Apublikavana ŭ «NN» u 2011 hodzie.
* * *
Razumny rynačnik ci «mocny haspadarnik»? Pieršy biełaruski miljanier, jaki pačaŭ karjeru na rytualnych pasłuhach, ci sumlenny dziaržaŭny słužačy, jaki buduje sabie žyllo ŭ kredyt? «Niedaakademik», ź jakoha śmiajałasia pałova Akademii navuk, ci prahresiŭny navukoŭca-ekanamist?
Ź Mikołaj Statkievičam. 2001 hod.
Lepš za ŭsio Michaiła Miaśnikoviča viedajuć tyja, chto siabravaŭ ź im da pačatku jahonaj minskaj karjery. Novy Snoŭ, Horny Snoŭ, Snoŭ — voś try nasielenyja punkty, adkul vybivałasia ŭ ludzi ciapierašniaja druhaja asoba krainy.
Zamožnyja Miaśnikovičy
Ciapierašni premjer-ministr naradziŭsia na chutary kala Novaha Snova — akuratnieńkaj viosačcy na paru dziasiatkaŭ dvaroŭ, što znachodzicca za kiłamietr ad asnoŭnaha Snova. Tam, navodšybie, stajała vialikaja siadziba. U adnoj chacie žyli baćki Michaiła Uładzimiraviča i jahony niežanaty dziadźka, pa druhi bok žyŭ inšy dziadźka.
Miaśnikovičy ličylisia zamožnymi — u ich byli 12 hiektaraŭ ziamli, vialiki sad, łuh, staŭ sa svajoj rybaj, punia, humno, dobryja koni…
Kali ludziej z chutaroŭ zahaniali ŭ kałhasy, daviałosia pieranosić chaty ŭ susiedniuju viosku Horny Snoŭ. Pobač znachodziŭsia pałac Rdułtoŭskich. Piać hadoŭ tamu jaho zabrali ŭ vajskovaj čaści i pieradali pamiežnikam i KDB. Ciapier jaho zabaroniena navat fatahrafavać.
U vioscy pa-raniejšamu žyvuć stryječny brat premjer-ministra Antoś Miaśnikovič i jahonaja žonka Halina Iljinična, jakaja była svaćciaj na viasielli słavutaha svajaka. Ciapier jana piensijanierka, a jašče niekalki hadoŭ tamu kiravała miascovym kruchmalnym zavodam. Ich čatyrochpakajovaja chata, ababitaja sajdynham, adrazu vyłučajecca siarod susiednich. Haraž, mietaličnyja dźviery i padłoha, vykładzienaja niatannaj plitkaj, — niakiepska žyviecca ŭ Snovie!
Snoŭ viadomy biełarusam uzornym ahrakambinatam. Jahonaha byłoha staršyniu Michaiła Karčmita nazvali navat Hierojem Biełarusi. Choć pahavorvajuć, što svaimi pośpiechami ahra-Snoŭ pieradusim musić być udziačny inšamu Michaiłu — Miaśnikoviču, čyja pratekcyja i dapamahła zdabyć inviestycyi i raskrucić brend da respublikanskaha maštabu.
Pracavityja ludzi
Baćki Miaśnikoviča byli zvyčajnymi rabotnikami ŭ kałhasie.
«U vajnu Uładzimir trapiŭ u armiju, — pačynaje svoj raspovied Halina Ilnična. — Dyk jon raskazvaŭ, što rasijanie ŭ akopach uvieś čas maciukalisia, a jany, biełarusy z palakami, usio chryścilisia, jak bačyli, što bomby ludziej razryvali… Miaśnikovičy byli majstrami na ŭsie ruki. Kali ŭ vioscy ŭtvaryŭsia kałhas, to jon staŭ bryhadziram u palavodčaj bryhadzie, a jahony brat — u budaŭničaj».
Darečy, chata Haliny Ilničny i jaje muža da jeŭraramontu była zroblenaja mienavita rukami dziadźki Miaśnikoviča.
«Baćka Miaśnikoviča pamior maładym, — kaža jana i adrazu ŭdakładniaje: — U 68 hadoŭ».
