Fota: Zurab Džavachadze / TASS
Mižnarodnaja ekśpiertna-žurnalisckaja hrupa Bellingcat, jakaja zajmajecca pošukam dadzienych pa adkrytych krynicach, 15 lutaha prezientavała dakład «Chto taki Chmury»: adstaŭny hienierał-major, źviazany z padzieńniem MH17». Aŭtary rasśledavańnia identyfikavali bajca ŭzbrojenych sił samaabvieščanaj Danieckaj narodnaj respubliki (DNR) Chmuraha, adkaznaha za transparciroŭku puskavoj ustanoŭki rakietnaha kompleksu «Buk». Im, zhodna z rasśledavańniem Bellingcat, akazaŭsia adstaŭny rasiejski aficer Siarhiej Dubinski.
U krasaviku 2015 hoda JIT apublikavała telefonnyja razmovy sieparatystaŭ, u jakich abmiarkoŭvalisia detali avijakatastrofy i transparciroŭka ahniavoj ustanoŭki kompleksu «Buk». Na zapisie čuvać hałasy dvuch prychilnikaŭ DNR — Chmuraha i Burata. Sieparatysty abmiarkoŭvali pieradaču Chmuramu ŭstanoŭki «Buk» i mietady transparciroŭki pryłady.
Śledčyja vyznačyli sapraŭdnaje proźvišča Piatroŭskaha z dapamohaj archiva elektronnaj pošty Ihara Strałkova, apublikavanaha chakierami hrupy «Šałtaj-Bołtaj». Im taksama ŭdałosia vyjavić profil Dubinskaha ŭ sacyjalnaj sietcy «Adnakłaśniki». Uvosień 2014 hoda Dubinski apublikavaŭ na svajoj staroncy fatahrafii z akcioram Michaiłam Parečankavym, jaki naviedvaŭ Danieck u kastryčniku, i akcioram Ivan Achłabyścinym. Paźniej Achłabyścin apublikavaŭ u svaim profili fatahrafiju hadzińnika, jaki jamu padaryŭ Chmury. Na fatahrafii taksama bačna paśviedčańnie hienierał-majora Siarhieja Piatroŭskaha, padpisanaje premjer-ministram DNR Alaksandram Zacharčankam.
Siarhiej Dubinski z akcioram Michaiłam Parečankavym. Fota: ok.ru.
Zhodna z pastanovaj Aksajskaha rajonnaha suda Rastoŭskaj vobłaści, u krasaviku 2015 hoda Dubinskamu była pryznačanaja vajskovaja piensija za vysłuhu hadoŭ. U pastanovie ŭkazana, što aficer prachodziŭ słužbu ŭ vajskovych čaściach №61019, №11659 (22-ja asobnaja bryhada śpiecnaza HRU) i №51019 (asobny radyjovuzieł asablivaha pryznačeńnia). Apošniaja vajskovaja čaść znachodzicca ŭ horadzie Stepavy Rastoŭskaj vobłaści.
Bellingcat pieradaŭ atrymanyja dadzienyja zvodnaj hrupie śledčych (JIT, Joint Investigation Team), jakaja viadzie kryminalnaje rasśledavańnie hibieli Boeing MH17, źbitaha ŭ Danbasie ŭ lipieni 2014 hoda. U skład hetaj hrupy ŭvachodziać pradstaŭniki śledčych orhanaŭ Aŭstralii, Bielhii, Niderłandaŭ, Małajzii i Ukrainy.
Ekśpierty Bellingcat taksama nakiravali JIT dadzienyja ab dziejnaści 69-j asobnaj bryhady materyjalna-techničnaha zabieśpiačeńnia Uzbrojenych sił Rasii (vajskovaja čaść №11385). Jak pakazvajuć śledčyja, vajskoŭcy padraździaleńnia ŭdzielničali ŭ pieravozcy puskavoj ustanoŭki «Buk» da rasijska-ŭkrainskaj miažy ŭ červieni i lipieni 2014 hoda. Bellingcat vyvučyła staronki vajskoŭcaŭ u sacyjalnych sietkach i vyjaviła vialikuju kolkaść fotazdymkaŭ, zroblenych u Rastoŭskaj vobłaści padčas transparciroŭki ŭstanoŭki. Na zdymkach zachavanaja vajennaja technika, zafiksavanaja vidavočcami.
RBK nakiravaŭ aficyjny zapyt u Minabarony Rasii ab vynikach rasśledavańnia Bellingcat. Raniej abaronnaje viedamstva krytykavała daśledavańni hrupy, jakija tyčacca krušeńnia łajniera. Na dumku rasiejskich vajskoŭcaŭ, dakłady hrupy pabudavanyja na «psieŭdahipotezach» i falsifikacyi dadzienych ab krušeńni MH17.
***
Boeing 777 avijakampanii Malaysia Airlines, jaki lacieŭ z Amsterdama ŭ Kuała-Łumpur, paciarpieŭ krušeńnie ŭ niebie nad Danbasam 17 lipienia 2014 hoda. Na borcie rejsa MH17 znachodzilisia 298 čałaviek, bolšaść ź jakich byli hramadzianami Niderłandaŭ. Usie jany zahinuli.
