Žanočaja kałonija. Fota: «Viasna»
Volhu pachavali 23 śniežnia ŭ Salihorskim rajonie, dzie jana žyła da kałonii. Na pachavańni była jaje dačka-studentka, rodnyja, siabry… Jaje muža, jaki znachodzicca ŭ SIZA Mahilova, raźvitacca z žonkaj nie adpuścili.
— Viedaju, što siabroŭki telefanavali ŭ DVP (Departamient vykanańnia pakarańniaŭ), prasili dazvolić jamu pabyć na raźvitańni, ale dziažurny adkazaŭ: «Vy ž razumiejecie, jaho nichto nie adpuścić». Jon prapanavaŭ asabista pryjechać da načalnika na pryjom, — raspaviadaje toj samy znajomy Alaksiej. — Ale zrazumieła, što, kali treba rychtavacca da pachavańnia, nichto nie pajedzie 200 kiłamietraŭ, kab, chutčej za ŭsio, znoŭ pačuć admovu.
Pa słovach znajomaha, prablemy sa zdaroŭjem, a dakładniej z sercam, u Volhi ź dziacinstva. Hadoŭ dziesiać tamu jaje praapieravali i zamianili sardečny kłapan. Niahledziačy na heta, žančyna była vielmi žyćciaradasnym čałaviekam.
— Joj dali hrupu invalidnaści, i jana ŭvieś čas jeździła na kansultacyi da kardyjachirurha, — apisvaje situacyju surazmoŭca. — Akramia taho, joj treba było pastajanna prymać preparat dla razredžvańnia kryvi i sačyć za MNA — hety pakazčyk adkazvaje za zhuščalnaść kryvi. Kali jon vysoki, to moža zdarycca kryvaciok. Kali nizki — u kryvi ŭtvarajucca tromby.
Alaksiej kaža, što raz, a časam i dvojčy na tydzień Volha zdavała analizy, kab sačyć, u jakim stanie jaje kroŭ:
— Analiz jana zvyčajna rabiła ranicaj, a hadziny da 12:00 užo byŭ hatovy vynik. Zychodziačy z hetaha, jana razumieła, kolki tabletak treba prymać. Darečy, paśla apieracyi Volha nastolki časta byvała ŭ paliklinicy, što ŭ niejki momant, kab jana nie traciła čas, miedsiastra z učastka sama stała joj telefanavać i paviedamlać vyniki. Kali Volha trapiła ŭ SIZA ŭ Žodzina, rezultaty analizaŭ joj časam paviedamlali tydni praz dva, kali ŭ ich užo nie było nijakaha sensu.
«Źjaviŭsia znajomy i prapanavaŭ dapamahčy z zakryćciom spravy»
Volha i jaje siamja žyła va ŭłasnym domie ŭ adnoj ź viosak Salihorskaha rajona. Volha pracavała vychavacielkaj u dziciačym sadzie, a jaje muž Juryj uznačalvaŭ ekśpierymientalnuju bazu ŭ miascovaj sielskahaspadarčaj arhanizacyi.
— Uvosień 2021-ha jon pryvioz sabie na ŭčastak kub abo dva bietonu, jaki nibyta byŭ vypisany na bazu. Jak raspaviadała mnie Volha, jon chacieŭ niešta zrabić kala kuratnika, — uspaminaje znajomy. — Praź niejki čas Juryju prapanavali pasadu ŭ adnym z SVK. Jon pahadziŭsia, ale jaho pryznačeńnie spadabałasia nie ŭsim, i pačalisia hanieńni. Tady ž i vyjšła na śviet situacyja ź bietonam. Jura skazaŭ, što hatovy ŭsio apłacić, heta było 1200 rubloŭ, ale spravu ŭžo zaviali.
Išoŭ čas, sprava zastavałasia adkrytaj, ale historyja zacichła. Alaksiej kaža, što ŭ niejki momant źjaviŭsia były kaleha Juryja i prapanavaŭ dapamohu z zakryćciom spravy.
— Za dapamohu jon paprasiŭ dźvie tysiačy dalaraŭ. Volha jamu dała hetyja hrošy. Čas išoŭ, ale ničoha nie mianiałasia, — tłumačyć naš surazmoŭca. — Potym jon pryjechaŭ da Volhi jašče raz i paviedamiŭ, što treba jašče piać tysiač. Jana patelefanavała mužu, jon skazaŭ ničoha nie davać, ale znajomy nastolki pierakanaŭ Volhu, što jana nabrała mamie i paprasiła pryvieźci joj hetuju sumu. Zatym Volha z hetym mužčynam pajechali ŭ Minsk pa niejkim adrasie. Volha zastałasia ŭ mašynie, a znajomy kudyści pajšoŭ, nibyta pieradavać hrošy. Paźniej na sudzie hety čałaviek zajaviŭ, što nikomu ničoha nie davaŭ, a prosta padmanvaŭ, kab vyciahnuć u siamji hrošy.
Paśla toj pajezdki, kaža Alaksiej, znajomy źnik, a situacyja z kryminalnaj spravaj Juryja tak i nie źmianiłasia. U śniežni 2021-ha muža i žonku zabrali ŭ DFR.
— Volhu dapytvali niekalki hadzin. Nie vypuskali ni ŭ tualet, ni leki vypić, choć jana sardečnica, i prymać tabletki joj treba pa raskładzie, — nie chavaje emocyj mužčyna. — Toj dzień skončyŭsia tym, što Volhu adpuścili, a Juru pavieźli ŭ IČU. Jana paśpieła tolki źjeździć dadomu, kab pryvieźci jamu tabletki, tamu što ŭ jaho prablemy ź ciskam. Z toj pary jon za kratami. U kancy vosieni jaho sudzili i dali try z pałovaj hady.
