajini».
Ciahnik, u jakim ja jechaŭ u Pšemysl, usio jašče stajaŭ na ŭkrainskaj miažy. Zajšoŭ, i my pajechali.
Nieŭzabavie Alaksiej trapiŭ na polski bok miažy. Tam ź im razmaŭlali pamiežniki Polščy, spytali, kudy nakiroŭvajecca i što budzie rabić dalej.
— Vizy ŭ mianie nie było, ale prapuścili, jak i inšych uciekačoŭ z Ukrainy. Paśla pierasiačeńnia miažy adlahło.
Viadoma, asadak zastaŭsia. Ja razumieju: kali było b za što da mianie tak čaplacca, to heta jašče možna pryniać. Ale kali na pustym miescy — niepryjemna. Vajna — heta strašna, ludzi stanoviacca złymi.
Staŭleńnie da Ukrainy z-za situacyi na miažy ŭ mianie nie źmienicca. Unutry siabie ja budu jaje padtrymlivać. Spadziajusia, vajna chutka skončycca i ja viarnusia ŭ Kijeŭ.
Andrej Stryžak: «Dyskryminacyja biełarusaŭ pa pašparcie i nacyjanalnaści — heta nadoŭha»
MOST paprasiŭ prakamientavać takija pavodziny ŭkrainskich pamiežnikaŭ zasnavalnika fondu BYSOL Andreja Stryžaka, jaki dapamahaje represavanym biełarusam vyjechać ź Biełarusi i Ukrainy.
— Situacyja z pašpartami i ździekami ź biełarusaŭ na miažy lažyć u płoskaści pravavoha pola. Treba abskardzić pravaparušeńnie ŭ sudzie i patrabavać adnaŭleńnia spraviadlivaści.
Adnak heta tolki adzin bok miedala. Druhi — u tym, što ŭ situacyi vajny kantralavać dziejańni kožnaha kankretnaha pamiežnika składana, asabliva kali hety pamiežnik straciŭ rodnych z-za rakietnaj ataki z terytoryi Biełarusi.
Kali adyści ad pryvatnych vypadkaŭ pieravyšeńnia paŭnamoctvaŭ, pravaparušeńniaŭ i złačynstvaŭ asobnych słužbovych asob, to vysnovy dosyć sumnyja.
U cełym dyskryminacyja biełarusaŭ pa pašparcie i nacyjanalnaści — heta nadoŭha. Na biełarusach taŭro ahresaraŭ, i da nas jašče vielmi doŭha staŭleńnie budzie prachałodnym va ŭsim śviecie.
Tamu treba rabić jak maha bolš, kab heta taŭro ź biełarusaŭ ścierci. I być hatovymi da taho, što pryjdziecca adstojvać svaje pravy.
Heta asabliva kryŭdna dla tych biełarusaŭ, jakija vystupali suprać Łukašenki i vajny, a ciapier atrymlivajuć i za Łukašenku, i za vajnu. Adnak žyćcio takoje, jakoje jość, i my pavinny dziejničać u hetych umovach.
P. S. U biełaruskim konsulstvie patłumačyli, što kali staronki z asabistymi źviestkami i fatahrafijaj (32—33 staronka) nie zakranutyja, to pašpartam možna karystacca. Kali źjavicca mahčymaść, pašpart varta zamianić pa miescy žycharstva ŭ Biełarusi.
