List byŭ nakiravany ŭ adras «Narodnaj voli».
«My, vieterany pracy, što šmat pabačyli ŭ žyćci, chočam vykazacca z nahody pohladaŭ akademika Rubinava.
Vyklikaje ździŭleńnie jaho paraŭnańnie supolnaści žyviolnaha śvietu i ludziej. Choć zhodnyja ź im, što važaki patrebnyja, ale navat siarod žyvioł jany nie stałyja. U siamiejstvie lvoŭ maładyja vyhaniajuć staroha, toje ž samaje ŭ statku słanoŭ. Zhraja vaŭkoŭ razryvaje važaka, nie zdolnaha zabiaśpiečyć pražytak vaŭčaniat (cytujučy jaho słovy) i navat źjadaje lidara.
U čałaviečaj supolnaści lidarstva asoby pavinnaje być za tym, chto maje najbolšy vopyt i najbahaciejšyja viedy.Dyk dazvolcie spytać vas, spadar Rubinaŭ, što za lidar u nas, pry jakim adbyŭsia hrandyjozny valutny kryzis, u vyniku dvuch devalvacyj i vybuchaŭ cen ludzi stracili vielizarnyja srodki? Pry hetym depazity nasielnictva źnizilisia ŭ dalaravym ekvivalencie bolš čym na dva miljardy.
A niezadoŭha da hetaha Hieroj Biełarusi, staršynia Nacyjanalnaha banka klatvienna zapeŭnivaŭ, što nijakaj devalvacyi nie budzie.
Chłuśnia vysokapastaŭlenych čynoŭnikaŭ abiarnułasia horam dla prostych ludziej. I nichto za heta nie adkazaŭ. Tolki paźniej kiraŭnik Administracyi U.Makiej nazvaŭ heta horkim vopytam. Ničoha sabie horki vopyt na ludziach!
Rubinaŭ śćviardžaje, što lidar vyznačaje kurs i šlachi raźvićcia krainy, ale, maŭlaŭ, demakratyčny ład nie zaŭsiody karysny. Druhoj častkaj frazy jon uskosna apraŭdvaje imknieńnie kiraŭnikoŭ da adzinaŭładździa. I hetamu spryjajuć takija, jak toj ža Rubinaŭ. Historyi viadoma, što asoba, važak tady skočvajecca da dyktatury, stračvaje adčuvańnie realnaści, kali abrastaje padchalimami, liśliŭcami, jakija jamu šepčuć, što jon «vyšejšy za Boha».
Uzvyšeńnie nad narodam, praźmiernaja ŭpeŭnienaść va ŭłasnych mierkavańniach — heta niepasrednyja pieradumovy dla pažyćciovaha praŭleńnia dyktataraŭ, što ŭ svaju čarhu źjaŭlajecca rakam dla hramadstva. Kab praduchilić heta, patrebnyja mocnyja demakratyčnyja instytuty.
Padziei, jakija adbylisia ŭ krainach Paŭnočnaj Afryki, pakazvajuć, da čaho pryvodzić niaźmiennaje kiravańnie lidaraŭ.Da karupcyi va ŭsich ešałonach ułady, padzieńnia ŭzroŭniu žyćcia ludziej, biespracoŭja i h.d.
Tak, my suprać «kalarovych» revalucyj i tych niehatyŭnych pracesaŭ, jakija adbyvajucca pry hetych pieramienach. Ale paźbiehnuć hetaha možna tolki pry demakratyi. A tamu nielha pahadzicca z Rubinavym, jaki śćviardžaje, što demakratyja pavinnaja być dazavanaj. Jon ža zrabiŭ vysnovu, što z šerahu pryčyn u pieravažnaj bolšaści nasielnictva krainy «ŭ hienach nie zapisana ni pavahi da pryvatnaj ułasnaści, ni asablivaha ŭmieńnia vieści pryvatny biznes». My rasceńvajem heta jak abrazu biełaruskaha naroda. Tak, my viedajem, što pryvatnaja ŭłasnaść — heta siła, jakaja ŭ niejkaj miery padzialaje hramadstva, stvaraje ŭ im roznyja polusy dastatku. Ale pradprymalnictva, žadańnie zarabić kapitał — heta ruchalnaja siła raźvićcia krainy. Hetamu treba spryjać, a nie strymlivać zakonami i ŭkazami. Uładu i biznes treba trymać dalej adno ad adnaho!
Spadar Rubinaŭ robić paprok savieckaj uładzie, a što zroblena ŭ nas za 20 hadoŭ suvierennaj dziaržavy? U mnohim my nie prasunulisia napierad, a adkacilisia nazad. Stracili navat toje, što było. Niekatoryja pradpryjemstvy, jakija nam dastalisia paśla raspadu SSSR, ciapier nie prosta niekankurentazdolnyja — jany nikomu nie patrebnyja.
Śpikier Rubinaŭ śćviardžaje, što ŭdaskanaleńnie palityčnaha ładu pavinnaje adbyvacca z peŭnym spaźnieńniem u dačynieńni da ekanamičnych pracesaŭ. Heta kolki ž času budzie składać «peŭnaje spaźnieńnie»?
Dalej jon śćviardžaje, što patreba ŭ demakratyčnych svabodach vyraście tolki pry vysokim uzroŭni
Tady ŭžo siońnia možna skazać, što ciapierašnim pakaleńniam nie vidać hetaj «zapatrabavańnia» jak svaich vušej, bo siońnia my ŭ techničnym prahresie adstali ad mnohich krain nazaŭsiody.
I jašče. Vykazvańni Rubinava pra nieabchodnaść pierachodu ekanomiki na rasijski rubiel ličym prosta škodnaj prapanovaj. My prosta stracim ekanamičny suvierenitet, staniem prydatkam susiedniaj dziaržavy.
My žyviem u vioscy, žyviem siarod prostych ludziej i ŭpeŭnienyja, što vykazvajem dumki, jakija chvalujuć mnohich.
Ad imia vieteranaŭ pracy, byłych kiraŭnikoŭ saŭhasa «Hłybačany» Ušackaha rajona,
Ja. Aksionavič, M. Klaščeŭnik
