Lehienda pra Paŭluka Bahryma i realny los Ihnacyja Jackoŭskaha, cikaviejšy za lehiendu
Vyjšła pa-biełarusku «Apovieść z majho času, albo Litoŭskija pryhody».
Źjaviŭsia biełaruski pierakład knihi Ihnacyja Jackoŭskaha «Apovieść z majho času, albo Litoŭskija pryhody».
Mienavita ŭ hetaj knizie daśledčyki napačatku XX st. znajšli vierš «Zahraj, zahraj, chłopča mały», aŭtarstva jakoha prypisali Paŭluku Bahrymu.
Majstar Paŭluk Bahrym sapraŭdy vykavaŭ žyrandolu, jakuju možna pabačyć u Krašynie, a chrestamatyjny vierš napisaŭ paŭstaniec-emihrant Ihnacy Jackoŭski.
Lehienda pra talenavitaha paeta, jakoha za biełaruski vierš padletkam zabrali ŭ rekruty, uźnikła tamu, što «Apovieść z majho času…» ličyli miemuarami, ale pierakład knihi na biełaruskuju movu pierakonvaje, što heta mastacki tvor, heta drama z pryhodnickimi elemientami. Tut i kachańnie, i ŭcioki z rasiejskim husaram…
«…kali na samym dośvitku kalaska panstva Vojskich padjazdžała da kaścioła, ksiondz-probašč Mahnušeŭski ŭžo pačaŭ nabaženstva, kali ž jon zaciahnuŭ zvyčajny ŭ hetym vypadku himn „Tvajo, Chryście, uvaskresieńnie!“, try naładavanyja poracham marciry dali załp na dziadzincy, i spudžanyja koni panstva Vojskich panieśli. Stary Hžeś, furman, źnianacku nie zdoleŭ dać rady, a lamant dvuch dam u kalascy, vyklikajučy jašče bolšaje zamiašańnie, paharšaŭ situacyju; tut rasijski husarski aficer, małady i zhrabny…» i dalej usio jak u luboŭnym ramanie.
A zdaryłasia heta kala kaścioła ŭ Krašynie, i aŭtar maje nahodu raspavieści pra bunt sialan, jaki tut koliś adbyŭsia, pra śledstva. Tak na staronkach źjaŭlajecca i sapraŭdny ksiondz Mahnušeŭski, i vydumany jahony vučań Piotrak, jaki čytaje słavuty vierš: «Zahraj, zahraj, chłopča mały».
Lehienda pra Paŭluka Bahryma doŭhi čas zasłaniała cikaviejšuju za lubuju lehiendu historyju pra los samoha Ihnacyja Jackoŭskaha.
36-ci hadovy navahradski advakat viasnoju 1831 hodu dałučyŭsia da Litoŭskaha paŭstańnia, potym — 25 hadoŭ emihracyi. «Powieść z czasu mojego, czyli Przygody Litewskie» vyjšła pa-polsku ŭ Łondanie ŭ 1854 hodzie, u emihranckim asiarodku ŭ drukarni Alaksandra Rypinskaha. Padrabiazna pra ŭsio heta ŭ paślasłoŭi da biełaruskaha vydańnia «Apovieści…», jakoje nazyvajecca «Nialohkaja daroha dadomu», piša daśledčyk Mikoła Chaŭstovič. A biełaruski pierakład «Apovieści…» źjaviŭsia ŭ Varšavie, u kancy 2010 hodu. Takoju samaju, što ŭ pryžyćciovym vydańni, zastałasia vokładka knihi, admietnaść jaje ŭ tym, što na joj niama proźvišča aŭtara. Kab adkryć aŭtarstva «Apovieści z majho času…» daśledčykam spatrebiłasia 40 hadoŭ.
Hanna Haračka
Chočaš padzialicca važnaj infarmacyjaj
ananimna i kanfidencyjna?
Pišycie redaktaru
«Našaj Nivy» ŭ TH
