Паводле папярэдняй інфармацыі, каля 03:30 на 68 км аўтадарогі М-7 Мінск — Ашмяны — мяжа Літвы кіроўца 1988 года нараджэння, кіруючы ў стомленым стане рэйсавым аўтобусам і рухаючыся ў напрамку Мінска, заснуў за рулём, у выніку чаго не справіўся з кіраваннем і з'ехаў у кювет. У аўтобусе знаходзілася 45 чалавек. Пацярпелі два пасажыры: мужчына і жанчына. Па факце ДТЗ праводзіцца праверка.
Пасажырка Настасся расказала Blizko.by:
«Я і раней ездзіла аўтобусамі «Экалайнс», разоў шэсць ці сем. Ніякай прадузятасці ў мяне ніколі не было. І я ніколі не чула, каб хтосьці няўхвальна адгукаўся пра гэтую аўтобусную кампанію ці расказваў пра нейкія праблемы. У мяне заўсёды было пра іх станоўчае меркаванне.
І ў гэтую паездку, калі сябар мне прапанаваў нейкага іншага перавозчыка, які для мяне не быў аўтарытэтам, я адказала: «Не, давай «Экалайнс», я раней ужо імі ездзіла і ведаю, што там ёсць туалет, кававарка, экраны з кіно, разетачкі і ў цэлым камфортна. І на доўгую дарогу гэта будзе лепш».
Выезд быў у 22:55, усё прайшло паводле раскладу. Выязджалі з Вільні з заездам у Віленскі аэрапорт, і там, у аэрапорце, падсела асноўная маса людзей. 45 чалавек у салоне, і памятаю, што багажнае аддзяленне таксама было цалкам запоўненае.
Мне здаецца, што пасля такіх здарэнняў мозг пастфактум выдае: «А вось ты ж адчувала нешта, а вось ты ж бачыла знакі».
Ні перад паездкай, ні ў аўтобусе ў мяне не было ніякіх прадчуванняў і прадузятасцяў, кіроўца не быў ні стомленым, ні злосным, ён правяраў пасажыраў, прыязна камунікаваў, і падчас язды ўсё было добра.
Але наогул былі дзіўныя выпадкі, якія здаюцца дзіўнымі цяпер, ужо пасля аварыі. Напрыклад, у першы ж вечар у Вільні нейкі п'яны кінуў у нас бутэльку, і яна разляцелася на аскепкі проста ў мяне пад нагамі. А перад самай паездкай у мяне было нейкае панурае пачуццё, я чамусьці цэлую гадзіну плакала і не магла спыніцца. І хлопец у мяне дапытваўся: «Чаму ты плачаш, як быццам нешта здарылася? — Не ведаю, я проста не магу спыніцца». Я натура ўразлівая, магла і проста так паплакаць. Але вось потым я гэтыя выпадкі згадала.
Яшчэ пакуль ехалі па Літве, трапілі на нейкі вельмі дрэнны ўчастак дарогі, ехалі дыг-дыг-дыг, трэсліся. І я падумала: цікава, ці ёсць тут рамяні бяспекі, можа, прышпіліцца? Але была ўжо ноч, вакол спалі людзі і не хацелася свяціць тэлефонам, круціцца ды шукаць рэмень. Увогуле, не стала прышпільвацца.
Я рэдка езджу ў аўтобусах. У легкавушках і маршрутках я заўсёды прышпільваюся, тым больш што ў мінулым годзе на «Яндэкс.Таксі» трапіла ў невялікую аварыю (тады таксама была прышпіленая). А ў вялікіх аўтобусах дагэтуль не прышпільвалася і не бачыла, ці ёсць там наогул рамяні.
Мяжу праходзілі спакойна, усё было нармальна. Але, вядома, паколькі людзей шмат, то пакуль да цябе дойдзе чарга, паспееш падмерзнуць, ночы халодныя. Багаж, здаецца, глядзелі ўсяго ў трох ці чатырох чалавек. Памятаю, што аднаго мужчыну знялі з аўтобуса і казалі, што трэба плаціць штраф і што потым яго адправяць на іншым аўтобусе. Так што аднаго пасажыра мы пакінулі на мяжы.
