Buchta Niuchaŭn — samaje turystyčnaje miesca Kapienhahiena
U abnoŭlenym rejtynhu samych ščaślivych krain Jeŭropy datčanie zajmajuć pieršy radok. Nie adbivajecca na ich niehatyŭna navat niedachop soniečnych dzion. Niekatoryja navukoŭcy miarkujuć, što schilnaść datčan da ščaścia źviazanaja z hienietykaj. Zdajecca ž, usio krychu praściej: žychary krainy zadavolenyja dabrabytam, staŭleńniem dziaržavy da ich i spakojna hladziać u budučyniu.
Datčanie — samyja paŭdniovyja, ale ŭsio ž skandynavy. Daŭnym-daŭno z terytoryi Danii vikinhi ładzili vypravy pa ŭsioj Jeŭropie, u jakich rabavali i zabivali dziela zołata i kaštoŭnych kamianioŭ. Vikinhi navodzili strach na Bałtyju, Vialikabrytaniju, dasiahali Lisabona. U 845 hodzie prodki datčan razrabavali Paryž. Hetyja ludzi ŭ litaralnym sensie nie viedali, što takoje strach, a zahinuć u bai było dla ich honaram, kab trapić paśla śmierci ŭ Valhału. Siońnia va ŭsim śviecie vielmi papularny sieryjał pra paŭlehiendarnaha dackaha konunha (karala) Rahnara Ładbroka «Vikinhi».
Šviedy žartujuć, što datčanie zusim nie padobnyja da skandynavaŭ. Maŭlaŭ, zanadta emacyjnyja i biezrazvažnyja. Datčanie doŭha śmiajalisia sa šviedaŭ, kali tyja prydumali ramiani biaśpieki ŭ aŭtamabilach ci stali vykarystoŭvać šlemy padčas jazdy na rovarach. A sami datčanie ličać šviedaŭ hrubymi i niešlachietnymi. Ale pakiniem u spakoi hetyja spravy susiedskija.
Asabista mnie nie ŭdałosia zaŭvažyć u datčanach niejkuju avanturnaść. Tut, jak i ŭ Biełarusi, ludzi pierachodziać darohu vyklučna na zialonaje śviatło. Ujavić takoje ŭ Italii ci Ispanii prosta niemahčyma.
Jak dabiracca?
Dalacieć da Kapienhahiena prosta. Pramyja rejsy jość jak ź Vilni, tak i z Koŭna. Bilety taksama, jak i ŭ astatnija skandynaŭskija krainy, tannyja. Dalacieć da Kapienhahiena ź Litvy kaštuje 15—50 jeŭra ŭ dva baki.
Taksama ź Vilni lotajuć samaloty da šviedskaha Malmio, ź jakoha ŭ Kapienhahien možna trapić pa Eresunskim moście, pamiatnym mnohim pa inšym papularnym sieryjale «Most».
Nie tak daŭno rasijskija sajty strakacieli zahałoŭkami, što na šviedska-dackaj miažy ŭznoŭleny kantrol. Byŭ śviedkam, jak jon vyhladaje: u Kapienhahienie na vakzale pierad vychadam ź ciahnika stajać try čałavieki ŭ žoŭtaj vopratcy, jakija fatahrafujuć vaš pašpart. Pracedura doŭžycca siekund dvaccać-tryccać. Šviedy praviarajuć prosta ŭ ciahniku. Vietliva, nijakich padazreńniaŭ. Pabačyŭšy moj biełaruski pašpart, pamiežnik navat krychu razhubiŭsia, ale, znajšoŭšy vizu, zadavolena pramoviŭ: «Vitajem vas u Šviecyi».
Čym pierasoŭvacca?
Da kapienhahienskaha aeraporta idzie mietro. Darečy, kali dabirajeciesia z Malmio ŭ centr Kapienhahiena, to płacić asobna za mietro nie treba. Na jaho dziejničaje kvitok ciahnika.
U Kapienhahienie samy papularny vid transpartu — heta rovar. Utrymlivać aŭtamabil niavyhadna. Bo, kuplajučy mašynu, vam daviadziecca vykłaści jašče bolš za 100% myta. A kali aŭto darahoje, myta dasiahnie 180%. Pry ŭsim pry hetym datčanie adčuvajuć siabie sacyjalna abaronienymi. Ceny ŭ krainie nie rastuć. Siaredni datčanin atrymlivaje za hadzinu pracoŭnaha času 40 jeŭra. Biełarusy pra takoje pakul navat nie marać.
