«Почему у Дубовки нет протеста, а есть только жалость?» — писала Лариса Гениюш своему другу Николаю Прашковичу 26 марта 1965 г. Лариса Антоновна не могла знать «протестных» стихотворений Владимира Николаевича, которые лежали в потайных ящиках стола.
Приводимые ниже стихи мне в свое время показал Максим Лужанин, назвав имя адресата: Петрусь Бровка. В романе «День Святого Патрика» Анны Северинец стихи адресованы Кондрату Крапиве. А исследователь Дмитрий Давыдовский, ссылаясь на воспоминания жены Владимира Дубовки, утверждает: стихотворение адресовано… Лужанину.
Будем надеяться, что в комментариях к двухтомнику Дубовки, на который в эти дни заканчивается подписка, все точки над «i» будут наконец расставлены. И все же, кто адресат? Бровка? Крапіва? Лужанин?
Падобны з твару да машчэй,
А па душы даўно нябожчык,
Ты жыў яшчэ, стары кашчэй,
Усё мінаеш хату з дошчак.
Жывеш і сохнеш — мільянер!
Адхватчык прэміяў і лаўраў,
Абы накалупаўся верш,
Адразу ладзіш гром літаўраў.
А шмат каго папрыбіраў,
Каб на шляху не заміналі,
I выйшаў суха з мокрых спраў
Ды выстукаў яшчэ медалі.
Ты страціў бы і зрок, і слых,
Калі б судзіць цябе зьявіцца
Маглі Сымон Баранавых,
Макар Шалай, Сымон Куніцкі.
Іх без віны і без пары
Бяда зьмяла ў апошні вырай.
Ці не дарма твае сябры
Былі з табой занадта шчыра?
Ты думаеш, згубіўся знак,
Забыты словы, сьцёрты крокі,
I час мінуў, і сьведак брак? -
А я, а Бог, а сьвет шырокі?
Знацьця ў людзей не адбярэш,
Як ты ні ўпраўны на расправы,
Ды захлынешся ў рэшце рэшт
Сваёю славаю крывавай.
Правін не зьмесьціш на гарбе,
На шыю зьві сабе вяроўку.
Без прывітаньня да цябе,
З труны — Уладзімір Дубоўка.
Р. S.
Чаму з труны? Апаскі менш.
Хачу крыху пажыць сягоньня,
А то да часу ў жвір сапхнеш,
Як гэты верш цябе дагоніць.
Калі ж адвееш ты, як дым,
Мой запавет наконт вяроўкі,-
Сьвет зьдзейсьніць сам, сьвет мае чым…
Клянуся барадой Дубоўкі.
* * *
Чытайце таксама:
Зміцер Бартосік. Згубленыя лісты
Ганна Севярынец. Мае хлопцы. Апавяданне