З мытні выехалі дзесьці ў 2:10-2:15. Пасля мяжы я вельмі хутка заснула, але бачыла, што па салоне шмат дзе гарэла святло тэлефонаў, планшэтаў. Спалі, здаецца, каля паловы пасажыраў. Маё месца было ў задняй частцы аўтобуса, каля акна па левы бок. Гэта значыць, амаль увесь салон быў перада мной.
Памятаю, што прачнулася ад трасяніны, і першай маёй думкай было, што вось зноў дрэнны ўчастак дарогі — як незадоўга да гэтага ў Літве.
Гэта значыць, не было трывогі, хутчэй, было проста раздражненне, што трасецца аўтобус. А літаральна праз секунду-другую я зразумела, што трасецца ён занадта моцна, а дзесьці ў пярэдняй частцы людзі пачалі крычаць.
Інтуітыўна я схапілася за пярэдняе сядзенне: зразумела, што аўтобус не проста трасецца, а нахіляецца. Разумела, што аўтобус зараз пакоціцца, і калі мяне будзе боўтаць ад адной сценкі да іншай, то высокая рызыка, што я стукнуся галавой ці нешта зламаю. Схапілася за крэсла і нагой уперлася ў нейкі вугал — атрымалася ніштаватая кропка апоры. Было страшна, што аўтобус можа пачаць куляцца і стаць на дах.
Я не ведала, дзе мы знаходзімся, але разумела, што ў Беларусі наўрад ці будзе высачэзны абрыў — аднак нават па полі ён мог каціцца і куляцца.
Аўтобус лёг на правы бок, а паколькі маё месца было ў самым левым шэрагу, то я апынулася ў найвышэйшай кропцы, над усімі астатнімі. Атрымліваецца, што я неяк напаўстаяла-напаўвісела, а потым саслізнула праз праход і затрымалася на крэсле супрацьлеглага шэрагу.
Я думала, што ўпала на іншых пасажыраў, але аказалася, што ўсё ж такі на крэсла. А пасажыры гэтых месцаў ляжалі на зямлі, таму што ад удару выбіла бакавое акно, і аконны праём ператварыўся ў пясчаную пляцоўку.
У першыя некалькі секунд, пакуль аўтобус звальваўся з насыпу трасы і тараніў правым бокам зямлю, была думка — няўжо вось менавіта так усё і скончыцца? Не, не! Верхняе святло ў салоне было выключанае, можа быць, свяцілася дарожка на падлозе ўздоўж праходу. Я агледзела сябе: чагосьці накшталт адкрытых ран няма, я трымаюся, я на нагах, усё больш-менш цэлае.
Азірнулася: вакол мяне ніхто не ляжаў у лужынах крыві. Былі тыя, хто параніўся аб шкло, я давала вільготныя сурвэткі.
Хтосьці пачаў крычаць: «Што з кіроўцам?», «Выключыце рухавік!», «Тэлефануйце ў МНС, у хуткую, у міліцыю!»
Рухавік даволі хутка заглушылі, дзесьці на працягу хвіліны. Тут жа пачалі выбіваць люк у даху, каб выбрацца праз яго. Яго не адразу ўдалося выбіць. У гэты момант ужо не было немых крыкаў, голас падавалі тыя, хто цяміў, хто лепш за іншых зарыентаваўся. Наколькі я памятаю, у істэрыцы ніхто не быў.
Аварыя адбылася дзесьці ў 3:30-3:32. Калі аўтобус стабілізаваўся, я неўзабаве адправіла два галасавыя паведамленні на выпадак, калі раптам потым здарыцца нешта зусім дрэннае, — яны сышлі ў 3:39; мы ўсё яшчэ былі ў салоне. Выбіраліся праз люк, на гэта сышло хвілін дваццаць, мне здаецца; можа, трыццаць максімум. Не ведаю, ці быў яшчэ адзін люк і ці адчынілі яго, — я памятаю толькі адзін.
Нейкі мужчына сказаў жартам: «Я б не спяшаўся, там холадна, у аўтобусе цяплей», але яму адказалі, што трэба хутчэй выбірацца, таму што можа стаць вельмі горача.