U vieraśni 2016-ha JIT apublikavała pieršyja vyniki rasśledavańnia katastrofy. U chodzie prezientacyi kiraŭnik centralnaha departamienta kryminalnych rasśledavańniaŭ Nacyjanalnaj palicyi Niderłandaŭ Uiłbiert Paŭlisen i hienprakuror Niderłandaŭ Fred Viesterbiek zajavili, što «Buk», ź jakoha byŭ źbity MH17, byŭ dastaŭleny na terytoryju DNR z Rasii.
Rasijski bok nieadnarazova abviarhaŭ vysnovy JIT. U vieraśni 2016-ha Minabarony Rasii pradastaviła dadzienyja radyjołakacyjnaha kompleksu «Ucios-T», raźmieščanaha ŭ Rastoŭskaj vobłaści. Zhodna z dakładam načalnika radyjotechničnych vojskaŭ rasijskich Pavietrana-kaśmičnych sił hienierał-majora Andreja Koba, «Ucios-T» nie zafiksavaŭ zapusku rakiety «ziamla — pavietra» na terytoryi, padkantrolnaj samaabvieščanym respublikam.
Aficyjnaja rasijskaja viersija: MH17 byŭ źbity puskavoj ustanoŭkaj sistemy «Buk», ale z terytoryi, jakaja znachodzicca pad kantrolem ukrainskich vajskoŭcaŭ. U jakaści dokazu hetaj viersii ŭ 2014 hodzie načalnik hałoŭnaha apieratyŭnaha ŭpraŭleńnia Hienštaba Andrej Kartapołaŭ pradstaviŭ spadarožnikavyja zdymki. Na ich vajskoŭcy zafiksavali pieramiaščeńni puskavoj ustanoŭki «Buk» ukrainskaj armii. Taksama dadzienuju viersiju paćviardžajuć raźliki vytvorcy kompleksaŭ «Buk» kancerna «Ałmaz-Antej». Jak pakazvajuć śpiecyjalisty kancerna, rakieta była zapuščana ŭ rajonie siała Zaroščanskaje, jakoje, pa dadzienych Minabarony Rasii, znachodziłasia ŭ toj momant pad kantrolem ukrainskaj armii.
Bellingcat — mižnarodnaja ekśpiertna-žurnalisckaja hrupa, zasnavanaja 15 lipienia 2014 hoda brytanskim žurnalistam Elijatam Chihinsam. Zadača kamandy — abjadnać hramadzianskich žurnalistaŭ u rasśledavańni biahučych padziej. Zaraz asnoŭny prajekt Bellingcat — rasśledavańnie abstavinaŭ krušeńnia małajzijskaha Boeing. Kamanda taksama sočyć za vajennaj kampanijaj u Siryi, u tym liku za dziejańniami rasiejskich vajskoŭcaŭ. U svaich dakładach Bellingcat abapirajecca na adkrytyja krynicy: videa- i fotamateryjały, raźmieščanyja ŭ sacyjalnych sietkach, spadarožnikavyja zdymki. Bellingcat isnuje na pryvatnyja achviaravańni, sabranyja z dapamohaj kraŭdfandynhavaha servisu Kickstarter. U kamandzie pracuje bolš za dva dziasiatki čałaviek i vialikaja kolkaść vałancioraŭ, jakija dapamahajuć prajektu biazvypłatna.
Dakładnaść źviestak Bellingcat časam padviarhali sumnievam zamiežnyja ŚMI. U červieni niamiecki časopis Spiegel uziaŭ intervju ŭ ekśpierta pa analizie sudovaj fatahrafii Jensa Krajze. Nahodaj stała daśledavańnie Bellingcat, u jakim, pa śćviardžeńni hrupy, było dakazana manipulavańnie z boku Minabarony Rasii fatahrafijami źbitaha samalota rejsa MN17. Krajze zajaviŭ, što mietad, užyty Bellingcat, z punktu hledžańnia ekśpiertyzy nie vytrymlivaje nijakaj krytyki. «U svajoj asnovie jon abapirajecca na tak zvany ELA-analiz. Dadzieny mietad nienavukovy i subjektyŭny. Adpaviedna, niama ni adnaho navukovaha artykuła, pryśviečanaha hetamu mietadu», — skazaŭ jon (cytata pa «InoSMI.ru»). Hałoŭny redaktar Spiegel Online Fłaryjan Charms u červieni prynosiŭ aficyjnyja prabačeńni čytačam za toje, što redakcyja na asnovie infarmacyi ad Bellingcat davała śćviardžalnyja zahałoŭki ab tym, što Rasieja manipulavała zdymkami. Pa słovach Charmsa, naviny sa spasyłkaj na daśledavańni Bellingcat treba było davać va ŭmoŭnym ładzie, bo śćvierdžańni daśledčykaŭ nie byli naležnym čynam pravierany redakcyjaj.
