Navukoŭcy daŭno viedajuć, što strata zdolnaści adčuvać pachi moža pradkazać raźvićcio amal 70 nieŭrałahičnych i psichijatryčnych zachvorvańniaŭ. Da ich adnosiacca chvaroba Alchiejmiera i inšyja formy demiencyi, chvaroba Parkinsana, šyzafrenija i ałkahalizm. Jość śviedčańni ab suviazi pamiž strataj niuchu z-za COVID i nastupnym paharšeńniem kahnityŭnych funkcyj.
Raniej było vyjaŭlena, što ŭździejańnie na ludziej ź siaredniaj stupieńniu demiencyi da 40 roznych pachaŭ dvojčy ŭ dzień na praciahu vyznačanaha pieryjadu času palapšała ich pamiać i moŭnyja navyki, źmianšała depresiju i pavyšała zdolnaści niuchu.
Kamanda niejrabijołahaŭ z Kalifarnijskaha ŭniviersiteta vyrašyła pasprabavać pieratvaryć hetyja viedy ŭ prosty i nieinvaziŭny instrumient baraćby z demiencyjaj.
Vučonyja praviali daśledavańnie, udzielnikami jakoha stali mužčyny i žančyny va ŭzroście ad 60 da 85 hadoŭ biez parušeńnia pamiaci. Ich padzialili na dźvie hrupy. Usim dali dyfuzar i siem kartrydžaŭ, u kožnym ź jakich znachodziŭsia peŭny vid aramatyčnaha aleju.
Udzielniki pieršaj hrupy atrymali kartrydžy z poŭnaj dozaj aleju. A ŭ kartrydžach, što atrymała kantrolnaja hrupa, alej byŭ u nievialikaj kolkaści. Udzielniki kožny viečar pierad snom stavili novy kartrydž u dyfuzar, i jon raspylaŭ źmieściva na praciahu dźviuch hadzin, pakul jany spali. Ekśpierymient doŭžyŭsia šeść miesiacaŭ.
Kahnityŭnyja zdolnaści praviaralisia z dapamohaj testu na zapaminańnie słovaŭ u pačatku ekśpierymienta i ŭ kancy. Udzielniki pieršaj hrupy pakazali rost kolkaści słovaŭ, jakija jany zapomnili, na 226 %. Jany taksama paviedamili, što ich son staŭ bolš mocnym.
Zdymak hałaŭnoha mozhu ŭdzielnikaŭ pieršaj hrupy taksama pakazaŭ lepšuju strukturu levaha kručkapadobnaha pučka — pučka vałoknaŭ niervaŭ, jakija złučajuć siaredniuju skronievuju dolu, jakaja adkazvaje za pamiać, ź pieradfrantalnaj karoju, jakaja adkazvaje za pryniaćcie rašeńniaŭ. Z uzrostam jon asłablajecca i stanovicca ŭstojlivym da paškodžańniaŭ.
Jak adznačajuć vučonyja, u adroźnieńnie ad inšych pačućciaŭ, impuls niuchu dachodzić da mozhu imhnienna, bo nierv, adkazny za pieradaču sihnałaŭ niuchu, źviazany z mozham napramuju. U toj čas, jak infarmacyja ad inšych orhanaŭ pačućciaŭ pierad tym, jak patrapić da peŭnych adździełaŭ kary mozhu, spačatku prachodzić praz tałamus.
Adnak, u adroźnieńnie ad zroku, jaki my karektujem akularami, ci słychu, jaki my palapšajem słychavymi aparatami, niama nijakaha sposabu adnavić stratu niuchu, što moža niehatyŭna adbicca na pamiaci i kahnityŭnych zdolnaściach.
Kamanda daśledčykaŭ choča praciahnuć vyvučać upłyŭ hetaj techniki na ludziej z dyjahnastavanym źnižeńniem kahnityŭnych zdolnaściaŭ. Jany spadziajucca, što ich adkryćcio pryviadzie da aktyvizacyi daśledavańniaŭ niuchalnaj (alfaktarnaj) terapii parušeńniaŭ pamiaci.
Čakajecca, što pradukt, zasnavany na daśledavańni i pryznačany dla vykarystańnia ŭ domie, źjavicca na rynku ZŠA hetaj vosieńniu.
Čytajcie jašče:
Narkotyki dazvalajuć adkryć užo zakrytyja vokny mahčymaściaŭ dla navučańnia