Аўтобус упаў так, што проста побач з люкам аказалася горка, схіл, і адразу з люка можна было стаць на ногі, не трэба было скакаць або падаць. Хтосьці стаяў на гэтым схіле і свяціў тэлефонам, іншыя дапамагалі выбрацца пасажырам. Тут жа, на горцы, складавалі рэчы: хто мог, браў сваю ручную паклажу або прыхопліваў кінутыя іншымі сумкі і тэлефоны.
Калі я выбралася, ужо прыехалі ратавальнікі. Святло было ад фар машын і ад мігалак; тут жа абгарадзілі кавалак дарогі, звузілі паласу для праезду машын. Потым з'явілася і хуткая, і яны працягвалі прыбываць.
Я бачыла, як адну дзяўчыну выносілі на насілках.
Таксама выходзілі людзі, моцна запэцканыя крывёй, але выходзілі яны самі, — вынеслі толькі тую дзяўчыну. Мужчына, што сядзеў побач з кіроўцам, быў вельмі моцна ў крыві.
У мяне склалася ўражанне, што людзі былі ў рознай ступені шоку, і хтосьці канцэнтраваўся на пошуку рэчаў, хтосьці на дапамозе іншым, хтосьці проста стаяў, гледзячы ў зямлю. Хтосьці нават спрабаваў жартаваць. Але рыданняў або істэрык не памятаю. У мяне быў проста ступар, я думала толькі пра тое, як з'ехаць.
Усе пыталіся адзін у аднаго, што адбылося. Я таксама не разумела, што здарылася.
А потым я стаяла побач з тым месцам, дзе з кювета выбіраўся кіроўца, і ў яго спыталіся: «Дык а што здарылася? — і ён сказаў: «Я прыснуў». Потым так і ў навінах напісалі, што кіроўца заснуў.
У нейкі момант я пачула — ці то ад кіроўцы, ці то яшчэ ад каго — «дзякуй богу, што ўсе жывыя», і я зразумела, што, хутчэй за ўсё, ніхто не загінуў. Назаўтра мне ўжо даслалі спасылку на артыкул, дзе было сказана, што ахвяр няма.
Пачалі спыняцца машыны, кіроўцы прапаноўвалі дапамогу, прапаноўвалі з'ехаць. Але частку пасажыраў яшчэ абслугоўвала хуткая, а іншыя чакалі ў надзеі атрымаць свой багаж. Я бачыла, што людзі дапамагалі вынесці з салона рэчы. Хтосьці згубіў тэлефон, хтосьці сумку з дакументамі, я бачыла, як хтосьці радаваўся, што адшукаў свае дакументы.
Мой заплечнік стаяў на падлозе пад нагамі і калі выпаў, то ляжаў побач са мной, я практычна на яго і ўпала. Так што я выбралася праз люк разам з заплечнікам. Сумачка з дакументамі ў мяне была праз плячо, тэлефон у кішэні, — я нічога не згубіла, і ў заплечніку нават акуляры не разбіліся ў мяккім чахле.
Ратавальнікі даставалі чамаданы з багажнага аддзялення, мой аказаўся цэлым. Але бачыла нейкі адзін пакурожаны чамадан. У нейкі момант ратавальнікі сказалі, што ўсё, больш багажу няма, а некаторыя пасажыры адказвалі, што іх чамаданы яшчэ не знойдзеныя.
Людзі былі рассяроджаныя ў прасторы, і я не памятаю, каб была нейкая выразная каманда ўсім пасажырам, што рабіць. Асабіста я думала, як з'ехаць. Было ўжо каля пятай раніцы, і я разлічвала, што хутка ўжо пачнуць прачынацца бацькі і сябры, і можна будзе папрасіць іх прыехаць забраць мяне, язды да Мінска заставалася каля 50 хвілін.
Аднекуль з ніадкуль з'яўляўся чалавек і казаў: «Ёсць машына, можа забраць траіх», або «Ёсць адно вольнае месца». І хто стаяў бліжэй, той прасіўся і ад'язджаў. Павезлі сям'ю з двума дзецьмі і яшчэ некалькі пасажыраў, а потым зноў абвясцілі, што ёсць месца, і тады ўжо папрасілася я. Вялікі дзякуй гэтым людзям, яны прывезлі мяне проста дадому.
