Učora ŭ Belhii pamior Janka Žučka, vidny pradstaŭnik paślavajennaj chvali biełaruskaj emihracyi na Zachadzie, vialiki patryjot Biełarusi i cudoŭny čałaviek.
Mnie paščaściła być asabista znajomym sa spadarom Žučkam. Spačatku my paznajomilisia zavočna, listujučysia adzin z adnym u spravie knižki pra Biełaruskuju himnaziju imia Janki Kupały ŭ Zachodniaj Niamieččynie, jakuju ja pačaŭ pisać u
Potym my ź im sustrelisia asabista, letam 1997 hodu, kali my z žonkaj vybralisia ŭ pieršuju našuju pajezdku pa Eŭropie. My planavali, što naviedajem Luksemburh i Belhiju, pierapravimsia niejkim paromam u Anhliju, a potym, jak Boh daść, moža i ŭ Dublin, kab papić irlandzkaha piva ŭ adnym pabie, u jakim byvaŭ i Džejms Džojs, i Leapold Blum. Hrošaj nam chapiła tolki na Luksemburh i Belhiju.
Spadar Žučka sustreŭ nas na vakzale ŭ Bruseli i dapamoh uładkavacca ŭ nievialikim hateli. Ad jaho my daznalisia, što ŭ Bruseli čužaziemcu lepš adzyvacca
Sam Janka Žučka byŭ palihlotam. Jahonaje palihloctva było pradyktavanaje jahonym žyćciovym losam.
Janka Žučka naradziŭsia ŭ vioscy Łučyny Niaśviskaha pavietu Navahradzkaha vajavodztva davajennaj Polščy (ciapier Klecki rajon Mienskaj vobłaści). Jak šmat kamu ź jahonaha pakaleńnia, jamu časta davodziłasia mianiać škoły. Jon skončyŭ 6 klasaŭ pad Polščaj, potym jaho pryniali ŭ piatuju klasu savieckaj škoły, pad niamieckaj akupacyjaj jon vučyŭsia ŭ siaredniaj techničnaj škole ŭ Klecku, dzie dziejničaŭ u Sajuzie biełaruskaj moładzi. U 1944 jon vyjechaŭ u Niamieččynu.
Paśla zakančeńnia vajny Janka Žučka zarehistravaŭsia ŭ lahiery pieramieščanych asobaŭ u Rehiensburhu i pastupiŭ u tamtejšuju Biełaruskuju himnaziju, jakoj kiravaŭ doktar Alaksandar Orsa. Atestat stałaści Janka Žučka atrymaŭ u 1947 hodzie, razam z vypuskam, u jakim byli Janka Zaprudnik, Kastuś Vajciachoŭski, Juzefa Brečka, Natalla Kulikovič, Uładzimier Ćvirka, Vasil Ščećka. Paśla himnazii Žučka zdaŭ ekzamen u niamieckuju vyšejšuju techničnuju vučelniu ŭ Karłsrue, ale z pryčyny vyčarpanaj kvoty dla pieramieščanych asobaŭ vučycca tam nia staŭ. U 1948 hodzie, razam ź siabrami z Himnazii, jon vyjechaŭ padzarabić krychu hraša ŭ vuhalnych šachtach u Anhlii (hety epizod biełaruskaha emihranckaha žyćcia vyčarpalna apisaŭ doktar Janka Zaprudnik u svajoj knižcy pra historyju hetak zvanaj «Dvanaccatki»).
U 1950 Janka Žučka atrymaŭ stypendyju na vučobu ŭ Luvenskim universytecie ŭ Belhii (u haradku Luven pobač z Bruselem), dzie pastupiŭ na palitechničny fakultet i zakončyŭ jaho z dyplomam
I ŭvieś čas jon byŭ aktyŭny ŭ žyćci biełaruskaj dyjaspary na Zachadzie —
jak rady BNR, jak siabra Sajuzu biełarusaŭ u Belhii, jak supracoŭnik hazety «Biełarus».
Kali my ź im sustrelisia ŭ Bruseli ŭ 1997 hodzie, jon užo byŭ na pensii. Ale, jak mnie nieadnarazova davodziłasia kanstatavać u adnosinach da
A potym, pachadziŭšy pa vuzkich vułačkach Bruhie i ŭzdoŭž šmatlikich kanałaŭ «Venecyi Poŭnačy», jak niekatoryja jašče nazyvajuć hety horad, my pasiadzieli sa spadarom Žučkam i jahonym siabrukom Alaksiejem Areškam, taksama emihrantam, nad znakamitym belhijskim pivam, uzhadvajučy taho ci inšaha znajomca ź ichnaj maładości, jaki patrapiŭ u maju knižku pra Biełaruskuju himnaziju imia Janki Kupały.
U mianie tady byli jašče plany praciahvać svoj dośled biełaruskaj emihracyi, i ja damaŭlaŭsia sa spadarom Žučkam, što praz paŭhoda ci hod ja stanu pisać jamu i pytacca pra roznyja aspekty žyćcia biełaruskaj dyjaspary ŭ Belhii. «Pišycie, nie adkładvajcie, pakul ja jašče žyvy», — kazaŭ tady spadar Žučka. Ale los rasparadziŭsia takim čynam, što ja jamu tak i nie napisaŭ, ni praz hod, ni praz 10.