Centralnaja vulica Kapienhahiena Strohiet zaŭsiody zapoŭniena ludźmi
Što tyčycca rovaraŭ, to jany, zdajecca, jość u kožnaha žychara Kapienhahiena. U hetym płanie dackaja stalica supierničaje z Amsterdamam. Jaki ž horad sapraŭdny №1 dla ravarystaŭ?
Cikavaja detalka: datčanie jeździać na prostych vielikach. Prykładna na takich jeździać u nas u vioskach baby i dziady. Usio zručna i praktyčna. Ubačyć čałavieka na «hornym» rovary nierealna. Heta ŭ nas ludzi, kali ŭžo kuplajuć viełasipied, to vielmi darahi. U datčan my možam vučycca hetaj prostaści.
Jana, darečy, vyražajecca šmat u čym. Va ŭsim skandynaŭskim śviecie nie pryniata zaviešvać firankami vokny. Kožny moža pahladzieć, jak žyvuć miascovyja. I voś iznoŭ: poŭnaja adsutnaść usialakich pantoŭ i navarotaŭ. Nichto tabie nie budzie, jak u Biełarusi, viešać kryštalnuju lustru na pałovu stoli, nijakich vienzielaŭ i piersidskich kilimaŭ. U kvaterach staić draŭlanaja mebla, chaładzilnik, usie vielmi prosta i z hustam. Vidać, hetaksama vyhladali kvatery i 50 hadoŭ tamu. Adzinaje, što padkazvaje pra sučasnaść, — heta paŭsiudnyja «makbuki» na stałach. Datčanie nie zvyklisia kičycca raskošaj.
Danija — raj dla ravarystaŭ
U Kapienhahienie całkam mahčyma ŭziać rovar naprakat zadarma. U horadzie chapaje takich stajanak, dzie, pakinuŭšy 20 kron (kala 3 jeŭra), možna ŭziać rovar. Pakidać jaho zusim nie abaviazkova na tym samym miescy. Pry viartańni transpartu hrošy vam addajuć nazad.
Dzie žyć?
A voś heta dla niebahatych biełaruskich turystaŭ sapraŭdy prablema. Žyllo ŭ dackaj stalicy kaśmična darahoje. Samy tanny dvuchmiesny numar budzie kaštavać kala 60 jeŭra za noč. Kali vy nie baiciesia chostełaŭ, to načležku na adnaho čałavieka ŭ 6—12 miesnym numary možna znajści ŭ rajonie 20—30 jeŭra.
Što rabić? Jość varyjant z pošukam kvateraŭ praz papularny sajt airbnb.com. Heta budzie krychu tańniej za hateli.
Kali nadumali ŭsio ž jechać, to treba manitoryć roznyja servisy pa pošuku žylla. Vielmi prosta heta, naprykład, rabić praz sajt HotelsCombined.com. Całkam mahčyma, što vy natkniaciesia na niejkuju akcyju sa źnižkami.
Dzie pamianiać hrošy?
Dackija banki biaruć kamisiju pry abmienie valuty, jana składaje drapiežnyja 13%. Takim čynam, u Danii ŭvohule lepš za ŭsio nie mieć pry sabie papiarovych i mietaličnych hrošaj. Raźličycca kartkaj možna absalutna ŭsiudy. Uładalnikam kartak treba pamiatać, što ŭ Danii amal nidzie nie prymajuć «niečypavanyja» kartki.
Što jeści?
Znoŭku sutykajemsia z prablemaj dackaj darahavizny. Schadzić u kaviarniu ci restaran — zadavalnieńnie niatannaje.
U abied ratujuć tak zvanyja buffet-y. Heta takaja sistema, kali ty prychodziš va ŭstanovu, płaciš za ŭvachod, a jeści možaš kolki chočaš. Zvyčajna «bufiety» — heta restarany z kitajskaj ci tureckaj kuchniami. Ich dastatkova šmat u centry horada. Pracujuć jany da 17-j, a paśla pierachodziać u režym zvyčajnych kaviarniaŭ. Pajeści tam kaštuje, jak praviła, mienš za 10 jeŭra, ale jość i padvoch: aproč ježy vy musicie abaviazkova zamović napoj. Heta moža być čaj, kava, haziroŭka ci piva. Takim čynam, rachunak istotna ŭzraście.