Калі я з'язджала, заставалася яшчэ з палову пасажыраў. І тады ж былі размовы, што прыедзе наступны аўтобус і ўсіх забярэ, але гэта адбудзецца толькі праз паўтары гадзіны.
Яшчэ там, на месцы аварыі, хадзілі медыкі і апытвалі пасажыраў. Я сказала, што ў мяне баліць рука, але моцных боляў быццам бы няма. І яшчэ я была ўся ў пяску.
Адпусціла мяне дзесьці пад сёмую раніцу, калі я даехала дадому і прыняла душ. І недзе з гадзіну я рыдала, пасля чаго заснула. На руцэ ў мяне быў велізарны сіняк — яго боль я адчувала яшчэ там, на месцы аварыі.
Потым увесь дзень я сябе дрэнна адчувала, вельмі моцна балела галава, і я баялася, што можа быць страсенне. Пры гэтым я не памятала, каб стукнулася галавой — але я гэтак жа сама не памятаю, каб стукнулася рукой, а між тым велізарную гематому атрымала.
У цэлым ва ўсім целе былі адчуванні, як быццам цябе моцна збілі. Не разгіналіся да канца рукі, моцна балела пад пахамі і наогул у месцах згіну суставаў. На наступны дзень я сябе адчула лепш, а пасля абеду зноў накрыла, разбалеліся жывот, спіна, і наогул усё ніжэй шыі, і я пайшла ў бальніцу абследавацца. Мне зрабілі КТ, УГД брушной поласці і рэнтген і сказалі, што пераломаў і страсенняў няма, але ёсць множныя ўдары і гематомы.
Яшчэ ў першую раніцу, прачнуўшыся, я ўбачыла SMS ад кампаніі-перавозчыка: тая прыносіла прабачэнні і казала, што верне грошы за квіток. А ўвечары была яшчэ адна рассылка: прасілі звязацца для ўдакладнення дэталяў і пыталіся, ці было нешта згубленае.
Пасля таго, як я зразумела, што болі працягваюцца, я спытала, што зрабіць, каб атрымаць кампенсацыю шкоды, і мне патлумачылі, якія падаць дакументы. Цяпер я ў працэсе атрымання кампенсацыі.
Не ведаю, што б было, калі б я была прышпіленая, таму што тады б я аказалася падвешанай да столі, і мне было б складаней выбрацца. І, можа, мне б пры гэтым нешта перадушыла ў жываце. Але, напэўна, гэта было б лепш у дачыненні да тых, каго я магла закрануць пры падзенні. Цяпер, верагодна, я буду прышпільвацца і ў вялікіх аўтобусах.
Не магу сказаць, што ў мяне з'явілася нейкая прадузятасць да кампаніі, таму што да гэтага выпадку быў толькі станоўчы вопыт. У гэтым выпадку спрацаваў чалавечы фактар. Я не магу ведаць перадумоў стомленага стану кіроўцы: можа, ён кагосьці падмяняў, а першапачаткова не павінен быў ехаць. Гэта значыць, не ведаючы падрабязнасцяў, нельга вінаваціць кампанію.
І разам з тым усё гэта не апраўдвае кіроўцу: ён сам павінен клапаціцца пра свой стан. Стаміўся — прымі дадатковую порцыю кавы ці чагосьці яшчэ, што цябе бадзёрыць, уключы музыку. Увогуле, рабіць нейкія дзеянні. Можа, трэба ў аўтобус ставіць нейкія тэхнічныя прылады, якія будуць сачыць за кіроўцам і трымаць яго ў тонусе; ці трымаць другога кіроўцу, які будзе размаўляць з першым.
Так што не буду адмаўляцца ад паездак з гэтай кампаніяй, але цяпер паспрабую не карыстацца начнымі рэйсамі. Сябар, які вяртаўся пазней за мяне на некалькі дзён, перадумаў ехаць ноччу і ўзяў білет на ранішні рэйс.
Чытайце таксама:
У Чэрвеньскім раёне загарэўся аўтобус з пасажырамі
У Аўстрыі беларус на фуры ўрэзаўся ў легкавік, за рулём якога быў 87-гадовы мясцовы жыхар
