Navukoŭcy ź Viskonsinskaha ŭniviersiteta ŭ Medzisanie i Kałumbijskaha ŭniviersiteta (ZŠA) vyśvietlili, što praciahłaść ziamnoha dnia naŭprost źviazana z adlehłaściu ad Ziamli da Miesiaca.
Paŭtara miljarda hadoŭ tamu sutki na Ziamli doŭžylisia kala 18 hadzin. Tady Miesiac znachodziŭsia na adlehłaści 340 tysiač kiłamietraŭ u siarednim ad našaj płaniety. Heta na 44 tysiačy kiłamietraŭ mienš, čym ciapier, što amal roŭna daŭžyni ekvatara Ziamli (40 tysiač kiłamietraŭ).
Navukoŭcy daśledavali cykły źmieny klimatu, da jakich pryvodzili pieryjadyčnyja źmieny arbity i kručeńni Ziamli vakoł svajoj vosi.
Za košt vyvučeńnia hornych parod uzrostam 90 miljonaŭ hadoŭ i viedańnia historyi Soniečnaj sistemy im atrymałasia rekanstrujavać pracesy źmien klimatu ŭ praterazoi (pieryjad hieałahičnaj historyi, jaki pačaŭsia prykładna 2,5 miljarda hadoŭ tamu i jaki doŭžyŭsia amal 2 miljardy hadoŭ).
Na ruch Ziamli ŭpłyvajuć inšyja kaśmičnyja cieły, i Miesiac — nie vyklučeńnie. Źmiena adlehłaści pamiž Miesiacam i Ziamloj upłyvała na kručeńnie płaniety vakoł svajoj vosi, što ŭ svaju čarhu ŭpłyvała i na praciahłaść ziamnoha dnia, i na klimat płaniety.
Kiraŭnik daśledavańnia prafiesar Styvien Majers tłumačyć heta tak: «Kali Miesiac addalajecca, Ziamla zapavolvaje svajo kručeńnie padobna fihurystu, jaki vyciahvaje ruki».
Astrafizikam viadoma, što zaraz spadarožnik našaj płaniety addalajecca ad jaje z chutkaściu 38 milimietraŭ za hod. Takim čynam, dni na Ziamli buduć stanavicca daŭžejšymi, ale pa čałaviečych mierkach prykmietna heta stanie tolki praź miljony hadoŭ.