«Kali jaje rodnyja patelefanavali ŭ abłasnuju balnicu, im paviedamili, što Volhu pryvieźli ŭ ciažkim stanie»
Apielacyja pa spravie Volhi prajšła ŭ kancy vieraśnia. Doktar, jakaja apieryravała jaje, u sud pryjechać nie zmahła.
— Ale jana napisała list, u jakim adznačyła, što z takim dyjahnazam, jak u Volhi, joj nielha znachodzicca ŭ miescach pazbaŭleńnia voli. Heta moža paciahnuć za saboj latalny vynik, — adznačaje Alaksiej. — Jaje mama i advakat taksama pra heta kazali. Volha hatovaja była panieści pakarańnie, ale nie toje, jakoje b spryjała paharšeńniu jaje zdaroŭja.
Adnak Minski abłasny sud nie źmianiŭ rašeńnia Salihorskaha rajonnaha suda. U siaredzinie kastryčnika 2022-ha žančynu etapavali ŭ Mahiloŭ, a potym u Homiel.
— Leki, jakija Volha prymała, jość biełaruskaj i zachodniaj vytvorčaści. Našy nie padychodzili, tamu svajaki pieradavali joj impartnyja. Pa pryjeździe ŭ Homiel jaje adpravili na karancin i zabrali leki. Stali vydavać ajčynny anałah i svoj mačahonny srodak. Heta doŭžyłasia piać dzion, — raspaviadaje znajomy. — Mabyć, praz heta, a jašče praź ciažkuju darohu i pieražyvańni ŭ jaje mocna aciakli nohi. Jana pisała: «U mianie takoje pačućcio, što chutka razarviecca skura». Paźniej jana sustrełasia ź miascovym doktaram, preparaty viarnuli, i joj palahčeła.
Svaje 40 hadoŭ Volha adśviatkavała ŭ kałonii. Pavoli jana adaptavałasia da ŭmoŭ. Žyćcio, zdavałasia, pajšło svajoj čaradoj, ale ŭ kancy listapada ad jaje pierastali prychodzić listy. Rodnyja zachvalavalisia.
— Zatym jana napisała, što ŭ jaje adkryŭsia mocny kryvaciok i jaje špitalizavali ŭ reanimacyju Homielskaj haradskoj balnicy, — uspaminaje surazmoŭca. — Tam jana prabyła z 23 pa 28 listapada. Za ŭvieś hety čas, nakolki mnie viadoma, nikomu z rodnych navat nie paviedamili, što Volha ŭ balnicy. Paśla vypiski jaje pieraviali ŭ sančastku kałonii. Nakolki ja viedaju, homielskija daktary nie chacieli vypisvać jaje tak chutka, ale na hetym nastajała kałonija. Nibyta jany tłumačyli heta tym, što ŭ ich niama mahčymaści ažyćciaŭlać u balnicy naležny nahlad.
Sa słoŭ surazmoŭcy, u sančastcy Volzie stała lepš. U listach hetaha pieryjadu jana raspaviadała, što «spravy bolš-mienš narmalna, zdaroŭje jak zvyčajna». Joj dali pracu pa siłach — jana viazała viachotki.
— Doktar, jaki jaje vioŭ, raspaviadaŭ blizkim, što tady Volha vyhladała vielmi pazityŭnaj, i dzion praź piać-dziesiać jaje b vypisali, — raspaviadaje znajomy. — Nakolki viedaju, u kałonii analizy ŭ jaje brali, ale jak časta, ja nie ŭ kursie. Čuŭ, u apošnim liście jana napisała, što MNA ŭ kryvi byŭ amal u dva razy vyšej za normu.
Pa słovach znajomaha, u noč na 17 śniežnia Volhu dastavili ŭ reanimacyju Homielskaj abłasnoj balnicy. Što zdaryłasia, «rodnym pra heta nichto nie kaža».
— Doktar, jaki jaje lačyŭ, tady nie pracavaŭ. Užo potym jon pahladzieŭ pa kartcy, što ŭ toj dzień joj pryznačyli niejkuju kropielnicu. Mabyć, miedyki kałonii sprabavali dapamahčy svaimi siłami, ale nie spravilisia, — praciahvaje Alaksiej. — Kali paźniej rodnyja patelefanavali ŭ abłasnuju balnicu, im paviedamili, što Volhu pryvieźli ŭ ciažkim stanie, byŭ stračany čas. Pamierła jana 21 śniežnia. Nakolki mnie viadoma, zdaryŭsia insult. Da hetaha zvanka kałonija znoŭ ža nie paviedamiła rodnym, što Volha ŭ balnicy ŭ ciažkim stanie.
Alaksiej kaža, što ciapier rodnyja pamierłaj chočuć, kab kampietentnyja orhany razabralisia ŭ situacyi:
— Jany ŭpeŭnienyja, što pakarańnie Volzie vynieśli niapravilnaje. Kali b dali «chatniuju chimiju» abo ŭmoŭny termin, jana była b žyvaja. Ale nichto nie prysłuchaŭsia da rekamiendacyj doktara. Doktar z kałonii skazaŭ rodnym, što jany z kalehami ździvilisia dyjahnazu. Skazaŭ, što takich ludziej da ich dastaŭlali adzinki. Dy i artykuły ŭ ich byli bolš surjoznyja. U ich, kazaŭ, niama dastatkovych miedycynskich umoŭ, kab nazirać za takimi źniavolenymi.