U Danii prachodziać spabornictvy pa pryhatavańni śmiorebrodaŭ
Kali ŭsio ž jość žadańnie pakaštavać niečaha aŭtentyčnaha dackaha, to tut moža čakać peŭnaje rasčaravańnie. Ledźvie nie hałoŭnaj nacyjanalnaj stravaj u Danii ličycca buterbrod, dakładniej jahonaja raznavidnaść — śmiorebrod. Isnujuć tysiačy varyjantaŭ śmiorebrodaŭ, kuchary spaborničajuć, chto ž prydumaje najbolš aryhinalny recept. U śmiorebrodzie zvyčajna na maleńkim kavałačku žytniaha chleba płast za płastam układvajuć hurki, sieladziec, jajki, cybulu, usialakija sousy, viandlinu, krevietki, łasosia. Karaciej, što trapicca pad ruku. Ad kłasičnaha buterbroda adroźnieńnie takoje, što śmiorebrod «raście» ŭvyški i jaduć jaho płast za płastam. Kaštujuć śmiorebrody niatanna — kala 10 jeŭra.
Kali i hetaha akažacca mała, to ŭ turystyčnych miescach možna pakaštavać i inšych dackich prysmakaŭ, kštałtu sałodkaha sieladca. Ale dumajecca, što rabić heta zusim nie abaviazkova.
Charčavacca ježaj z supiermarkietaŭ našmat tańniej. Ceny vyšejšyja, čym u Minsku, ale nie skazać, što šakujuć. U mahazinach jość admysłovyja palicy z praduktami, termin prydatnaści jakich skančajecca, ich možna brać ź vialikaj źnižkaj.
Što pić?
Danija — adzinaja skandynaŭskaja kraina, jakaja nie maje abmiežavańniaŭ u prodažy ałkaholu. Kali ŭ Šviecyi ci Isłandyi ałkahol možna nabyć tolki ŭ admysłovych kramach, to ŭ Danii zrabić heta možna ŭ luboj kramcy.
Danija słavicca svaim pivam. Heta radzima słavutaha brenda «Karłśbierh», jakomu naležyć mnostva brovaraŭ pa ŭsim śviecie. Kali pjacie «Alivaryju» ŭ Biełarusi, «Šviturys» — u Litvie ci «Bałtyku» — u Rasii, to viedajcie, što heta ŭsio naležyć kancernu «Karłśbierh». U Kapienhahienie jość mahčymaść schadzić u muziej brovara. U canu bileta ŭvachodzić jašče 2 kufli piva.
Ahramadnyja słany na terytoryi zavoda «Karłśbierh»
U muziei sabranaja samaja vialikaja ŭ śviecie kalekcyja nieraspačatych piŭnych butelek. Pryčym sabranyja jany z usiaho śvietu — ad Japonii da Hrenłandyi. Biełaruskich ekspanataŭ u ekspazicyi čamuści niama. Darečy, na zavodzie «Karłśbierh» u vočy kiniecca svastyka. Jana naniesienaja navat na ahramadnych kamiennych słanach, što raźmieščanyja na terytoryi zavoda. Brovar vykarystoŭvaŭ hety simvał ad momantu stvareńnia ŭ kancy XIX stahodździa až da 1940-ch. Vykarystoŭvałasia «Karłśbierham» i zorka Davida.
Datčanie ŭ hady vajny byli ŭnikalnaj nacyjaj, jakaja zmahła vyratavać amal usich svaich habrejaŭ. Hramadskaść krainy ŭ hady faktyčnaj akupacyi vystupała rezka suprać antysiemickich artykułaŭ, a karol Danii Kryścijan Ch u 1942 hodzie naviedaŭ sinahohu. Udzielniki dackaha supracivu zmahli pieravieźci z krainy ŭ niejtralnuju Šviecyju 7200 z 7800 habrejaŭ.
Kali viartacca da napojaŭ, to Danija słavicca svaim kraftavym pivam. Adnym z najbolš papularnych miescaŭ źjaŭlajecca Mikkeller Bar — zavadatar piŭnych trendaŭ u Jeŭropie.
Niebiaśpieki
Chryścijanija — nie samaje pryvietnaje miesca ŭ dackaj stalicy
Amal u centry Kapienhahiena znachodzicca viadomy na ŭvieś śviet rajon Chryścijanija. U hetym kvartale horada niekali daŭno asieli chipi. Jany zasialilisia ŭ staryja zakinutyja kazarmy. Ciapier heta takaja «dziaržava ŭ dziaržavie», sa svaimi praviłami, zakonami i navat ściaham. Niekalki razoŭ dackija ŭłady sprabavali razahnać Chryścijaniju, ale sproby byli niaŭdałymi.
Na vulicach Chryścijanii idzie spakojna prodaž lohkich narkotykaŭ, a ŭ pavietry visić husty pach «travy». U Chryścijanii zabaronienaja videa- i fotazdymka. Miascovyja handlary bajacca, što pa fota palicyja moža paznać ich pa-za miežami Chryścijanii. Takim čynam, kali ŭ vas u rukach pabačać focik, to reakcyja moža być dastatkova ahresiŭnaja.
Što pahladzieć?