Takoj zaradžanaści na žyćcio možna tolki pazajzdrościć. Maci, Volha Adamaŭna, pracavała roznarabočaj u kałhasie. Kali zastałasia biez muža, źjavilisia prablemy z nahami. Daviałosia pradavać chatu inšym ludziam i pierajazdžać da dački ŭ Minsk.
U siamji było dvoje dziaciej: starejšy Michaił i małodšaja Alaksandra. Siastra Miaśnikoviča tak i nie stvaryła siamju i ciapier pracuje inžynieram-technołaham na «Kieraminie» ŭ Minsku.
Pamiać — heta siamiejnaje
U pačatkovyja kłasy maleńki Miša chadziŭ u susiedniuju viosku Aharodniki, a paśla vučyŭsia ŭ Snovie. «Vučyŭsia prosta vydatna! — uzhadvaje Halina Iljinična, jakaja žyła pa susiedstvu. — U jaho była cudoŭnaja pamiać. Heta ŭ Miaśnikovičaŭ siamiejnaje».
Paśla škoły była vučoba ŭ Bresckim inžynierna-budaŭničym instytucie. U Snovie zastałosia šmat siabroŭ premjer-ministra. Kali jon pryjazdžaje na małuju radzimu, to čaściakom sustrakajecca ź imi ŭ restaranie kruchmalnaha zavoda.
Zajazdžaje i na mahiły baćkoŭ — kožnuju Radunicu, tolki na dzień raniej, kab było mienš ludziej.
Michaiłu prapanoŭvali viartacca z Bresta ŭ Snoŭ. Ale pa nakiravańni Miaśnikovič trapiŭ u Minsk. Paśpieŭ pasłužyć i ŭ vojsku — u Polščy.
Niaŭdały vopyt KDB
U Minsku małady inžynier «Vodakanała» znajšoŭ žonku. Viasielle ź Ludmiłaj zhulali, kali Michaiłu było 25 hadoŭ.
«U pieršy dzień hulali ŭ Minsku, u trochpakajovaj kvatery ŭ niaviesty, a paśla pryjechali ŭ Snoŭ. Jak my tut tancavali! Kali Miša žaniŭsia, siabry z boku niaviesty pytali, jaŭrej žanich ci hruzin — taki smuhlavy byŭ», — dzielicca ŭspaminami Halina Iljinična, namiakajučy na nietypovy dla Biełarusi koler skury Miaśnikoviča.
Nieŭzabavie ŭ siamji źjaviłasia papaŭnieńnie. Starejšaja dačka, Volha, ciapier zajmajecca mižnarodnym handlem u śfiery chimikataŭ. U jaje jość syn Mikita, jaki pakul što chodzić u škołu.
Małodšaje dzicia Miaśnikoviča — syn Dźmitryj, jaki zakončyŭ u Minsku suvoraŭskaje vučylišča. Paśla baćka adpraviŭ jaho ŭ akademiju FSB u Maskvie. U časy niezaležnaści ŭžo mała chto ź biełarusaŭ vučyŭsia na čekista ŭ Rasii, ale Miaśnikovič pasprabavaŭ adpravić syna mienavita pa hetaj ściežcy.
«Dzima papracavaŭ u KDB, ale jamu tam nie spadabałasia. A ja zaŭsiody kazała, što Miaśnikovičy hetym zajmacca nie buduć», — z honaram kaža pradstaŭnica rodu.
Ciapier syn premjera pracuje ŭ pryvatnaj kampanii, a ŭ jahonaj siamji naradziŭsia maleńki Miša, nazvany ŭ honar dzieda.
Žonka Miaśnikoviča Ludmiła ŭžo vyjšła na piensiju. Raniej jana pracavała hałoŭnym ekanamistam «Biełprambudbanka».
Kvaternaje pytańnie Miaśnikovičaŭ
Status kiraŭnika Administracyi prezidenta zapatrabavaŭ i adpaviednaha žylla — domika ŭ Drazdach. Kab pabudavać katedž, Miaśnikoviču daviałosia pradać minskuju kvateru i lecišča. Pa jahonych słovach, jašče i ŭziać kredyt.
«U jaho maleńki domik u paraŭnańni z susiednimi. Akuratny, kampaktny — i saŭna jość, i basiejn», — chvalicca svajakom Halina Ilnična.
Dzieci Miaśnikoviča žyvuć asobna ad baćkoŭ, ale kvaternaje pytańnie nie staić pierad imi vostra. Dačka Volha atrymała ad baćkoŭ u padarunak kvateru — i nieŭzabavie pradała jaje. Zrazumieła, adrazu ž stała ŭ čarhu «na palapšeńnie žyllovych umoŭ». Pabudavała sabie niejkim čynam kvateru na lhotnych umovach— vidać, praz pracu, bo pa ahulnaj čarzie pačynajuć budavacca tyja, chto stanaviŭsia na ŭlik u 1990 hodzie, — ale pradała i jaje.
Dyk ci jość biznes u Miaśnikovičaŭ? «Nijakaha biznesu niama — tolki dziaržaŭnaja słužba! — paśla siekundnaj zatrymki pačynaje zaciata pierakonvać svaćcia. — I ŭ dziaciej svajho biznesu niama!»
Mistar Spakoj
Kaliści daŭno Michaił Uładzimiravič składaŭ svoj radavod. Ci sa šlachty pachodziać Miaśnikovičy? «Nie pamiataju, — pryznajecca Halina Iljinična. — Miša tak daŭno hety radavod nam čytaŭ, što ja zabyłasia ŭžo. Ale radavod dakładna nie z prostych ludziej!»
A jaki Miaśnikovič pa žyćci? «Taki kampaniejski! — nie naradujecca svaćcia. — Jon starajecca i ŭ karjery paśpiavać, i ŭ siamji. Takich metanakiravanych ludziej na śviecie nasamreč mała. Nie byvaje situacyj, kab jon na kahości hołas pavysiŭ! Kali žonka na jaho z dakoram pahladzić — štości nie spadabałasia, — adrazu pačyrvanieje. Ale hołas usio roŭna nie pavysić. Ja ŭ žonki pytałasia: «Voś ty ščaślivaja?» Adkazvaje: «Nie zaŭsiody». Raniej za dziesiać viečara doma jaho čakać nie varta. Nastolki zaniaty čałaviek. A joj usio ž chaciełasia b bolš uvahi. A jakaja jamu piensija? Jak Łukašenka jaho premjeram uhrob, dyk budzie jašče piać hadoŭ dubić!»
Sa svajakami Michaił Miaśnikovič sustrakajecca časta. Pra heta śviedčać siamiejnyja fotazdymki. «Voś tut — my ŭ haściach u majho małodšaha syna. A tut — Miša pryjazdžaŭ mianie ź jubilejem vinšavać, 50 hadoŭ mnie było. Jaho na pałovie šlachu Łukašenka vyklikaŭ, paviarnuŭ nazad. A jon usie spravy vyśvietliŭ i ŭsio adno da našaha śviatkavańnia dałučyŭsia. Bo siamja dla jaho nie mienš važnaja, čym karjera», — padsumoŭvaje Halina Miaśnikovič.
* * *
Michaił Miaśnikovič
naradziŭsia 6 maja 1950 u vioscy Novy Snoŭ Niaśvižskaha rajona. Skončyŭ Brescki inžynierna-budaŭničy instytut (1972) i Minskuju Vyšejšuju partyjnuju škołu (1989), doktar ekanamičnych navuk (1998).
Pracavaŭ inžynieram na «Vodakanale», paśla hałoŭnym inžynieram pradpryjemstvaŭ kamunalnaha absłuhoŭvańnia Minharvykankama i kiraŭnikom hetaha ŭpraŭleńnia. U 1984 pryznačany namieśnikam staršyni Minharvykankama, u 1986—1990 byŭ ministram ŽKH BSSR. Z 1990 — namieśnik staršyni Savieta Ministraŭ BSSR, staršynia Dziaržkamiteta BSSR pa ekanomicy i płanavańni. U 1991—1994 — pieršy namieśnik premjer-ministra Viačasłava Kiebiča, uznačalvaŭ jaho vybarčy štab na prezidenckich vybarach. U 1994—1995 — namieśnik premjer-ministra Michaiła Čyhira. Z 1995 da 2001 byŭ kiraŭnikom Administracyi prezidenta. U 2001 pryznačany kiraŭnikom Nacyjanalnaj Akademii navuk. U 2010—2014 — premjer-ministr Biełarusi.