Samyja papularnyja turystyčnyja miescy dackaj stalicy — heta buchta Niuchaŭn, pomnik Rusałačcy, a taksama park «Civali».
Niuchaŭn
Niuchaŭn — samy malaŭničy rajon Kapienhahiena. Kala buchty raźmieščanyja pryhožyja kalarovyja damki, pobač stajać jachty. Šmat adkrytych restaranaŭ i baraŭ, a taksama turystaŭ. Raniej heta było samaje «dno» horada, dzie źbiralisia matrosy paśla doŭhich vychadaŭ u mora, pili i balavali. Ciapier ža heta vielmi cichi kvartał. Moža, niekali padobnaja transfarmacyja čakaje i Chryścijaniju? Darečy, kali jość žadańnie prakacicca na katary i pahladzieć na Kapienhahien z vady, to zusim nie abaviazkova heta rabić razam z ekskursijaj i pierapłačvać. Jość mahčymaść prajechać na zvyčajnych maršrutnych katarach, jakija chodziać jak u nas tralejbusy ci aŭtobusy.
Tutsama znachodzicca dom №18, dzie niekali žyŭ Hans Chryścijan Andersan.
«Civali»
Pomnik vialikamu kazačniku raźmieščany niedaloka ad uvachoda ŭ park «Civali». Kažuć, što mienavita paśla naviedvańnia hetaha kompleksu idejaj adkryćcia parku zabavaŭ zahareŭsia Uołt Dys- nej. U «Civali» chapaje cikavych atrakcyjonaŭ, ale tam pryjemna prosta pahulać ci pakarmić paŭlinaŭ. Varta pamiatać, što «Civali» pracuje ŭ letni pieryjad (ad krasavika da vieraśnia), na Chełoŭin (ad 14 da 23 kastryčnika) i na Rastvo (ad 11 listapada da 30 śniežnia).
Rusałačka
Aŭtar kala pomnika Rusałačcy
Što tyčycca Rusałački, dyk, kažuć, hety pomnik šmat kaho rasčaroŭvaje. Nievialičkaja skulptura (125 sm) znachodzicca ŭ porcie Kapienhahiena na fonie industryjalnych piejzažaŭ. I tym nie mienš usio adno tysiačy i tysiačy ludziej ciahnucca da Rusałački, bo jość u hetym pomniku štości sapraŭdnaje i pryhožaje: niepadrobny sum i kachańnie. Hety pomnik padaryŭ horadu Karł Jakabsen — syn zasnavalnika «Karłśbierha»,— a paziravała jahonaja žonka Eline.
Jość u Kapienhahienie jašče padvodny pomnik Trytonu i jaho dzieciam, jakija čakajuć z sušy žonku i maci. Vodaraści navodziać na hety pomnik dadatkovy vuściš.
Niuboder
Pra heta mała pišuć u turystyčnych hidach, ale abiaviazkova schadzicie ŭ rajon Niuboder (heta niedaloka ad Rusałački). Heta taksama rajon byłych vajskovych kazarmaŭ, jaki pierarabili ŭ simpatyčnyja niedarahija damki. Lubaja detalka Niubodera idealna kładziecca na fota, prosta raj dla amataraŭ instahramaŭ.
Kvartał Niuboder — samaja fotahieničnaja słavutaść Kapienhahiena
Jość u Kapienhahienie taksama karaleŭskija pałacy, Ratuša, pryhožyja vulicy, muziei i fantany.
U hetym tekście ŭžo dvojčy zhadvalisia byłyja kazarmy, ale Danija — adna ź niamnohich jeŭrapiejskich krain, jakaja jašče nie admoviłasia ad abaviazkovaj vajskovaj słužby. Jak i nie adrakłasia svajoj valuty. Jeŭrasajuz Jeŭrasajuzam, ale vyrakacca svajho datčanie nie śpiašajucca. Moža, u hetym i jość sakret ich ščaścia.
***
Danija
Kraina na poŭnačy Jeŭropy. Kantynientalna miažuje z Hiermanijaj, pa mory — z Šviecyjaj.
Nasielnictva — 5,7 miljona čałaviek (u Biełarusi 9,5).
Płošča — 42,3 tysiačy kvadratnych kiłamietraŭ (Biełaruś bolšaja amal u piać razoŭ – 207 tysiač).
Palityčny ład — kanstytucyjnaja manarchija. Faktyčnym kiraŭnikom krainy źjaŭlajecca nie karaleva, a premjer-ministr.
Cyvilizacyjny vybar — Jeŭrasajuz.
VUP na dušu nasielnictva – 44,6 tysiačy dalaraŭ (Biełaruś — 18,2), pavodle źviestak MVF.
